De vier aanvragen waren bij het ministerie ingediend in hetkader van de derde en laatste ronde van het project 'Kwaliteit enStudeerbaarheid'. De UU diende ondermeer de plannen van defaculteiten Farmacie en Letteren in voor niveaudifferentiatie inhet onderwijs. Vorig jaar hadden die projecten geen genade gevondenin de ogen van de commissie-Wijnen, die de aanvragen voor ministerRitzen beoordeelde. Volgens de commissie valt'niveaudifferentiatie' buiten het kader van het project, maarUtrecht hoopte desondanks dat de herziene plannen deze keerwél zouden scoren. Wijnen heeft echter voet bij stuk gehoudenen de aanvragen (ter waarde van een kleine vier ton) opnieuwafgewezen.

Voor twee andere projecten - de curriculumvernieuwing bijGeneeskunde en de samenstelling van studiepakketten 'InleidingLiteratuurwetenschap' bij Letteren - krijgt Utrecht wél geld.Een probleem is echter dat voor deze plannen in totaal 1,7 miljoengulden was aangevraagd, terwijl er nog maar negen ton in kas zit.Het ministerie wil nu voor 15 september weten aan welk van de tweeprojecten die negen ton ten goede zal komen. Een alternatief is dathet college van bestuur het verschil zelf bijplust. Deze weekberaadt het college zich over deze kwestie. Ook zal dan wordenbezien welke mogelijkheden er zijn om de plannen voorniveaudifferentiatie alsnog van de grond te krijgen.

Met deze derde ronde is een einde gekomen aan het aanvankelijkomstreden, maar inmiddels algemeen gewaardeerde project Kwaliteiten Studeerbaarheid. Sinds 1996 is aan universiteiten en hogescholen500 miljoen gulden uitgekeerd ter verbetering van het onderwijs. Inde drie jaar tijd dat het fonds bestaat, heeft de commissie-Wijnen3000 projecten beoordeeld. Ruim driekwart daarvan heeft zijgoedgekeurd. Met name voor de invoering van informatietechnologieis veel extra geld beschikbaar gekomen. Utrecht heeft voor 76projecten in totaal bijna 28 miljoen gulden ontvangen.

HOP/HO/EH

De Universiteitsraad zal niet zonder meer akkoord gaan met eenovername van het universitaire computerbedrijf ACCU doorautomatiseringsgigant Cap Gemini. De raad wil eerst meerduidelijkheid over de consequenties van het handhaven van het ACCUbinnen de universiteit. Een groot deel van het ACCU-personeel heeftzich inmiddels bereid verklaard om actie te voeren tegen eeneventuele overname.

Rector-magnificus Voorma en secretaris Kardux herhaalden dat definanciële situatie van het ACCU verre van rooskleurig is endat de samenwerking met Cap Gemini daarom van groot belang is.Bovendien relativeerden zij de rol van het ACCU in het ICT-beleid.Zij wezen op het feit dat vernieuwingen op het gebied vancomputergebruik in het onderwijs en in de wetenschappelijkeinformatievoorziening vaak volstrekt los van het ACCU infaculteiten en in de bibliotheek worden ontwikkeld.

De raad hield echter voet bij stuk en eiste van het college eensamenhangende toekomstvisie over het universitaire ICT-beleid,voordat er sprake kan zijn van een eventuele verkoop van het ACCU.In die verkenning moet sprake zijn van een expliciete afweging vande voor- en nadelen van het afstoten van het ACCU.

Binnen het ACCU zelf blijft een grote meerderheid van hetpersoneel overigens onverminderd tegenstander van de voorgenomenovername. Met name de ongunstiger arbeidsvoorwaarden bij Cap Geminivormen een bron van onrust. Tijdens een door ongeveer tachtig vande honderdtwintig personeelsleden bezochte bijeenkomst vanvakbondAbvakabo bleek een ruime meerderheid half augustus bereid tezijn om op basis van de huidige voorstellen actie te voeren tegende dreigende overname. (EH)

De actie van het ISO was bedoeld om alvast iets van zich telaten horen. De bond kan pas na Prinsjesdag bij de ministerlangskomen. Behalve de koe - Martine en beroemd van de badslippersin de 'bommetjereclame' van Melkunie - gaf Zwetsloot Hermans nogeen 'inwerkdocument'. Daarin staan onderwerpen waarover hij hardmoet nadenken, vindt ISO, zoals het prestatiebeursstelsel, dehoogte van de collegegelden en de afkalvendestudenteninspraak.

