Het voorstel om de bibliotheek in het Wentgebouw te sluitenmaakt deel uit van een schuifplan waarover de faculteiten Farmacie,Scheikunde en Biologie dit voorjaar in samenspraak met en onderdruk van het college van bestuur tot overeenstemming kwamen.Aanleiding voor de bespreking was de al jaren bestaande ruimtenoodvan Farmacie, waarover de drie faculteiten onderling het tot nu toenooit eens konden worden.

Volgens het voorstel, dat voorlopig alleen nog in officieuzevorm door de drie faculteiten circuleert, kan de ruimtenood vanFarmacie het best worden opgelost door op de plaats van debibliotheek extra onderwijsruimtes en studieplaatsen in te richten.Ook de afdeling onderwijszaken van Farmacie verhuist naar de nieuweplek. Het boekenbezit wordt deels overgebracht naar de bibliotheekvan het Kruytgebouw, deels opgeslagen in de magazijnen van deUniversiteitsbibliotheek.

In het Wentgebouw heerst intussen groeiende onzekerheid over destatus van de plannen. Volgens waarnemend FSB-bibliothecaris G.Veldman is er voorlopig alleen maar sprake van gesprekken. Wat haarbetreft zal er op zijn minst duidelijkheid moeten komen overalternatieve vormen van informatievoorziening in het Wentgebouw.Maar wat directeur P. Hermans van de faculteit Scheikunde betreftzijn de plannen al in een zo ver gevorderd stadium dat het formelebesluit van de drie faculteitsbesturen "niet meer dan eenhamerstuk" zal zijn. Dat spoort met de waarneming van hetbibliotheekpersoneel dat al 'mannen met meetlinten' door hun ruimteheeft zien lopen en dat van een chauffeur te horen heeft gekregendat hij twee kilometer boeken moet gaan verhuizen.

Dr G. Engels, namens de faculteit Farmacie lid van debibliotheekcommissie in het Wentgebouw, is verbaasd over dezegeluiden. In de bibliotheekcommissie is nog niet uitvoerig over dekwestie gesproken en wat Engels betreft ligt de discussie dan ooknog volledig open. "Met name voor studenten Farmacie is deaanwezigheid van een bibliotheek tijdens de practica van grootbelang. Wat ons betreft is er nog geen sprake van een voldongenfeit."

EH

Boeken onderwerp van veel geharrewar.

Dat is het harde oordeel van veterinair onderzoeker drs BoydBerends. Donderdag 10 september promoveert hij op een onderzoeknaar de risico's die verbonden zijn aan de huidige manier waaropvarkensvlees wordt gekeurd, en die risico's zijn fors, zo blijktuit zijn studie. Met name de salmonella-bacterie is een regelmatigegast in veel Nederlandse varkensstallen en Berends schat dan ookdat tussen de vijf en de dertig procent van het Nederlandsevarkensvlees met salmonella besmet is. Van de twintig à dertigsterfgevallen die in ons land jaarlijks door salmonella wordenveroorzaakt, is een deel het gevolg van het eten van besmet endaarna onvoldoende verhit varkensvlees, bij voorbeeld bij debarbecue.

Grote schuldige is in de ogen van Berends de vleeskeuring dienog is gebaseerd op principes van honderd jaar geleden. Toen ginghet erom dieren op te sporen met voor het blote oog waarneembareafwijkingen die een gevaar voor de volksgezondheid vormden, zoalstuberculose. Vandaar dat de keuring bestond uit een medischonderzoek kort voor de slacht en een eenvoudig onderzoek van hetkarkas erna. Die nog steeds gehanteerde methode is echter nietgeschikt om de aanwezigheid van schadelijke micro-organismen zoalsbacteriën aan te tonen. Ook sporen van diergeneesmiddelenzoals groeihormonen, die bij mensen kunnen leiden tot eenongewenste resistentie tegen anti-biotica, glippen op dit momentnog vrijwel altijd door de controle, zo ontdekte Berends.

