Docenten klagen over cadeaubonnen UU: ‘Ik schaam me als ik met een Amazon-bon aan kom’

Sinds juli 2019 kunnen werknemers van de Universiteit Utrecht niet meer zelf een cadeaubon kiezen om daarmee een gastspreker of gastdocent te bedanken. Dit tot ergernis van verschillende docenten.

Docent Femke van Esch kaartte het probleem aan tijdens de faculteitsraadvergadering van Recht, Economie, Bestuur en Organisatie (Rebo). Ze maakte regelmatig gebruik van de 'groene' cadeaubon en anders kocht ze wel een cadeaubon van een plaatselijke ondernemer. Voor buitenlandse gastdocenten kocht ze waardebonnen van Etsy: een internationale webshop waar kleine ondernemers hun goed verkopen. “Maar afgelopen periode bleken de regels ineens te zijn veranderd en kon ik niet meer zomaar een cadeaubon declareren.”

Nederlandse cadeaubonnen moeten tegenwoordig gekocht worden bij het digitale platform Yesty. Die is vervolgens om te zetten in een waardebon van bijvoorbeeld Bol.com, Hema of de Bijenkorf. “Maar je kunt niet kiezen voor bijvoorbeeld een VVV-bon of Nationale Boekenbon waarmee je lokale ondernemers kunt steunen. Je kunt alleen kiezen uit grote bedrijven. Dat stuitte me echt tegen de borst”, zegt Van Esch. Daarnaast is de ‘groene’ optie, waarmee je duurzame producten kon kopen, verdwenen.

In het nieuwe systeem is de enige internationale optie een bon van Amazon. “Ik kan me niet voorstellen dat de universiteit de portemonnee van Bezos wil spekken. Ik zou me schamen als ik met een bon van Amazon aan kom zetten bij een gastdocent”, aldus Van Esch. Martine Verbeek, directeur bedrijfsvoering van de faculteit Rebo, bevestigt in de faculteitsraad dat zij meer klachten over het cadeaubonnensysteem heeft gekregen.

Aanbesteding
De overstap naar Yesty is echter niet ‘van gisteren’, zegt Evelyn Maurer van het Facilitair Service Centrum. Dat gebeurde in juli 2019 al en is volgens Maurer destijds uitvoerig gecommuniceerd. Op intranet staan ook handleidingen voor het systeem. Dat de universiteit met Yesty in zee is gegaan, is vanwege Europese wetgeving. Wanneer er universiteitsbreed meer dan 214.000 euro wordt uitgegeven aan (bijvoorbeeld) cadeaubonnen, is een instelling zoals de UU verplicht een Europese aanbesteding te doen. Een paar jaar terug bleek het drempelbedrag ruim te zijn bereikt.

Het bedrijf Unigear kreeg de aanbesteding gegund en nam platform Yesty in de arm. Yesty maakt afspraken met bedrijven, en dat bepaalt de keuzemogelijkheden van een cadeaubon. Maurer: “Yesty is wel constant aan het kijken naar hoe ze het assortiment kunnen uitbreiden en we kunnen aangeven dat we graag meer groene opties willen, maar niet alles is mogelijk. Het is een beetje een technisch verhaal, maar VVV-bonnen en boekenbonnen zijn bijvoorbeeld geen optie omdat het open-loop cadeaukaarten zijn, in plaats van closed-loop. Met open-loop kun je een bon inzetten bij allerlei willekeurige winkels, in plaats van één winkel. Met open-loop bonnen krijg je te maken met andere regels van De Nederlandsche Bank.”

Amazon
Maurer zegt wel te gaan kijken of er op termijn alternatieven mogelijk zijn op de Amazon-cadeaubon voor internationale gastsprekers. “Amazon was gewoon het snelst te regelen en heeft een groot assortiment aan producten. Bovendien kun je bij Amazon kiezen tussen ponden, dollars of euro’s, wat ook fijn is.” In eerste instantie was het na de aanbesteding van Unigear überhaupt niet mogelijk om een internationale cadeaubon aan te schaffen. Pas in het najaar van 2020 kwamen er vragen binnen over het gebrek aan een internationale bon, waarop Unigear Amazon uitkoos. Omdat er een dringende vraag was naar internationale cadeaubonnen, was het een groot voordeel dat de optie bij Amazon snel te regelen was.