Tot voor twee jaar stond de universiteit machteloos, omdat deminister de bedragen vaststelde die studenten moesten betalen. In1996 kregen de universiteiten echter zelf zeggenschap over dehoogte van de collegegelden. Utrecht zag zijn kans schoon om aan deongewenste situatie een einde te maken. In twee forse stappen werdhet verschil van zo'n duizend gulden tussen examengeld encollegegeld weggewerkt en werden de twee bedragen gelijkgetrokken.

De consternatie bij de examenstudenten was groot. Met steun vande KUR tekenden zij in september 1997 bij het College van Beroepvoor het Hoger Onderwijs bezwaar aan tegen de prijsverhoging vanzo'n vijfhonderd gulden. Slechts tentamen doen hoeft toch nietzó duur te zijn? Maar dat argument was aan de UU niet besteed.Gezien de administratieve rompslomp is een bedrag van 250 guldenper tentamen niet onredelijk, was het argument. Daarbij ging de UUer gemakshalve maar aan voorbij dat voltijds studenten voor datzelfde bedrag óók nog eens een heel jaar onderwijskrijgen.

Helaas voor de KUR-studenten bleek het College van Beroep delezing van de universiteit te volgen en verklaarde het de bezwarentegen de prijsverhoging ongegrond. Strikt juridisch was er nietstegen in te brengen, was de conclusie en een uitspraak over demaatschappelijke aanvaardbaarheid van de universitaire handelwijzebehoorde niet tot haar taak. Jammer dus voor de KUR-studenten diekomend studiejaar de volle mep zullen moeten betalen. Maaréén troost hebben ze. Van de (universitair geschoolde)juristen van de UU hebben ze in ieder geval een geheel gratis lesjegekregen in effectief procederen.

EH

Een universitair diploma was in 1994 nog goed voor een gemiddeldstartsalaris van 54.400 gulden. Vier jaar later is het slechts 700gulden meer. Hbo'ers deden het iets beter en zagen hun loon deafgelopen vier jaar stijgen van 45.000 naar 47.400 gulden. Vorigjaar kregen ze er drie procent bij, academici slechts 1,9.

Daar staat tegenover dat dat de prijzen sinds 1994, als gevolgvan de inflatie, met bijna twaalf procent zijn gestegen. Datbetekent dat de koopkracht van pas-afgestudeerden feitelijk isgedaald, concludeert Hay Management Consultants. Dit bureau bekijktelk jaar de salarissen van pas-afgestudeerden.

Volgens onderzoeker Ralph van Buuren is de geringe stijging inde startsalarissen een gevolg van het grote aanbod van hogeropgeleiden. "Werkgevers hebben ze voorlopig nog voor hetuitkiezen." Dat hbo'ers er meer op vooruit zijn gegaan, is vooralte danken aan de informatici onder hen. Die zijn veel gevraagd, endus is hun salaris gestegen.

Toch betekent schaarste niet altijd een hoog salaris. Technicibeginnen bijvoorbeeld juist vaak met een inkomen onder hetgemiddelde. Voor hen zit er maar één ding op, leert hetHay-onderzoek: meer dan vijftig uur per week werken. Want dan krijgje sneller een hoger salaris.

HOP, IdV

Het standpunt van de Koninklijke Nederlandse Academie vanWetenschappen (KNAW) over de grenzen aan het kloneren van dierlijkeen menselijke embryo's biedt wetenschappers voldoende ruimte. Datis de mening van enkele Utrechtse deelnemers aan de discussie diedit voorjaar binnen de KNAW over de kloneer-problematiek heeftplaats gevonden.

