Grens aan tarief tweede studie

Dit staat in het wetsvoorstel dat ze vrijdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Dat gaat voornamelijk over Engelstalig onderwijs en de toestroom van buitenlandse studenten, maar de minister pakt ook het collegegeld aan.

Sinds 2010 bekostigt de overheid alleen nog maar de ‘eerste’ bachelor- en masteropleiding van studenten. Voor een ‘tweede studie’ mochten universiteiten en hogescholen voortaan zelf het tarief bepalen. Er werd alleen een uitzondering gemaakt voor dubbelstudenten en voor studierichtingen in de zorg of het onderwijs.

Maakt uit waar je rechten studeert
Het gevolg is dat de tarieven van opleidingen flink verschillen. Een bachelor rechten kost aan de Erasmus Universiteiten Rotterdam 6.600 euro per jaar, terwijl het tarief in Leiden 9.700 euro is en in Utrecht 8.732 euro. Voor medische masters kan het verschil oplopen tot meer dan 15.000 euro. 

Nu komt er een plafond, zoals de minister vorig jaar al beloofde. De opleidingen mogen hooguit in rekening brengen wat de overheid normaal gesproken per student betaalt, plus het gewone collegegeldtarief.

Bedragen worden nog niet genoemd, maar voor een bachelor rechten zou dat vermoedelijk rond de 8.000 euro zijn. Bij de Universiteit Utrecht ligt het instellingstarief van alle bacheloropleidingen op dit moment hoger: kosten lopen uiteen tussen de 8.208 euro en 18.415 euro. Bij masters varieert het tussen de 10.512 euro en 21.797 euro per jaar.

In optiek van de minister zouden deze tarieven in de toekomst bovendien niet te veel mogen fluctueren. Het idee is om het maximum steeds voor een periode van zo’n drie jaar vast te zetten.

Kritiek: welk probleem wordt opgelost?
De Raad van State, die het kabinet altijd adviseert over wetsvoorstellen, heeft kritiek op het maximumtarief. Universiteiten en hogescholen lijken over het algemeen slechts kostendekkende tarieven in rekening te brengen, en niet meer dan dat. Dus welk probleem wil het kabinet oplossen?

Maar minister Van Engelshoven houdt voet bij stuk. “Dat er geen acute aanleiding is voor de maximering, laat onverlet dat er in de toekomst een situatie kan ontstaan die het probleem urgent maakt”, antwoordt ze.

Het nieuwe maximum gaat gelden voor alle studenten binnen de Europese Economische Ruimte. Het is overigens ook de nieuwe ondergrens van het tarief voor studenten van buiten Europa.

Het zou 180 miljoen euro kosten om alle studenten te bekostigen die een tweede (of derde, vierde enz.) studie willen volgen. Dat geld heeft het kabinet er niet voor over. De bekostiging van tweede studies is afgeschaft zodat ook dertigplussers tegen het wettelijke tarief konden studeren als ze nog geen diploma hadden. Het was een politieke ruil.