Volgens de promovendus kan alleen een ingrijpende veranderingvan de keuringspraktijk soelaas bieden. Hij pleit voor een systeem,waarbij al op de boerderij periodiek wordt nagegaan of dierensalmonella-vrij zijn. Is dat niet het geval, dan is er nog geen manover boord, want dan kan de totale varkenspopulatie op zo'nboerderij worden bestemd voor verwerking in gekookte vleessoorten.Ook vindt Berends dat de keuring veel specifieker gericht moetworden op micro-organismen en stoffen waarvan duidelijk is dat zeop dat moment een reëel gevaar voor de volksgezondheid of voorhet milieu met zich meebrengen.

Een nog effectievere aanpak zou in de visie van Berends eensystematischeontsmetting zijn van karkassen direct na de slacht."Daarbij denk ik aan een soortgelijke methode als wordt gebruiktbij de melkproductie. Melk is niet voor niets een van de veiligstelandbouw-producten. Dat is vooral te danken aan de snellepasteurisatie. Wat mij betreft zou een soortgelijke vorm vanontsmetting, bijvoorbeeld met melkzuur, ook in de vleesindustrieworden toegepast. Helaas is die methode op dit moment echterverboden door de Europese Unie omdat men bang is dat medewerkersvan slachthuizen anders maar gaan aanrotzooien en het niet meer zonauw nemen met de veiligheidsvoorschriften."

EH

Veterinairen in opleiding tijdens een practicum in hetslachthuis.

Maarten Hartman

"Met Sarah Beinema. Ik heb begrepen dat ik als student inaanmerking kom voor de zalmsnip?"

"Mogelijk, mogelijk. Was u per 1 januari 1998 ingeschreven bijde gemeente?"

"Moet dat?"

"Jazeker. Bent u trouwens woonachtig in een officieelkamerverhuurpand?"

"????? Geen idee. Een studentenhuis. Goudstraat 33."

"De gemeente heeft besloten dat alle bewoners van geregistreerdeobjecten onder voorwaarden in aanmerking kunnen komen voor datgeld. De komende maand gaan we brieven sturen, te beginnen naar deSSH-huizen."

"En als ik nu niet in zo'n ... officieelkamerverhuurobject... woon?"

"Ja, dan moet u misschien nog wat meer geduld hebben. Voor diegroep hebben we extra geld moeten aanvragen bij het Rijk. Zo'n 3,5miljoen. Kan even duren."

"Maar als dat geld er komt krijg ik die snip duszeker?"

"Ho, ho. Dat hangt er in de meeste gevallen nog maar vanaf. Wiebetaalt bij u bijvoorbeeld de OZB-gebruikersaanslag?"

"Tja, daar vraagt u me zo wat...Misschien dat ik toch maarnaar een uitzendbureau stap, dat is een minder tijdrovende manierom aan honderd gulden te komen."

XB

Veel bewoners van het platteland van Mozambique houden kippen eneenden, zowel voor de eieren als voor het vlees. Met name de eendis populair als scharreldier omdat het beest precies dievoedingstoffen nodig heeft waaraan de mens en andere dieren geenbehoefte hebben. In menselijk en dierlijk afval vinden eenden dusnog genoeg van hun gading. Een groot probleem is echter dat dejongen van de muskuseend, het meest voorkomende eendenras inAfrika, zo kwetsbaar zijn. Met name gedurende de eerste drie wekenvan hun leven blijken opvallend veel muskuseendjes het loodje teleggen.

In Utrecht ontdekte Harun dat die vroege sterfte alles te makenheeft met de heersende temperatuur. Hij stelde jonge eendjes in hetlaboratorium bloot aan ondervoeding en varieerde deomgevingstemperatuur. Zo lang die boven de tien graden bleef, waser niets aan de hand. Bij lagere temperaturen bleken de ondervoedeeendjes niet in staat zich voldoende warm te houden, terwijl eencontrolegroep van goed gevoede jonge eendjes daar wel in slaagde.De aanwezigheid van voldoende voedsel is dus van doorslaggevendbelang voor de overlevingskans van jonge muskuseenden, is de evensimpele als praktische conclusie van Harun, die zijn landgenotendan ook nu op wetenschappelijke basis kan adviseren om jongemuskuseenden gedurende de eerste drie weken van hun levenregelmatig bij te voeren.

