Hbo: Nationale Studenten Enquête 2019 is onbruikbaar

Sinds in mei 2018 de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van kracht werd, mogen onderwijsinstellingen niet zonder toestemming informatie aan derden verstrekken die herleidbaar is tot personen. Dat heeft flinke gevolgen voor de Nationale Studenten Enquête (NSE), het tevredenheidsonderzoek in opdracht van de website Studiekeuze123, waar ook de Keuzegids Hoger Onderwijs en Elsevier Beste Studies gebruik van maken.

Fouten
Voorheen kon uit de vooraf ingevulde gegevens van 200.000 à 300.000 geënquêteerde studenten worden afgeleid wie zij waren en aan welke opleiding zij studeerden. Maar in de enquête van 2019 moeten studenten dat voor het eerst zelf aangeven. Daarmee zijn fouten gemaakt en dat maakt de NSE dit jaar onbruikbaar, stelt de Vereniging Hogescholen.

Wat ging er zoal mis? Bij het invullen van de enquête konden studenten hun opleiding soms niet aanklikken in het daarvoor bedoelde pull down-menu. “Bij ons waren er dit jaar studenten die aangaven dat zij masteropleidingen volgden die wij helemaal niet aanboden”, zegt collegevoorzitter Paul Rüpp van Avans Hogeschool. “En een kleine 10 procent van onze studenten vulde helemaal niet in aan welke opleiding ze studeerden.” Hij had er vorig jaar bij de Vereniging Hogescholen op aangedrongen om studenten vooraf toestemming te vragen dat instellingen hun gegevens doorgaven, maar daarvoor zou volgens Studiekeuze123 de tijd ontbreken.

“Toen duidelijk werd dat er dingen verkeerd waren gelopen, is er met Studiekeuze123 gesproken over mogelijke oplossingen”, zegt Rüpp. “Er is onder meer overwogen om studenten achteraf alsnog om toestemming te vragen, maar dat leek ons niet de juiste weg. Daarom hebben we als hogescholen uiteindelijk besloten om ons maar te concentreren op 2020. Want we vinden de NSE heel belangrijk.”

Herstel
Woordvoerder Gert-Jan Bos van Studiekeuze123 erkent dat er tekortkomingen zaten in de enquête en heeft begrip voor het standpunt van de Vereniging Hogescholen. Toch vertrouwt hij erop dat de fouten hersteld kunnen worden. Met universiteitenvereniging VSNU is afgesproken dat de enquête twee weken langer zal doorlopen en dat de studentgegevens alsnog aan de juiste opleiding worden gekoppeld.

Dat gebeurt bijvoorbeeld met behulp van mailadressen, maar dan alleen bij studenten die niet hebben aangegeven dat ze anoniem willen blijven. De functionarissen gegevensbescherming van de universiteit zullen controleren of dit in overeenstemming met de AVG gebeurt.

Woordvoerder Bart Pierik van de VSNU bevestigt dat de universiteiten er veel aan gelegen is om de enquête van 2019 te kunnen gebruiken. “Meer dan 200.000 studenten hebben hem al ingevuld. We vertrouwen erop dat het mogelijk is om hem alsnog betrouwbaar te maken.” De Universiteit Utrecht had vorig jaar al aangegeven niet gelukkig te zijn met de resultaten van de NSE na invoering van de AVG. Na een gesprek met Studiekeuze 123 besloot de UU dit jaar toch mee te doen. Afhankelijk van de resultaten zou gekeken worden of de UU in 2020 ook nog meedoet. De start van de enquête was ongelukkig: het eerste verzoek aan studenten om mee te doen kwam terecht in de spam-box.

Boos
De studentenorganisaties reageren teleurgesteld. “Wij zijn boos”, zegt voorzitter Carline van Breugel van de Landelijke Studentenvakbond. “De hogescholen gooien de handdoek veel te snel in de ring. Wij vinden de privacy van studenten heel belangrijk, maar volgens ons is er voor de enquête van 2019 nog wel een oplossing te vinden.”

Ook Tom van den Brink, voorzitter van het Interstedelijk Studentenoverleg, betreurt het besluit van de hogescholen. “We moeten alles op alles zetten om de NSE in 2020 weer beschikbaar te hebben voor universiteiten én hogescholen. Wat ons betreft komt daar een wettelijke grondslag voor en regelt de minister dat.”