Democratie bloeit nog niet aan universiteiten

Na alle oproepen om het hoger onderwijs te democratiseren valt de belangstelling voor de studenteninspraak een beetje tegen. Aan sommige universiteiten zijn niet eens genoeg kandidaten.

Je zou verwachten dat de medezeggenschap aan universiteiten een bloeiperiode doormaakt. Vol spanning volgden de partijen in de Tweede Kamer vorig jaar de maandenlange bezetting van het Amsterdamse Maagdenhuis. Ze gaven gehoor aan de luide roep om democratisering: studenten krijgen inderdaad meer te zeggen.

Het kon ook haast niet anders. Toen de regeringspartijen met behulp van D66 en GroenLinks de basisbeurs afschaften, kregen studenten in ruil meer invloed op hun onderwijsinstellingen. Ze mogen nu meebeslissen over de begroting en hebben invloed gekregen op de werving van nieuwe collegebestuurders.

Maar tot een grotere belangstelling voor de medezeggenschap leidt dit alles niet. Bij de Vrije Universiteit zijn de verkiezingen voor de centrale studentenraad dit jaar zelfs afgeblazen. Er waren maar acht kandidaten voor negen zetels. Het komt misschien door het leenstelsel, vermoeden de raadsleden van de VU: studenten durven er geen tijd meer in te steken, nu studeren duurder is geworden.

Ook aan de Erasmus Universiteit hebben zich minder studenten dan voorheen kandidaat gesteld voor de centrale U-raad. Bij drie faculteiten hoeft er niet eens gestemd te worden, omdat er evenveel of minder kandidaten dan zetels zijn. Bij één faculteit heeft helemaal niemand zichzelf naar voren geschoven.

Maar het is niet overal kommer en kwel. Tilburg University heeft al jaren de hoogste opkomst bij universiteitsraadverkiezingen: de helft van alle Tilburgse studenten brengt zijn stem uit. De kandidaten voeren er enthousiast campagne: ze organiseren flashmobs en lopen met tablets over de campus rond, zodat hun medestudenten ter plekke op hen kunnen stemmen.

In sommige andere steden gaat het ook best goed, zoals in Delft. Daar is volgens een raadslid meestal een hoge opkomst - hoger dan bij het referendum over Oekraïne - en er is ook geen gebrek aan kandidaten. Bij de Universiteit Utrecht is de situatie volgens een betrokkene weinig anders dan in voorgaande jaren. De belangstelling om op de kieslijst te komen verschilt een beetje van jaar tot jaar. In Wageningen zijn er de laatste jaren genoeg kandidaten, maar dat is ook wel eens anders geweest, zoals universiteitsblad Resource memoreert. Hoe het dit keer gaat, is nog even afwachten.

Een landelijk overzicht van de verkiezingen ontbreekt. De studenten van de universiteitsraden hebben weliswaar een vereniging (Landelijk Overleg Fracties), maar ook die heeft niet op een rijtje hoe het aan de verschillende universiteiten toegaat. Zelfs de Onderwijsinspectie heeft er geen goed zicht op: er is volgens een woordvoerder geen recent onderzoek naar gedaan.