Buslijn 12 in de ochtendspits steeds drukker

Afgelopen september checkten op het Centraal Station tussen 7.00 uur en 10.00 uur ’s ochtends meer dan 103.000 passagiers in bij bus 12. Drie jaar eerder waren dat er nog 92.850. Dat is een stijging van 11,5 procent.  Ongeveer de helft van de passagiers reist tussen 8.00 uur en 9.00 uur. Dat blijkt uit cijfers van de provincie Utrecht.

De grote drukte in de beruchte buslijn is al jarenlang een ergernis voor velen. Dagelijks maken zo’n 25.000 passagiers gebruik van ‘de 12’. De afgelopen jaren werden er verschillende maatregelen genomen om de druk op de bus te verminderen. Zo kwamen er betere busverbindingen tussen De Uithof en gemeenten in de regio en kleinere treinstations in de omgeving.

Aantal reizigers dat instapte in lijn 12 op Utrecht Centraal Station:

Bron: Provincie Utrecht 

Dat de HU de afgelopen jaren haar gebouwen in De Uithof concentreerde, zorgde voor een grotere druk op de buslijn. Studenten van de faculteit Natuur- en Techniek en de ondersteunende diensten verhuisden van de Oudenoord en de Nijenoord naar het Utrecht Science Park. Daar werd ook een nieuwe gebouw aan de Heidelberglaan geopend en oudere gebouwen gerenoveerd. Halverwege 2017 opende aan de Padualaan bovendien een nieuwe bibliotheek voor de hele instelling. Maar bijvoorbeeld ook het prinses Maxima-centrum opende haar deuren.

Vorig jaar werd in de gemeenteraad een motie aangenomen die er bij het gemeentebestuur op aandrong om samen met de provincie met oplossingen te komen voor het ‘sardientjesvervoer’ naar De Uithof. Vooral ook omdat de nieuwe tramlijn op zich liet wachten.

Volgens woordvoerder van de provincie Ron van Dopperen zijn er naar aanleiding van die motie aanvullende initiatieven gekomen. Zo worden sinds kort ook zes bussen extra ingezet in de ochtend- en avondspits. “Daarmee hebben we het goede voorbeeld gegeven, denk ik.”

Nu zijn volgens de woordvoerder de onderwijsinstellingen aan zet. De HU en de UU zouden hun collegetijden beter moeten spreiden. De provincie wijst naar successen die hiermee in Nijmegen werden geboekt.

Collegetijden spreiden
Het verzoek aan de onderwijsinstellingen om hun collegetijden in het licht te houden is niet nieuw. Na de motie in de raad klopte de provincie ook aan. De HU en de UU namen in het recente verleden al diverse maatregelen. Zo zijn de bedrijfstijden van de hogeschool verruimd en kunnen opleidingen sinds dit jaar colleges roosteren vanaf acht uur ’s ochtends tot zeven uur ’s avonds. 

In een interview met DUB zei HU-voorzitter Jan Bogerd vorige maand dat hij niet zit te wachten op afspraken met de UU over de begintijden van colleges. “Onze studenten hebben 12 à 15 contacturen per week en het is zeker niet zo dat alle colleges om 9 uur beginnen. Je ziet ook dat buslijn 12 de hele dag door vol zit.”

Provincie-woordvoerder Van Dopperen erkent dat bus 12 over de gehele dag goed bezet is. “Maar in de daluren hebben we nog restcapaciteit van circa 20 procent. Die zou je met een betere spreiding nog kunnen benutten.”

Een HU-woordvoerder voegt toe dat het gedrag van studenten moeilijk te sturen is: “We zien bijvoorbeeld dat veel studenten graag de hele dag in De Uithof willen studeren of ’s ochtends nog voor colleges afspreken om met een groepje een college voor te bereiden. Die studenten maken graag gebruik van de faciliteiten hier en reizen ook daarom in de spits.”

Timeslotmodel
Ook de UU zegt al veel te doen om het onderwijs over de dag te spreiden. Zo worden steeds meer colleges tussen 5 en 7 ’s avonds geroosterd. Ook vernieuwende onderwijsconcepten als blended learning kunnen uitkomst bieden. Het toepassen van digitale leermiddelen zouden grootschalige hoorcolleges (en de daarmee gepaard gaande grote toestroom van studenten) in sommige gevallen kunnen vervangen.

Desalniettemin blijft er volgens de universiteit een tekort aan onderwijsruimten waardoor het plannen van colleges in de vroege uren noodzakelijk blijft. Het is ook niet eenvoudig om colleges ’s ochtends later te laten beginnen. Daarvoor zou de hele roostering moeten worden veranderd. De UU zegt te hechten aan het huidige timeslotmodel waarbij vakken over de gehele universiteit op dezelfde tijden beginnen en eindigen. Dat model stelt alle studenten in staat om keuzevakken binnen de hele universiteit te kiezen.

Van Dopperen is niet overtuigd: “Het is voor mij echt een raadsel waarom de universiteit hier niet iets op kan verzinnen.”

Tram wordt ook druk
Het is volgens de provincie zeker niet zo dat de komst van de tram straks aan alle problemen een einde gaat maken. De verwachting is op dit moment dat de capaciteit van de tram de komende drie tot vier jaar voldoende zal zijn. In de spits gaan 16 trams rijden die elk zo’n vier tot vijf gelede bussen vervangen.

Maar de groei van het aantal passagiers zal doorgaan, ook door de ingebruikname van de gebouwen van het RIVM en van de Internationale School in De Uithof. In 2020 zal het aantal dagelijkse passagiers naar verwachting al 34.000 zijn. De bedoeling is de trams dan te gaan verlengen van 66 naar 75 meter.