Bezuinigingen hoger onderwijs staan op losse schroeven

In de achterkamertjes van de Tweede Kamer wordt vanaf woensdagavond volop overlegd over het terugdraaien van de ingrijpende bezuinigingsplannen van onderwijsminister Bruins. Zijn begroting moet vrijwel zeker worden opengebroken. Jan Paternotte van D66 maakte in de Tweede Kamer bekend dat ook de SGP zich bij dit ‘monsterverbond’ heeft aangesloten. 

Twee smaken
Het kabinet heeft geen meerderheid in de Eerste Kamer en is voor steun nu aan het shoppen bij de oppositie. Die is echter verenigd tegen de bezuinigingen – al zijn er wel twee smaken ontstaan. Een links blok wil met twee miljard euro alle bezuinigingen tenietdoen, terwijl midden- en rechtse partijen ‘slechts’ 1,3 miljard willen terugdraaien.

Dinsdagavond vond de eerste termijn van het debat al plaats. Toen gaven de regeringspartijen de oppositie geen enkele ruimte. Problemen in de Eerste Kamer? Dat moest de minister maar oplossen. 

Historische blunder
Maar een dag later was er toch crisisoverleg: ook bij PVV, VVD, NSC en BBB was kennelijk het besef ingedaald dat de coalitie afstevende op een historische blunder in de Eerste Kamer: voor het eerst in honderd jaar zou de begroting weggestemd kunnen worden. Wellicht zou dan de oude blijven gelden, zonder bezuinigingen op internationale studenten, langstudeerders en wetenschappelijk onderzoek.

Op donderdag ontstond een vreemde situatie. De minister zou de vragen van de Kamerleden beantwoorden. Maar heeft dit nog wel zin als de begroting op de schop gaat? Kamerlid Luc Stultiens van GroenLinks-PvdA begreep niet hoe het begrotingsdebat gewoon zou kunnen doorgaan. “Dinsdag zei de coalitie op al onze vragen dat we bij de minister moesten zijn, een dag later zitten de coalitiepartijen zelf op de kamer van Geert Wilders. Zonder de minister. Dat was dus gelul, echt gelul. En dan moeten we vandaag met een minister debatteren die van niets weet.”

Motie afgeraden
Maar de coalitiepartijen hielden de gelederen gesloten. Er is niets bijzonders aan de hand, verdedigden zij zich: normaal kun je ook wijzigingen op de begroting indienen tot vlak voor er gestemd wordt (dat is volgende week, donderdag 5 december). 

Na de discussie over wel of geen debat begon minister Eppo Bruins aan zijn bijdrage alsof er niets gebeurd was. Hij bedankte alle partijen voor hun inbreng, liet weten dat hij de demonstranten afgelopen maandag goed had gehoord in hun verzet tegen de bezuinigingen en de langstudeerboete. De plannen van oppositiepartijen om de bezuinigingen terug te draaien? Die ontraadde hij. Al zal het naar verwachting niet lang duren tot hij ze moet aanvaarden.