Eva González Pérez is de Alumnus van het Jaar

De weg naar de universiteit was voor Eva González Pérez (49) niet heel makkelijk. “Ik wist al vroeg dat ik advocaat wilde worden. Maar alle migrantenkinderen werden in die tijd op de huishoudschool gezet. Dan keken ze me vreemd aan. Na één jaar huishoudschool ben ik gaan stapelen, van mavo naar havo, vwo en universiteit. Zo kon ik met mijn studie Nederlands Recht beginnen”, zegt González Pérez in een video waarin alumni terugkijken op hun tijd in Utrecht.

González Pérez was een student die naar Utrecht kwam, zoals ze zelf vertelt, voor de studiepunten om daarna aan de slag te gaan. Ze had duidelijk voor ogen wat ze met de studie wilde bereiken, maar moest nog wel bedenken in welke richting ze advocaat wilde worden. In het blad Mr Online vertelt ze: “Wij gingen tijdens de studie een keer naar het Pieter Baan Centrum en mochten dossiers doorbladeren. Toen werd het me duidelijk dat ik geen strafrecht wilde doen. Ook privaatrecht sprake me minder aan. Rechtsfilosofie was mijn favoriete vak. Uiteindelijk heb ik me gespecialiseerd in arbeidsrecht.”

Arbeidsrecht
In 2000 studeerde ze af. Na de studie startte ze als advocaat-stagiair. “Dat was geen prettige periode. Ik kreeg te maken met kantoren met een slechte werksfeer, rechtsgebieden die niet bij mij pasten en zelfs denigrerende opmerkingen. Maar bij de rechtshulp voelde ik me thuis.”

In 2007 begon ze met enkele collega’s een eigen bureau in Helmond: Advocaten collectief Trias. Ze specialiseerde zich in arbeidsrecht en psychiatrisch patiëntenrecht. In 2014 kreeg ze voor het eerst te maken met klanten die te horen kregen dat hun kinderopvangtoeslag werd stopgezet, ondanks dat ze aan de voorwaarden voldeden. Een jaar later won ze haar eerste beroepszaak, maar de Belastingdienst ging in beroep.

Toeslagenaffaire
Al procederend ontdekte ze dat de zaken groepsgewijs werden behandeld, hoewel dat steeds was ontkend. Het leidde tot een steeds grotere en complexere zaak die nu de toeslagenaffaire heet. Samen met Kamerleden als Pieter Omzigt en Renske Leijten heeft ze de ernst van de zaak duidelijk weten te maken.

“Het was shockerend en demotiverend om te ontdekken dat een overheidsinstelling zelf de wet overtreedt”, zegt ze in een interview op de UU-site. Ze zegt weinig vertrouwen te hebben in de Belastingdienst. “Medewerkers die onrechtmatig hebben gehandeld zitten er in sommige gevallen nog steeds. En wat zou er zijn gebeurd als ik niet per toeval had ontdekt wat er mis was? Zou er dan nog steeds worden geselecteerd op nationaliteit?”

Juryrapport
De jury bewondert González Pérez om de manier waarop ze de bal aan het rollen heeft gekregen in de toeslagenaffaire. Als advocaat staat ze een grote groep ouders bij waarvan de kindertoeslag onterecht door de Belastingdienst werd stopgezet en teruggevorderd. Het leidt in 2021 tot de val van het kabinet, waardoor ze in die periode veelvuldig in het nieuws is.

Uit het rapport: “Gedreven door rechtvaardigheidsgevoel en dankzij een groot doorzettingsvermogen, brengt ze in 2019 structurele problemen bij de Belastingdienst aan het licht. Door haar kwamen de misstanden bij de Belastingdienst op de politieke en maatschappelijke agenda. Met tomeloze inzet en ambitie staat ze tientallen gedupeerde ouders bij in hun procedures. Haar vasthoudende optreden en inzet voor de slachtoffers van de affaire maken haar een inspiratiebron voor alle studenten en alumni’.”

Internationale waardering
Eva González Pérez kreeg veel (internationale) erkenning voor haar rol. Zo ontving ze onder meer de Issue Award, de Don Justo Jose Manuel Maza-prijs, de Punetas de Plata-prijs en (samen met Pieter Omtzigt) de Coornhertprijs. Afgelopen jaar werd zij bovendien koninklijk onderscheiden en benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Recentelijk volgde ook een benoeming tot lid van de Staatscommissie Rechtsstaat, die, onder voorzitterschap van de Utrechtse rector magnificus Henk Kummeling, onderzoek gaat doen naar het functioneren van de wetgevende, rechtsprekende en uitvoerende macht.

Alumnus van het jaar
Met de Alumnus van het Jaar-prijs wil de Universiteit Utrecht ht belang van alumni benadrukken. "Eenmaal afgestudeerd zijn ze voor altijd verbonden aan de universiteit", zei vice-voorzitter Margot van der Starre maandag tijdens de dies. "Ze zijn belangrijk voor het netwerk, met de universiteit en ook met elkaar." Een Alumnus van het Jaar is iemand die op zijn of haar gebied vooruitgang brengt en buiten de gebaande paden durft te treden, een maatschappelijk geëngageerd persoon en een inspiratiebron voor huidige studenten. Eerdere Alumni van het Jaar waren: Marion Koopmans, Marjan Minnesma , Feike Sijbesma, Cathelijne Broers, Jan Beuving en Rutger Bregman.

Prijs
De prijs voor de Alumnus van het Jaar is een kunstwerk van de Utrechtse kunstenaar Nissim Men met daarop een voor de winnaar belangrijke plek in de stad Utrecht. Voor González Pérez is dat de Domtoren. Ze was maandag lichtelijk verbaasd dat ze de skyline kreeg, met daarop wel de Dom. "Ik had een grote toren verwacht", zei ze spontaan. De prijs is een initiatief van het Utrechts Universiteitsfonds.

Jury
De jury bestond dit jaar uit Marjan Minnesma (voorzitter, directeur Urgenda), José van Dijck (universiteitshoogleraar, bestuurslid Utrechts Universiteitsfonds), Anneloes Krul (student-assessor College van Bestuur), Floris de Gelder (zelfstandig adviseur), Maurice Unck (algemeen directeur/CEO RET, vicevoorzitter Utrechts Universiteitsfonds).