Alarmdag op het Domplein: ‘Laat de universiteiten niet overstromen’
‘Investeer in onderwijs en onderzoek! Op naar een normaal academisch peil’, staat op een pamflet dat met plakband aan de sol voor het Academiegebouw is bevestigd. Meer geld voor de Nederlandse universiteiten is dinsdag de inzet van een landelijke Alarmdag georganiseerd door actiebeweging WOinActie samen met vakbonden en de besturen van de veertien Nederlandse universiteiten. Op het Domplein vindt een lokale Utrechtse actie plaats.
Zo’n zestig Utrechtse studenten en medewerkers zijn dinsdag rond het middaguur naar het Domplein gekomen. Er zijn mondkapjes die het motto ‘het water staat aan onze lippen’ illustreren. Ook worden baretten uitgedeeld met een rood vierkant erop, sinds enige jaren het teken van het academische verzet tegen werkdruk en onderfinanciering. Verder staan emmers klaar voor wie gehoor wil geven aan de oproep om symbolisch kopje onder te gaan.
Extreem weer
Maar eerst zijn er drie sprekers die het gelukkig voor de aanwezigen kort houden in het gure weer. Actiecoördinator Katell Lavéant trapt de bijeenkomst af. Genoeg is genoeg, volgens haar. “We werken avonden, weekenden, vakanties.”
Daarna volgt voor de wetenschappelijke noot een minicollege van UU-hydroloog Niko Wanders, expert op het gebied van – o ironie - extreme weersomstandigheden. Hij probeert zijn vakgebied te koppelen aan het actiethema van de dag. “Laat de universiteiten niet overstromen, zorg voor een normaal academisch peil”, betoogt hij.
Tenslotte is het aan rector Kummeling om de aanwezigen te danken voor hun steun aan de strijd van de Nederlandse universiteiten om een fors hogere structurele financiering. Die is door toenemende studentaantallen uiterst noodzakelijk. Kummeling mag het bruggetje maken naar de symbolische emmeractie. “Ik weet zeker dat jullie een actieve herinnering aan deze bijeenkomst overhouden.”
Op het sein van Lavéant steken daarna een vijftiental aanwezigen hun hoofd in een emmer water. Een enkeling durft het aan de inhoud van de emmer over het hoofd te gieten. Een hondje van een van de aanwezigen springt nerveus heen en weer. En dan zit het er na een klein half uur al weer op. Boven het Domplein barst juist op dat moment een bui los van bevroren water.
De reserves zijn op
Hoogleraar Duitstalige literatuur en cultuur Ewout van der Knaap keert zich met zijn rug naar de jachtsneeuw. Om bij de actie aanwezig te zijn, heeft hij die ochtend de online matchingdag voor de opleiding Duits vanuit zijn kantoor aan de Trans bijgewoond in plaats van vanuit huis.
Normaal gesproken is hij niet zo’n actievoerder. Hij laat liever zijn pen spreken, bijvoorbeeld in een opiniestuk in NRC Handelsblad waarin hij met collega’s ageert tegen het ‘economische’ denken over academisch onderwijs. “Het cliché is waar: het water staat aan onze lippen”, stelt Van der Knaap. “De reserves zijn op, mensen vallen letterlijk om door werkgerelateerde klachten.”
Verderop staat student Rechten en universiteitsraadslid Stephan Verhulst nog na te druipen. Hij is één van de organisator van de Utrechtse actie. Volgens hem merken studenten steeds vaker dat hun docenten op hun laatste benen lopen.
“De kwaliteit van ons onderwijs staat echt enorm onder druk. Studenten zien dat hun werkgroepen groter worden en dat ze langer op hun cijfers moeten wachten. Maar het belangrijkste is dat academisch onderwijs veronderstelt dat je persoonlijk contact hebt met je docenten. Daarvoor is er bijna geen ruimte. Daarom moeten ook studenten van zich laten horen.”
Even na half 1 is het Domplein weer bijna leeg. Voor enkele verkleumden die nog zijn blijven hangen, wordt hete koffie aangerukt uit het Academiegebouw. Even later gaat de deur weer op het slot.
