Een vijfde minder sporters bij Olympos, maar voorlopig nog niet kopje onder

De eerste lockdown was voor Olympos en Parnassos al een flinke klap. De deuren moesten plotsklaps dicht en veel voorbereiding om digitaal verder te gaan, was er niet. Toen de versoepelingen inzetten, mocht er weer meer: op gepaste afstand konden mensen fitnessen, een drankje doen in het sportcafé en weer meedoen met cursussen. Nu de maatregelen weer aanscherpen vanwege de tweede golf van het coronavirus, moeten de instellingen opnieuw schakelen en de financiële balans opmaken.

Geen feestje
Volgens Verhoef is het aantal inschrijvingen met ruim 20 procent teruggelopen. Met name het aantal sporters dat niet is aangesloten bij een sportvereniging is geslonken. Bij Olympos sporten normaal zo’n 3500 mensen die niet zijn aangesloten bij een sportvereniging. Veel van deze ‘vrije sporters’ heeft het abonnement niet verlengd, vermoedelijk vanwege de beperkte sportmogelijkheden door het coronavirus.

De vaste lasten van het sportcentrum, zoals huur en onderhoud, lopen wel gewoon door. Directeur Cees Verhoef maakt zich zorgen, maar heeft gelukkig een financiële regeling kunnen treffen met de Universiteit Utrecht en Hogeschool Utrecht. De UU heeft een lening van 5 ton verstrekt aan het sportcentrum, om tegemoet te komen in de getroffen schade door het coronavirus. Sportcentrum Olympos is een zelfstandige onderneming die huur betaalt aan de UU en van de universiteit en HU subsidie krijgt zodat studenten en medewerkers met korting kunnen sporten. “We gaan nog niet kopje onder, maar het is geen feestje. In het voorjaar evalueren we de situatie", aldus Verhoef.

Ook het sportcafé van Olympos moest eind september opnieuw de deuren sluiten. Niet alleen voor sporters een gemis, maar ook een inkomstenbron minder. Olympos heeft nog geen personeelsleden moeten ontslaan, maar de loonlijst is wel aanzienlijk korter geworden. Verhoef: “Normaal hebben we een verloop van medewerkers. De mensen die weggaan, worden direct weer vervangen. Dat hebben we nu niet gedaan: we hebben geen nieuwe mensen meer aangenomen. Het loopt langzaam een beetje leeg. Bij het café alleen al werkten tientallen mensen. Het wordt straks nog een uitdaging om genoeg personeel te vinden als we wél weer op volle kracht mogen draaien.”

Zo lang mogelijk fysiek
Bij Parnassos Cultuurcentrum werkt maar een handjevol vaste medewerkers die in dienst zijn van de Universiteit Utrecht. Alle docenten zijn ZZP’ers. Die kunnen hun cursussen nu ook digitaal aanbieden, mits de digitale cursussen een gelijkwaardig alternatief vormen voor de fysieke variant. Dat moeten docenten zelf inschatten.

Een van de cursussen in Parnassos is de duurzame naaicursus 'Upcycle'. Foto: Leonard Schmal

“In de meeste gevallen is een digitaal alternatief wel mogelijk”, vertelt directeur Marieke van Merriënboer. “We hebben de cursussen opgedeeld in drie groepen: een kleine groep cursussen die alleen fysiek te geven is, een paar cursussen die nu sowieso al digitaal zijn, en een grote groep cursussen die nu fysiek zijn zo lang het kan, en die anders overschakelen naar digitaal.” Bepaalde zanglessen en theatercursussen zijn bijvoorbeeld lastig digitaal te doen, maar de cursus Photoshop is nu sowieso al digitaal. Overige cursussen zoals schrijven, dansen, muziek en fotografie zijn fysiek zo lang het kan, maar kunnen ook online verder. Van Merriënboer: “Op voorhand is dat duidelijk gemaakt aan de cursisten, dus die zijn er mee akkoord.”

De bar van Parnassos is sinds de eerste lockdown niet meer open geweest, al had dat wel gemogen. Van Merriënboer: “De ruimte wordt ook benut voor cursussen. Bijvoorbeeld fotografie en schrijven, waarbij mensen aan een tafeltje zitten. En de Theaterzaal is met de ingeklapte tribune in gebruik als danszaal.” Ze willen het gebouw aan de Kruisstraat optimaal benutten, dus hebben ze geschoven met de zaalindeling. De ‘capaciteit’ van het pand is een stuk lager, nu iedereen anderhalve meter afstand moet houden.