Tijdens zijn verblijf in Utrecht zocht Mohammed Harun ook naarhet antwoord op twee andere vragen over de muskuseend. Hijweerlegde het in Mozambique wijd verbreide geloof dat slechtebroedresultaten van muskuseenden samenhangen met het ontbreken vanzwemwater. Ook wilde hij graag weten hoe het komt dat inbroedmachines vaak minder dan vijftig procent van de eierenuitkomt. Hoewel op deze laatste vraag in het proefschrift geenduidelijk antwoord wordt gegeven, viel het Harun wel op dat inbroedmachines geen sprake is van het vrijwel tegelijkertijduitkomen van alle eieren, zoals dat in de natuur wel gebeurt.Volgens de promovendus worden eendjes in de natuur gestimuleerd omuit het ei te komen doordat zij het gepiep van hun al eerderuitgekomen broertjes en zusjes horen. In de broedmachine gaatdatgepiep verloren in het geluid van de machine. Dat is volgens Harunde reden dat de meeste eendjes in broedmachines relatief langer inhet ei blijven.

EH

De vrouwtjesmuskuseend legt gedurende haar hele leven zo'n 185eieren.

De tijdelijke verlenging van de huurovereenkomst is het gevolgvan het feit dat gesprekken over een nieuwe vestigingsplaats van deUithof Inn tot nu toe geen resultaat hebben gehad. Het cafévan Fred en Marian Bohms, dat inmiddels bijna vijftien jaar in deUithof is gevestigd, moet volgend jaar zomer van de huidige lokatieverdwijnen om plaats te maken voor de nieuwbouw van deUniversiteitsbibliotheek.

Al enkele jaren is Bohms met de universiteit in gesprek overalternatieve vestigingsplaatsen voor zijn café. Aanvankelijklag het in de bedoeling dat de Uithof Inn een plek zou krijgen inhet nieuwe studentencomplex aan de Cambridgelaan, waar in debouwplannen ruimte was gereserveerd voor een horeca-gelegenheid.Ondanks het feit dat de partijen al vrijwel tot overeenstemmingwaren gekomen, werd het café twee jaar geleden echter op hetlaatste moment zonder opgaaf van redenen door dewoningbouwcorporaties Bo-Ex en SSH uit het bouwplan geschrapt. Ookverschillende andere lokaties vielen later om uiteenlopende redenenaf.

Op dit moment bestudeert het college van bestuur de mogelijkheidom de Uithof Inn onder te brengen in een nieuw te bouwenhoreca-gelegenheid op de plaats van het vroegere kantoor van deABN-Amro-bank aan de Genèvelaan. Omdat voortzetting van hetbedrijf op de huidige plek na 1 mei 1999 onmogelijk is, zal ookvoor de noodzakelijke overbruggingsperiode nog een oplossing moetenworden gevonden.

EH

Reden voor de brief is groeiende bezorgdheid bij de universiteitover de aarzelende houding die Cap Gemini aan de dag legt. Begindit jaar werd bekend dat de universiteit met Cap onderhandelde overde verkoop van het universitaire computerbedrijf ACCU. Nog voor dezomer zou een principe-akkoord worden gesloten, werd toenmeegedeeld, maar inmiddels is duidelijk dat zakelijke verschillenvan mening de voortgang van de onderhandelingne aanzienlijk hebbenvertraagd.

Daar komt bij dat het ACCU-personeel een eventuele overganghardnekkig blijft afwijzen, wat weer tot irritatie bij de beoogdenieuwe eigenaar heeft geleid. Onlangs liet Cap Gemini bij monde vanonafhankelijk onderhandelaar Bruning weten de overname niet tenkoste van alles te zullen doorzetten. Die mededeling en het feitdat Cap Gemini vooralsnog niet bereid lijkt om met de voorwaardenvan de universiteit akkoord te gaan, hebben het college ertoegebracht om het bedrijf te vragen zijn positie te verhelderen.

Secretaris W. Kardux van de universiteit benadrukte in eencommissie van de Universiteitsraad dat de partijen nog steedsvoordeel zien in de voorgenomen overname. "Wij zien het allebei nogsteeds als een win-win situatie. Maar de laatste berichten zijninderdaad dat Cap aarzelt omdat men er niet in slaagt om deACCU-medewerkers te overtuigen van de goede bedoelingen die menheeft. Met onze brief vragen we nu om duidelijkheid over debedoelingen van Cap."