Centraal in de opvatting van de KNAW staat het 'niet voortweeërlei uitleg vatbare' uitgangspunt dat elke poging omgenetisch identieke mensen voort te brengen, op basis van de op ditmoment beschikbare kennis en inzichten moet worden afgewezen. Nietalleen lijkt de kans op succes bij het kloneren van een mensvrijwel nihil, maar bovendien zitten er zoveel ethische voetangelsen klemmen aan dat dat volgens de KNAW zonder meer moet wordenverboden.

Dit is tegelijkertijd echter ook de enige restrictie die dewetenschap zichzelf oplegt, want in het stuk wordt verder vooralaangedrongen op het open houden van de mogelijkheden vanwetenschappelijk onderzoek. Een verbod op het produceren vanmenselijke klonen mag in geen geval gevolgen hebben voor hetonderzoek naar de techniek van het kloneren, vindt de KNAW. Van dittype onderzoek worden namelijk belangrijke nieuwe inzichtenverwacht op het terrein van celtherapie enorgaantransplantatie.

Wat betreft het kloneren van dieren onderschrijven dewetenschappers de bestaande praktijk in ons land die het klonerenbindt aan een strikte vergunning van de overheid.

De Utrechtse hoogleraar humane genetica prof. dr P. Pearson isniet ontevreden over het standpunt van de KNAW, maar betreurt dater geen duidelijke uitspraak is gedaan over het Nederlandse verbodom te experimenteren met menselijke embryo's. "In Engeland is hettoegestaan om embryo's van minder dan veertien dagen oud vooronderzoek te gebruiken. In Nederland mag dat niet, en het nadeeldaarvan is dat we nu ook niet kunnen onderzoeken wat de mogelijkegevaren van kloneren zouden kunnen zijn. Dat is jammer, maar verderkan ik met het standpunt van deKNAW goed uit de voeten."

Ook hoogleraar moleculaire celbiologie prof. dr W. Hoekstra isblij met de royale visie van de Nederlandse wetenschap. "Toen dediscussie over kloneren net van start ging, in de tijd van de stierHerman, heb ik vrij afwijzend op de ontwikkelingen gereageerd. Maarinmiddels ben ik bekeerd tot een voorzichtig positieve houding,overigens mede als gevolg van de negatieve opstelling van deDierenbescherming, die in mijn ogen wel erg ongenuanceerd stemmingmaakt tegen biotechnologisch onderzoek."

Ook Hoekstra pleit voor ruimte voor menselijk embryo-onderzoek."De ontwikkelingsbiologie zal in mijn visie de komende twintig jaarhét gebied worden, waarop we de grote wetenschappelijkedoorbraken kunnen verwachten. In dat verband is embryo-onderzoekvan het grootste belang. Tegenstanders van dat onderzoek stellendat een bevruchte eicel al leven is waarmee je niet magexperimenteren. Ik deel die mening niet, maar ik realiseer me datdie opvatting niet met wetenschappelijke argumenten kan wordenonderbouwd. Daarom ben ik heel blij dat het debat over klonerendoorgaat, onder meer via een publieksdiscussie die wordtgeorganiseerd door het Rathenau-instituut. Kloneren is nog zo'nomstreden thema, dat het van het grootste belang is dat daarover inzo breed mogelijke kring wordt nagedacht. (EH)

(De volledige tekst van het KNAW-standpunt is te vinden opinternet-pagina HTTP://WWW.KNAW.NL/08nieuws/kloneren.htm)

- Censuur is verwerpelijk. Een uitzondering voor het geneuzelvan professor Bob Smalhout zou echter het overwegen waard zijn.(Hein Meyer)

- Met Johan Cruijff als coach hadden wij het WK '98 zekergewonnen. (Hein Meyer)

De universiteiten en hogescholen (verenigd in VSNU en HBO- Raad)zijn teleurgesteld over het regeerakkoord. Zij hadden gevraagd omhonderden miljoenen extra. Maar in plaats daarvan moeten zijmeebetalen aan bezuinigingen die ook andere sectoren van deoverheid zijn opgelegd.

