ASP 200 wordt Johanna Hudiggebouw

Hudig studeerde rechten in Utrecht. Na haar afstuderen in 1934 kreeg ze een onbetaalde baan bij het Criminologisch Instituut, dat in datzelfde jaar werd opgericht door hoogleraar Strafrecht Willem Pompe.

Bij deze voorloper van het huidige universitaire Pompe Instituut werkte ze mee aan een onderzoek naar de criminaliteit in Utrecht voor en na de Eerste Wereldoorlog. Daarbij viel het haar op dat er vrijwel geen gegevens waren over vrouwen. In 1939 promoveerde ze bij hoogleraar Pompe op een onderzoek naar ‘De Criminaliteit der Vrouw’.

Na een periode werkzaam te zijn geweest bij de kinderpolitie in Rotterdam, studeerde ze twee jaar sociologie en sociaal werk aan de Universiteit van Chicago. Terug in Nederland werd zij in 1947 in Rotterdam als eerste vrouw benoemd tot (kinder)rechter.

Dat was een bijzondere gebeurtenis. Omdat in de wet steeds met ‘hij’ en ‘hem’ werd gerefereerd aan de rechter, vonden velen dat rechters alleen mannen konden zijn. Maar het was niet bij wet verboden een vrouwelijke rechter te benoemen. Dat was zelfs een van de stellingen die Hudig in haar eigen proefschrift had opgenomen.

Daarbij werden rechters voor het leven benoemd, terwijl vrouwelijke ambtenaren hun werk moesten neerleggen als zij trouwden. Hier kwam pas in 1956 een einde aan. Hudig bleef ongehuwd.

Ze bleef tot 1977 werkzaam als rechter, ze was toen 70 jaar oud. In dertig jaar tijd ontwikkelde ze zich nationaal en internationaal tot een autoriteit op het gebied van jeugdrecht.

Johanna Hudig. Foto: stadsarchief Rotterdam

Eerste hoogleraar
Van 1957 tot 1972 was Hudig (‘Han’ voor intimi, voor anderen vaak ‘juffrouw Hudig’) buitengewoon hoogleraar Kinderrecht en Kinderbescherming aan de Universiteit Utrecht. Ook dit was een primeur, ze was de eerste vrouwelijke hoogleraar van de toenmalige rechtenfaculteit. Elke maandag kwam ze vanuit Rotterdam naar Utrecht om onderzoek te doen en te doceren, is te lezen in een portret dat Elsevier over Hudig schreef.

Ze bleef tot op hoge leeftijd actief, onder meer in besturen van instellingen op het gebied van jeugdbescherming. In 1979 kreeg ze een eredoctoraat van de Universiteit van Nijmegen.

Johanna Hudig overleed in 1996 op 89-jarige leeftijd in Amersfoort.

Pand voor rechtenmedewerkers
Het is voor het eerst dat een universiteitspand in de Utrechtse binnenstad de naam van een vooraanstaande wetenschapper of alumnus krijgt. Het gebouw wordt op dit moment gerenoveerd. De opleverdatum van begin 2023 wordt door enkele tegenslagen in de werkzaamheden niet gehaald, zo liet de universiteit vorig jaar weten.

De bedoeling is nu dat medewerkers van het departement Rechten later dit jaar hun intrek kunnen nemen, zegt departementshoofd Ivo Giesen op intranet (alleen met Solis-id, red.). Zij zijn nu nog gehuisvest aan de Newtonlaan in Rijnsweerd.