EH

[Bijschrift bij een foto]

Voor studenten is de toekomst rooskleurig: ze hebbende banen straks voor het uitkiezen. Maar de universiteiten, die henmoeten klaarstomen voor de krappe arbeidsmarkt, klagen luidkeels.Ze moeten opnieuw bezuinigen. Dat lot drijft hen in de armen vanhet bedrijfsleven.

"Universiteiten verkopen zich slecht", zei collegevoorzitterYvonne van Rooy bij de opening van het academisch jaar van deuniversiteit in Tilburg. Terwijl het aantal personeelsleden isgehalveerd, studeren er tegenwoordig vier keer zoveel studenten afals in 1970, daalden de kosten per diploma met veertig procent enworden er drie maal zoveel dissertaties geschreven. Een prestatie,aldus Van Rooy, "waar menig bedrijf jaloers op zou zijn."

Maar politiek Den Haag heeft er geen weet van. Nog altijdbeschouwen politici universiteiten als dure instituten, waar mensenin hun ivoren toren werk verrichten met weinig maatschappelijkerelevantie. Zo verklaart althans Van Rooy dat Paars-II in hetregeerakkoord slechts tien regels wijdt aan het hoger onderwijs enonderzoek.

Die tien regels zijn als een koude douche. Want Paars-II belooftinvesteringen in de 'kenniseconomie', maar wil toch dat deuniversiteiten opnieuw bezuinigen, ditmaal zo'n 300 miljoen gulden.Het is "tekenend voor de desinteresse van de overheid voor hethoger onderwijs", zei dr. K. Dittrich van de UniversiteitMaastricht.

Topman Rien Meijerink van de vereniging van universiteiten, deVSNU, noemde het financiële perspectief "beschamend". De"aanhoudende schaarste aan geld", zei hij als gastspreker inMaastricht, dwingt universiteiten verder de markt op. En datbetekent meer post-doctorale cursussen in opdracht van hetbedrijfsleven, meer contractonderzoek en meer 'strategischeallianties' met bedrijven. Nu al vergaren universiteiten op dezemanier ruim een kwart van hun inkomsten, aldus Meijerink.

Een overheid die steeds minder geld uittrekt voor het hogeronderwijs, zo vinden alle universiteiten, moet het hoger onderwijsmeer vrijheid geven. En dat betekent "behalve minder regels ookminder bemoeizucht", zei vice-voorzitter Donner van de VrijeUniversiteit. Zijn Leidse collega Vredevoogd ziet in regeerakkoordwat dat betreft "interessante aanknopingspunten."

Rector-magnificus Van Vught van de Universiteit Twente vestigtzijn hoop op Hermans, de nieuwe minister. Die heeft volgens hem allaten weten "radicaal te willen breken met de regeldriftigepolitiek van zijn voorganger." Vorige week zei de Utrechtsevoorzitter Veldhuis ook dater met de komst van Hermans hopelijklicht aan het einde van de donkere tunnel is gekomen. Nog even detanden op elkaar om die 300 miljoen te bezuinigen, zo luidde diensverhaal, daarna breken betere tijden aan. Dittrich uit Maastrichtdeelt die visie. Hij hoopt dat minister Hermans na het tijdperkRitzen er in slaagt de universiteiten en hogescholen "in een watruimer jasje onder te brengen."

Maar Leiden wil zich niet langer afhankelijk opstellen van deoverheid. Uit onvrede met de Haagse bemoeizucht heet de instellingvoortaan Universiteit Leiden. Het voorvoegsel 'rijks', dat de naamruim honderd jaar siert, heeft Vredevoogd geschrapt. "Ons gevoelvan verbondenheid met de overheid is er sinds 1876 niet bepaald opvooruit gegaan", zei hij als verklaring.

Ook in Groningen is nagedacht over nieuwe namen, maar dan voorafgestudeerden. Volgens rector magnificus Van der Woude leidt detitel doctorandus in het buitenland tot verwarring. Engelstaligeuniversiteiten kennen de titel niet. Zij denken dat het gaat om een'tussentitel'. Daarom zou een 'meestertitel' beter zijn, vindt Vander Woude. Maar dan moeten opleidingen wel vijf jaar duren, net alsin Angelsaksische landen het geval is. Studenten doen nu overigensal ruim vijf jaar over hun studie. Dat tempo, vindt Van der Woude,"past bij de maat van een academische opleiding."

HOP, MtW