Van het RIVM mag er nu wel weer gezongen worden, mits op voldoende afstand en in een zigzag-opstelling. “Maar daar zijn we wel extra voorzichtig mee. In een ruimte waar volgens de richtlijnen twaalf mensen zouden mogen zingen, doen we er nu acht.”

Relatief klein verlies
Bij de eerste golf van het virus was Parnassos niet voorbereid op het aanbieden van volwaardige, digitale alternatieven. Veel cursusgeld werd gerestitueerd. De cursusinschrijvingen zitten in deze periode, van september tot januari, op ruim 60 procent van de inschrijvingen van vorig jaar. Dat komt onder meer omdat er überhaupt minder cursussen worden gegeven: vorig jaar in deze periode 164, op dit moment 134. Daarnaast kunnen er minder mensen meedoen per cursus. “Toch zijn het nog steeds redelijk veel inschrijvingen, gezien de situatie”, vindt Van Merriënboer.

Bij Parnassos kun je ook de cursus 'Botanisch illustreren' volgen. Foto: Parnassos Cultuurcentrum

De verhuur van ruimtes in Parnassos gaat ook gedeeltelijk door, maar stopt wanneer er opnieuw een volledige lockdown komt. “En we organiseren een stuk minder activiteiten, wat betekent dat we daar minder geld aan kwijt zijn.” Zoals het er nu naar uit ziet, gaat Parnassos het boekjaar niet positief eindigen. Van Merriënboer: “Het is onzeker omdat we niet weten wat er de komende maanden gaat gebeuren, maar al met al lijkt het mee te vallen. Als we zo door kunnen tot januari, sluiten we het jaar af met een relatief klein verlies.”

Van Merriënboer is ontzettend blij dat er op dit moment in ieder geval nog wát mogelijkheden zijn om fysiek samen te komen. “Mensen zijn ontzettend blij dat ze hier weer mogen zijn, want ze hebben het echt gemist. Cultuur is belangrijk, en we voelen ons bevoorrecht dat we open mogen blijven. Digitaal mis je de groepsdynamiek. Er gebeurt iets in een groep, als je samen iets maakt. Dat is precies wat we willen: dat mensen samen geïnspireerd raken. Mensen willen elkaar fysiek zien, ze komen hier ook voor de sfeer en de ontmoeting.”

Sportcapaciteit
Bij Olympos was restitutie tijdens de eerste coronagolf niet mogelijk. Wel heeft het sportcentrum toen vrijwel dagelijks online trainingsvideo’s aangeboden. In de zomer was Olympos wel weer open en zijn er ook buiten fitness- en groepslessen geweest. “Maar daar is het nu het weer niet meer voor”, zegt directeur Verhoef.

Het sportcentrum draait op beperkte capaciteit en met beperkte openingstijden door. “We doen wat mag, zonder de grenzen op te zoeken. De fitness is nog open, maar mensen moeten reserveren en afstand houden. Groepslessen gaan ook door, met een maximum van 30 mensen in een zaal, mits je afstand kunt houden. In de praktijk komt dat eerder neer op 20 mensen per zaal”, aldus Verhoef. Hardlooptrainingen buiten gaan niet meer door, omdat dat maar in groepjes van vier zou mogen en dat lastig is voor de begeleiders. Bootcamp trainingen gaat nog wel door, zo lang het bevalt. Dat gebeurt ook in groepjes van vier mensen die afstand houden van elkaar. Studentensportverenigingen werken op dezelfde manier.

Ook zijn er totaal geen competities meer en zijn contactsporten uit den boze. Verhoef: “Je mag dus wel een balletje trappen, maar niet dichterbij komen dan anderhalve meter. Tennissen gaat wel vrij aardig, maar dubbels mogen niet. Als je tegelijkertijd voor een bal zou gaan, heb je kans dat je te dichtbij komt. De tennisbond is hier wat losser in en staat wel dubbels toe, maar wij hebben afgesproken voorzichtiger te zijn.”

Bepaalde sportlessen worden nu live gegeven, via een digitale stream. Abonnementhouders kunnen een link krijgen om in de livestream te komen. Verhoef: “Op ons YouTube-kanaal willen we ook weer nieuwe sportlessen gaan streamen. We hebben al een aardig bibliotheekje opgebouwd, dus mensen kunnen ook video’s terugkijken. En we beginnen binnenkort met korte ‘active breaks’ voor alle mensen die thuis werken en studeren.”