Hoe wil de UU de groei van aantallen studenten stoppen?

Het aantal studenten dat voor een opleiding aan de Universiteit Utrecht kiest, stijgt met het jaar. Ook ten opzichte van het vorige academische jaar is er een groei te zien van meer dan 2 procent. In oktober 2021 stonden 37.933 studenten ingeschreven, op 1 oktober van dit jaar waren dat er 38.567. Ten opzichte van 2018 is de groei zelfs 16 procent. Volgens de laatste prognoses zou het aantal studenten in 2027 ruim 40.000 zijn.

De groei komt procentueel met name door de internationals van wie de meesten uit de Europese Unie komen. Tussen 2018 en 2021 nam deze groep toe met 67 procent tegenover een groei van11 procent van Nederlandse studenten. Het afgelopen jaar studeerden 4831 internationals aan de UU, nu zijn dat er 5556, waarvan een kwart niet uit de EU komt. Van alle studenten komt 15 procent uit het buitenland. De verwachting tot 2027 is dat het aantal nieuwe Nederlandse studenten stabiliseert en het aantal internationals nog groeit.

De problemen
De UU ziet zich hierdoor geconfronteerd met een aantal vraagstukken. Meer studenten betekent meer studentenhuisvesting, meer onderwijslokalen, meer docenten en meer geld. Makkelijke antwoorden zijn er niet. Het vinden van extra onderwijslokalen en docenten is ingewikkeld. Zonder extra lokalen moet meer onderwijs online worden gegeven, of moeten colleges in de avond worden geroosterd. Zonder extra docenten worden de groepen groter waardoor gevreesd wordt voor de onderwijskwaliteit. Woonruimte vinden voor studenten is geen taak van de universiteit.

De Universiteit Utrecht heeft zich aan het begin van deze eeuw uitgesproken geen groeiambitie te hebben: kwaliteit voor kwantiteit is het adagium. Maar het is wettelijk niet mogelijk om de groei af te remmen voor studenten uit landen van de Europese Economische Ruimte (de landen van de Europese Unie plus Liechtenstein, Noorwegen en IJsland). Zij hebben afgesproken dat universiteiten elkaars studenten niet mogen weigeren.

Utrecht is niet de enige universiteit die worstelt met het groeiend aantal studenten. Ook andere Nederlandse universiteiten willen de groei een halt toeroepen. Via de overkoepelende organisatie Universiteiten van Nederland wordt met de minister van Onderwijs besproken hoe dit zou kunnen worden ingedamd.

Maandag wordt de nota Gecontroleerde groei besproken met een commissie van de Universiteitsraad. Hieruit blijjkt dat rector Henk Kummeling in gesprek wil met de decanen om te kijken wat voor mogelijkheden zij zien om de groei te remmen. In de nota worden al wat suggesties genoemd. Te denken valt aan maatregelen als een strengere matching, of meer sturen op selectie. Ook het verkleinen van voorlichtingsactiviteiten voor opleidingen waar geen tekorten voor zijn op de arbeidsmarkt wordt genoemd net als het verkleinen van het opleidingsaanbod en het schrappen van een aantal Engelstalige bacheloropleidingen.

Deze laatste optie lijkt het meest kansrijk, staat in de nota. De universiteit heeft al een nieuw taalbeleid waarin staat dat opleidingen goed moeten kunnen beargumenteren waarom Engels de voertaal moet worden en waarom een international classroom voor de opleiding noodzakelijk is.

De nota wordt besproken in de commissie Student & Onderwijs die maandag om 14 uur begint. De vergadering is live bij te wonen, maar ook via Teams te volgen.