Hiske Arts roept universiteiten op tot meer actie
Alumnus van het Jaar is campagneleider Fossielvrij Nederland

“In de week dat ik te horen kreeg dat ik was verkozen tot Alumnus van het Jaar, kwam ook het bericht dat de UU haar beloftes niet nakwam over het verbreken van de samenwerking met de fossiele industrie. Dat voelde ongemakkelijk”, zegt Hiske Arts.
De benoeming voelde dus dubbel. “Ik ben als campagneleider bij Fossielvrij NL intensief bezig geweest om te zorgen dat universiteiten en andere publieke instellingen de band verbreken met de fossiele industrie. Die bedrijven gebruiken de samenwerking met de wetenschap als greenwashing, ze willen niet echt veranderen. Bovendien is het logisch dat rapporten van een onderzoeker niet zo negatief zijn als ze nauw samenwerken met deze industrie. Ze zijn zo meegenomen in het denken van het bedrijf, dat ze er door worden beïnvloed. ”
Toch is Arts blij met haar benoeming tot Alumnus van het Jaar. “Het maakt duidelijk dat op de universiteit verschillend gedacht wordt over dit onderwerp. En het is goed dat ik nu op de Dies de kans krijg om mijn punt te maken.”
Tijdens de Dies vroeg collegevoorzitter Anton Pijpers wat jaar stip op de horizon was. Zij kaatste de bal meteen terug. "Het gaat hier niet om mijn stip aan de horizon. De universiteiten hebben een belangrijke rol als het gaat om het klimaatverandering. Zij moeten zich daar meer voor inzetten. Het is zwaar als je hoort dat mijn universiteit afspraken over het verbreken van contacten met de fossiele industrie niet nakomt. De Universiteit Utrecht werkt samen met de fossiele industrie en doet daarmee aan greenwashing", zei een emotionele Arts. Ze vestigde ook de aandacht op de pro Palestina demonstranten buiten de kerk. "Luister naar de activisten. Denk niet dat de activisten er alleen zijn om het feestje te verstoren, Maar neem ze serieus." Arts kreeg een paar keer applaus tijdens haar praatje. Pijpers concludeerde dat de UU al initiatief neemt tot dialoog, maar begreep de opdracht dit nog meer te doen.
Arts kijkt met veel plezier terug op haar studietijd in Utrecht. “Ik begon in 1998 aan studie bij het University College Utrecht. We kregen een brede opleiding. Je kreeg de kans om je in verschillende thema’s te verdiepen. Het enige wat ik minder vond, was het verplicht wonen op de campus.”
Na UCU bleef ze in Utrecht en volgde ze vanaf 2004 de master Conflict Studies. Die master vond ze zeer waardevol en inhoudelijk erg sterk.
Na haar afstuderen richtte ze samen met een aantal andere oud-studenten de stichting Critical Mass op. “Onze bedoeling bij de oprichting was om conflicten zoals die besproken werden bij de master op een creatieve en interessante manier toegankelijk te maken voor jongeren met een vmbo-achtergrond. Wij zagen dat als een goede manier om deze jongeren te betrekken bij wat er speelt in de wereld en ze de kans te geven daarover mee te praten.”
Na een aantal jaren koos Arts voor het klimaat. “Tijdens mijn studietijd vond ik dit wel al belangrijk, maar ik zat toch een beetje met mijn kop in het zand. De klimaatcrisis is zo’n overweldigend groot probleem. Op een gegeven moment vond ik het tijd worden om me daar echt voor in te zetten.”
‘Ze kwam terecht bij de burgerbeweging Fossielvrij NL en voert campagnes. Zo was een van de successen dat dat pensioenfonds ABP brak met de fossiele industrie. “Je ziet dat het effect heeft wanneer de maatschappelijke acceptatie voor deze bedrijven wegvalt. Kijk maar wat er afgelopen maanden is gebeurd met Tesla. We willen als Fossielvrij NL duidelijk maken hoe slecht de fossiele bedrijven voor onze toekomst zijn. En het zou mooi zijn als de universiteiten eindelijk stappen ondernemen om de samenwerking definitief te verbreken.”
Met de titel Alumnus van het Jaar wil de Universiteit Utrecht benadrukken dat UU-alumni belangrijk zijn voor de samenleving. Een Alumnus van het Jaar is iemand die op zijn of haar gebied vooruitgang brengt en buiten de gebaande paden durft te treden, een maatschappelijk geëngageerd persoon die studenten van nu weet te inspireren, zo schrijft het organiserende Universiteitsfonds. Deze alumni gingen Arts voor: Marjan Minnesma (2015), Feike Sijbesma (2016), Cathelijne Broers (2017), Jan Beuving (2018), Rutger Bregman (2020), Marion Koopmans (2021), Eva González Pérez (2022) en Tim Schuring (2023).