Geesteswetenschappen komt met alternatieven voor geschrapte opleidingen

Aankomende UU-studenten kunnen waarschijnlijk vanaf september 2026 kiezen voor een nieuwe interdisciplinaire opleiding Politiek, Cultuur en Religie. De opleiding richt zich op de relatie tussen religie en politieke en culturele vraagstukken, denk bijvoorbeeld het conflict in het Midden-Oosten of de voortgaande secularisatie in Europa.

Op deze manier wil de faculteit de al eerder aangekondigde samenwerking tussen de opleidingen Religiewetenschappen en Islam- & Arabisch vormgeven, zo is te lezen in de mail die naar alle medewerkers is verstuurd. 

De twee opleidingen behoren tot de zes opleidingen die dit najaar te horen kregen dat ze zouden moeten stoppen. Het faculteitsbestuur moet zo’n 13 miljoen euro bezuinigen en wil inzetten op bredere studies die meer studenten trekken. Tegelijkertijd mag de kennis en expertise van de medewerkers van de geschrapte opleidingen niet verloren gaan, aldus het faculteitsbestuur.

Uiteindelijk blijft formeel het NVAO-label Religiewetenschappen nu behouden voor Utrecht, maar gaan de medewerkers van die opleiding nauw samenwerken met die van Islam- & Arabisch en andere gerelateerde disciplines.

Keltisch
Ook voor een andere opleiding die moet verdwijnen, is een oplossing gevonden. De enige opleiding Keltisch in Nederland moet nu een track worden binnen de opleiding Engels. Ook daarbij is de hoop dat geïnteresseerde studenten per 2026 instromen, maar er zijn nog wat mitsen en maren. 

Het is bijvoorbeeld nog de vraag of studenten die straks de track Keltisch volgen, kunnen voldoen aan alle eindtermen van de opleiding Engels. Daar moet nog een uitweg voor worden gevonden. 

Duidelijk is inmiddels wel dat nieuwe studenten straks minder taalspecifieke vakken Keltisch kunnen volgen dan waarvoor een deelcommissie in eerste instantie pleitte. Het faculteitsbestuur volgt het advies van de projectgroep BA-Portfolio die de vernieuwingsslag in het bacheloronderwijs van Geesteswetenschappen moet vormgeven. De projectgroep is bang dat dit te veel van de staf vergt en te kostbaar wordt als docenten niet breder ingezet kunnen worden.

Frans, Duits en Italiaans
De meest complexe puzzel is het vinden van een alternatief voor de nu nog zelfstandige opleidingen Frans, Duits en Italiaans. Er ligt nu een plan voor een brede opleiding rondom het thema ‘Interculturele Communicatie Mediatie’. 

Deze opleiding is gericht op studenten die interesse hebben in culturele verschillen en willen leren hoe je kunt samenwerken en conflicten kunt beheersen in verschillende maatschappelijke en internationale contexten. Studenten zullen binnen de opleiding ook vier vakken van een moderne taal volgen zodat ze de taal ten minste op B2-niveau passief beheersen.

Het faculteitsbestuur ging niet akkoord met het voorstel om ook een meer verdiepende variant binnen de nieuwe opleiding aan te bieden. Daarin waren veel meer taalspecifieke cursussen en eisen opgenomen. De opleiding zou volgens het bestuur daarmee te veel lijken op de huidige talenstudies, met het risico dat geïnteresseerde studenten afhaken.

Een vervolgcommissie moet de plannen nu verder gaan uitwerken. Die commissie zal onder meer moeten gaan onderzoeken hoe deze opzet past binnen de landelijke afspraken om de schoolvaktalen te versterken en de ideeën die daarover zijn.

Duidelijk is dat de voorgestelde nieuwe opleiding zal moeten worden goedgekeurd door de NVAO. Dat betekent dat deze waarschijnlijk op zijn vroegst in 2028 van start zou kunnen gaan. Onderzocht wordt daarom of in afwachting van de procedure bij de NVAO in 2026 alvast een hoofdrichting met de gewenste insteek van start kan gaan binnen de brede en interdisciplinaire opleiding Taal- en Cultuurstudies.