Zo vindt het nieuwe kabinet dat de overheid met minder geld toekan omdat er de laatste jaren productiever wordt gewerkt. Basis- envoortgezet onderwijs hoeven niet mee te betalen aan deze zogeheten'arbeidsproductiviteitsstijgingskorting', maar het hoger onderwijswel. Daarnaast lopen de universiteiten en hogescholen een deel vande vergoeding mis die ze zouden krijgen voor het gegeven dat hunpersoneel gemiddeld oud en dus duur is.

De universiteiten vrezen dat zij al met al ruim honderd miljoenmoeten inleveren, zegt een woordvoerder van de VSNU. Hen hangt voorde komende jaren daarnaast nog een bezuiniging van tweehonderdmiljoen uit het vorige paarse kabinet boven het hoofd. Berekeningenvan de HBO-Raad komen uit op een bezuinigingsbedrag van zo'nzeventig miljoen gulden voor de hogescholen.

De HBO-Raad en de VSNU noemen het "bijzonder jammer" dat depolitiek de kans laat liggen te investeren in het hoger onderwijs.In een gezamenlijke verklaring wijzen zij erop dat het bedrag datde overheid per student betaalt de afgelopen jaren al metvijfentwintig procent is gedaald. De hogescholen overwegen zelfseen studentenstop af te kondigen om rond te kunnen komen.

HOP, HO

"De introductie is wonderbaarlijk goed verlopen", aldus ElianeCroiset van Uchelen van de Introductiecommissie. "Geen catastrofes,hooguit kleine probleempjes." Zo moesten er duizenden broodjesomgepakt worden omdat ze verkeerd werden aangeleverd. "Veel werk,maar de eerstejaars hebben er niets van gemerkt."

Naar schatting zijn er zo'n 2200 eerstejaars van zoweluniversiteit als hogeschool op de introductie afgekomen. Voor deuniversiteit betekent dat nog geen tien procent van de circa 21.000nieuwkomers, maar een dergelijk percentage is normaal. Nieuw ditjaar was dat er maar één Uithofdag was gepland. "Datbeviel goed", aldus Croiset, "na één dag heb je het welgezien, en nu was het tenminste gezellig druk op de Uithof."

Het aantal aanmeldingen voor studentenverenigingen is over dehele linie gelijk gebleven aan dat van vorig jaar. UVSV kon weerzo'n 210 nieuwelingen noteren. Bij Veritas moest er opnieuw gelootworden om de vierhonderd beschikbare plaatsen. De loting wordttevens ingezet om de man/vrouw verhouding binnen de vereniging tebewaken. Dit jaar is die verhouding bij de aankomende ledenvastgesteld op 40/60. Alle mannen zijn geplaatst, onder de vrouwenmoest geloot worden.

Het huisvestingsprobleem is dit jaar onverminderd groot. Bij deUtrechtse Stichting Jongerenhuisvesting bedraagt de wachttijd vooreen kamer van drie bij vier bijna één jaar. "Gelukkigzijn veel aankomende studenten zo verstandig om zich al maanden,soms zelfs een jaar, van tevoren in te schrijven", vertelt G.Wouters van de SSH. "De oplevering van het nieuwestudentencomplex-Cambridge op de Uithof heeft de wachttijden weliets verkort", aldus Wouters.

Tijdens de introductie kon tenminste één zoekende innood meteen gelukkig gemaakt worden. SSH en SJHU(Jongerenhuisvesting) verlootten één kamer. De winnaarwas dubbel blij omdat hij helemaal uit Heerlen afkomstig was.

Ook voor buitenlandse studenten is de kamernood hoog. Vooralomdat hun aantal sterk is gestegen. Veel studenten zullen moetenuitwijken naar een goedkoop hotel of de jeugdherberg, vreest JeroenTorenbeek vanBureau Buitenland. "Dit jaar gaan we voor het eerstook studieplaatsen inrichten in hotels om een beetje aan de wensenvan de studenten tegemoet te komen. Maar het zou veel beter zijnals we nog kamers konden vinden die tijdelijk gehuurd kunnenworden. Er zijn er nog zeker honderd nodig. "

AvD