Facebookgroep ontmaskert nep-kamerverhuurders en vecht tegen onethische praktijken

Veel studenten vinden via sociale media een kamer. Daarom sluiten huisbazen zich vaak aan bij Facebookgroepen gericht op studenten om hun woonruimtes aan te bieden. Maar studenten moeten beseffen dat lang niet alle aangeboden kamers en studio’s bestaan, of dat de gevraagde huur redelijk is. Fang Cheung, oud-student van de Haagse Hogeschool, weet hier alles van. Zij werd zelf opgelicht toen ze via Marktplaats een kamer vond. De huisbaas bleek een veel te hoge huur te vragen. Ze stapte naar de huurcommissie en hoewel die haar gelijk gaf, heeft ze de 3000 euro die ze te veel betaalde nooit terug gekregen, omdat ze niet wist hoe ze dat moest aanpakken.

Na haar afstuderen begon Cheung daarom haar eigen studentenhuisvestingsbureau voor internationals in Den Haag, maar omdat ze ook wat wilde doen tegen oplichters, richtte ze de Facebookgroep (Dutch) Housing Experience and Scammers Exposed op die inmiddels meer dan 8000 leden heeft. Binnen deze groep worden oplichters met naam en toenaam genoemd.

De groep is privé waardoor de berichten alleen zichtbaar zijn voor leden. Dus wie op zoek is naar een kamer en wil weten of de aanbieder legitiem is, moet lid worden van deze groep. Daarvoor moeten ze eerst een aantal vragen beantwoorden. “Dit om te voorkomen dat oplichters deel uitmaken van onze groep om zo nieuwe tactieken te leren”, zegt Cheung. Ze voegt toe dat veel charlatans al hebben geprobeerd om toegang te verkrijgen.

De pagina ontstond als een solo onderneming maar nu is er een groep van kamerzoekenden en niet-studenten die vrijwillig in hun vrije tijd op zoek gaan naar oplichters op sociale media.

Internationals makkelijker prooi
Hoe weet je eigenlijk of iemand een oplichter is of niet? Cheung legt uit dat oplichters vaak dezelfde tactieken gebruiken, waardoor het na verloop van tijd makkelijk wordt om ze te herkennen. “Als de advertentie vaag is over de locatie van de kamer of het appartement, is het vaak oplichterij. Hetzelfde gaat op als de foto’s van slechte kwaliteit zijn of de prijs laag is.” Ze adviseert ook om naar het profiel van de persoon te kijken. “Het eerste wat je moet checken is of de adverteerder in Nederland is.” Een reverse image search is daarna een goede volgende stap. Vaak gebruiken oplichters stockfoto’s of afbeeldingen die gestolen zijn van profielen van andere mensen. Een ander slecht teken is als de aanbieder de kamerzoeker vraagt om van te voren vergoedingen of huur te betalen via overboekingsdiensten zoals Western Union.

Voor internationale studenten is het zoeken van een kamer nog een tikkie ingewikkelder. Zij zijn meer afhankelijk van internet om woonruimte te vinden als ze dit vanuit het buitenland doen. De UU waarschuwt op haar website de internationale studenten wel voor oplichters, maar tegelijkertijd worden ze geadviseerd om de zoektocht naar een kamer maanden voor de studiestart al te beginnen. Lenn Lamkin, de UU beleidsadviseur voor studentenhuisvesting van internationals, zei in gesprek met DUB afgelopen september: “Als je een plek vindt om te verblijven voor de start van het academische jaar, laat die kans dan niet liggen. Dan heb je in ieder geval iets! Als jij de kans niet pakt, doet iemand anders dat wel. Wees voorbereid om een aantal maanden huur van te voren te betalen, als dat nodig is”. De druk om iets te vinden vanaf een afstand en te pakken wat ze kunnen, maakt internationale studenten daarmee kwetsbaarder voor oplichters. “Het is altijd beter om woonruimte te zoeken wanneer je al in het land bent en je op bezoek en op hospiteeravonden kan komen. Mijn advies zou zijn om samen met andere toekomstige studenten minstens een maand samen een Airbnb te huren”, zegt Cheung.

In haar ervaring zijn nepadvertenties niet de enige manier waarop kamerzoekers worden opgelicht. Cheung zegt dat, zelfs wanneer de huurbaas legitiem is en het appartement daadwerkelijk bestaat, internationale studenten vaak uitgebuit worden met oneerlijke huurcontracten met clausules die vaak niet legaal zijn. In haar ogen zijn torenhoge huren, service- en energiekosten die niet teruggegeven worden net zozeer oplichterij. “Internationale studenten zijn niet bekend met Nederlandse huurwetten, waardoor zij niet weten wanneer iets niet geoorloofd is”, legt ze uit. Dat kan voor onaangename verassingen zorgen zoals plotseling moeten verhuizen omdat het appartement helemaal niet verhuurd mocht worden. “In dit soort gevallen heeft de huurder helemaal geen rechten. Hij moet eruit.” Internationals die onzeker zijn of hun huurcontract voldoet aan de Nederlandse huurwetten, kunnen deze uploaden op rentreturn.nl voor een gratis check, raadt Cheung aan.

Ze vertelt ook dat studenten niet altijd even ethisch zijn als ze hun kamer in onderhuur aanbieden. Ze noemt een recent voorbeeld van een student die zijn kamer wilde onderverhuren en geïnteresseerden om geld vroeg om hun positie op de wachtlijst te verbeteren. “Deze persoon hoorde dat hij verguisd werd in onze groep en stuurde boze berichten dat wat hij deed niet illegaal was. Het is misschien niet illegaal maar het is zeker onethisch”. Wat ook voorkomt, is dat de kamernood ook kan zorgen voor seksuele intimidatie. “Seks in ruil voor een kamer. Het gaat niet altijd om geld”.

Aangezien het huisvestingprobleem niet snel zal verdwijnen, wil Cheung internationale studenten wapenen om oplichters te herkennen en de basis van Nederlandse huurwetten te leren. Momenteel is ze een webinar aan het voorbereiden. “Deze zal ongeveer in mei klaar zijn”, zegt ze. Cheung wil contact opnemen met verschillende universiteiten voor een financiële bijdrage of het aankondigen van de webinar. Wie hier meer informatie over wil, kan haar mailen.