Docentenactiegroep Rethink UU wil af van prestatieafspraken

Hoogleraar Ido de Haan: 'De universiteit heeft een fundamenteel ondemocratische structuur die echt moet veranderen.'

De nieuwe actiegroep Rethink UU werkt aan een lijst eisen voor het universiteitsbestuur. De docenten willen meer democratie, meer autonomie en een einde aan de prestatieafspraken. 

Zo'n honderd docenten en studenten zijn woensdagmiddag 11 maart aanwezig bij de eerste bijeenkomst van docentenactiegroep Rethink UU (de oude naam Reset UU is geschrapt) in een collegezaal achter De Dom. Twee uur lang wordt er in het Engels gepraat over grieven, en over strategieën om het College van Bestuur tot verandering aan te sporen. 

Een gebrek aan autonomie op elk niveau
De ontevredenheid zit diep, blijkt uit de verhalen van sommige docenten. De werkdruk is extreem hoog en docenten moeten tegen hun zin meewerken aan van boven opgelegd beleid.

"De stress is enorm en we hebben geen mogelijkheid om daar iets aan te doen", zo beschrijft hoogleraar Politieke Geschiedenis Ido de Haan de machteloosheid. "De universiteit heeft een fundamenteel ondemocratische structuur die echt moet veranderen."

Geschiedenisdocent Remco Raben spreekt van een gebrek aan autonomie op alle niveaus. Docenten moeten voldoen aan allerlei normen, zoals het uit de prestatieafspraken voortvloeiende minimum aan contacturen, waar veel alfa-docenten het nut niet van inzien. "Persoonlijk heb je weinig autonomie, maar ook faculteiten hebben beperkte speelruimte. Faculteitsbestuurders wijzen bij impopulair beleid naar het universiteitsbestuur."

Gedeelde pijn
Facultaire bestuurders van Geesteswetenschapen en Bètawetenschappen zijn ook aanwezig in de zaal, maar mengen zich niet in de discussie. Ook vertegenwoordigers uit de medezeggenschap houden zich stil.

Vraag is hoe breed de pijn van de Rethink UU-docenten gedeeld wordt. In de zaal zitten vooral docenten van de faculteit Geesteswetenschappen. "Waar zijn de bèta's en de medici?" vraagt iemand zich af. Waarop een postdoc van het departement Wiskunde haar vinger opsteekt. "Wij delen veel van dezelfde problemen", reageert ze.

Ondertussen lijken de actievoerders en vertegenwoordigers van medezeggenschapsraden in een parallel universum te leven. Veel medezeggenschappers vinden het huidige niveau van inspraak voldoende. Dat merkte je ook afgelopen week tijdens het debat met het CvB. Dit tot onbegrip van Ido de Haan. "Ik was geshockeerd door het CvB-debat. Aanwezigen misten een totaal gebrek aan urgentie van de grote problemen die er spelen."

Eisenlijst voor het universiteitsbestuur
De groep docenten van Rethink UU gaat nu, in samenwerking met studenten, die vorige week al een eigen actiebijeenkomst organiseerden, werken aan een eisenlijst. Deze willen ze binnenkort voorleggen aan het CvB.

Hoogleraar Ido de Haan had alvast een concept-eisenlijst op papier gezegd. Daarin wordt het CvB opgeroepen om dezelfde toezeggingen te doen als het universiteitsbestuur van de UvA. Het UvA-bestuur belooft meer inspraak, meer openheid over de financiën en meer vaste contracten.

Maar de lijst (klik op het plaatje links voor een groter exemplaar) van De Haan gaat veel verder. Hij eist onder meer een einde aan de masterherziening, vervanging van de Raad van Toezicht (waar te veel "corporate" bestuurders in zitten), democratisch gekozen bestuurders en een inspanningsverplichting van het CvB om in Den Haag te pleiten voor een andere financiering van onderwijs en onderzoek. 

Daar voegen anderen aanwezige docenten een nieuwe eis aan toe: stop met de prestatieafspraken. Volgens die afspraken moet de UU er voor zorgen dat van alle voltijds bachelorstudenten 77 procent binnen vier jaar hun diploma haalt. Als de UU voldoet aan die afspraak, dan ontvangt zij extra financiering uit Den Haag.

Rethink UU-docenten vinden de prestatieafspraken pervers. Zulke afspraken zouden de autonomie van docenten beperken en de kwaliteit van onderwijs niet verbeteren. Zij vrezen zelfs het omgekeerde. 

Good cop/bad cop
Tijdens deze bijeenkomst wordt ook gesproken over de strategie om een verandering van het universitaire systeem teweeg te brengen. Zo wordt besloten om - net als in Amsterdam - twee aparte actiegroepen te behouden: één van docenten (Rethink UU) en één van studenten (De Nieuwe Universiteit UU). 

Samen kunnen ze een soort good cop/bad cop-methode toepassen. Studenten zouden het zware geschut kunnen zijn als het CvB niet instemt met de eisen. Docent Remco Raben: "We hebben de studenten nodig om radicale dingen te doen, die wij als staf niet kunnen doen." Wat voor dingen hij daar precies mee bedoelt, wordt niet duidelijk.

Ido de Haan blijkt meer uitgesproken. Hij spoort Utrechtse studenten aan de barricades op te gaan. "We zijn bezorgd dat UU-studenten niet radicaal en actief genoeg zijn. We wachten op jullie." Filosofiestudent Jan Overwijk, die op verschillende actiebijeenkomsten is geweest, schrikt een beetje van deze aansporing. "Kunnen we niet eerst op papier zetten wat we willen, voordat we tot actie overgaan?"

Rethink UU (docenten) en De Nieuwe Universiteit UU (studenten) houden vanaf nu elke woensdag een gezamenlijke 'general assembly'. Ook plannen de actievoerders volgende week een serie openbare lezingen. Ze willen onder meer UvA-hoogleraar Ewald Engelsen uitnodigen.

Advertentie