Honderden studenten en docenten bij demonstratie voor Bestuursgebouw

“Viva viva Palestina.” Ruim vijfhonderd docenten en studenten gaven maandagochtend om 11 uur gehoor aan de oproep van UU staff for Palestina om hun colleges te verlaten en naar het Bestuursgebouw te komen om te demonstreren. In een mail had het UU-bestuur toestemming gegeven om het protest bij te wonen, met het verzoek om dat vreedzaam te doen.

“Het voelt voor mij logisch om hier te zijn”, zegt een geschiedenisdocent die al vroeg aanwezig is. Hij las het bericht van het UU-bestuur en besloot samen met enkele collega’s naar het Utrecht Science Park te gaan. “Wij hebben ons steeds uitgesproken tegen wat er in Gaza gebeurt en bijvoorbeeld ook een drukbezocht seminar over het thema georganiseerd.”

Hij hoopt op een steviger standpunt van de UU in de kwestie. “Er is een genocide gaande, dat kun je niet zomaar aan je voorbij laten gaan.” De docent ziet in de demonstraties voor Palestina ook een teken van hoop: “Dan zie je dat er nog solidariteit en saamhorigheid is.” 

Kleur bekennen
Afdelingshoofd onderwijscoördinatie van de faculteit Sociale Wetenschappen Margreet van der Ham is ook een van de aanwezigen. Zij wil vooral haar steun voor Palestina uitspreken. “Die oorlog moet nu echt stoppen.”

Ze vindt ook dat “de UU kleur moet bekennen”. “Maar wat dat ‘kleur bekennen’ precies moet betekenen, daarover is ze zelf nog niet uit. Ze overwoog vorige week naar de actie bij de UB te gaan, maar zag daarvan af toen de actievoerders de toegang tot het plein gingen barricaderen. 

Ze kan ook begrip opbrengen voor de beslissing van de UU om tot ontruiming over te gaan en uit waardering voor de poging van collegevoorzitter Anton Pijpers om woensdag op de Drift het gesprek aan te gaan met actievoerders. 

Ook over de eis om alle banden met Israël door te snijden heeft ze haar twijfels. Er zijn volgens haar ook samenwerkingsverbanden waarbij ook Palestijnse onderzoekers betrokken zijn en die juist gericht zijn op het vinden van oplossingen voor het conflict.

“Maar een universiteit mag zich wat mij betreft niet verschuilen achter het argument ‘geen politieke organisatie’ te zijn. Dat is gewoon onzin. Toen het om Rusland ging, kon er wel meteen afkeuring worden uitgesproken.”

Excuses
Rond een uur of twaalf hebben alle demonstranten zich voor het Bestuursgebouw verzameld. Er worden leuzen geroepen, statements voorgelezen en gedichten voorgedragen. Ook worden de namen voorgelezen van Palestijnse wetenschappers die zijn omgekomen. Slechts een enkeling draagt gezichtsbescherming.

Tegen één uur leest USBO-docent en initiatiefnemer van UU staff for Palestine Kathrine van den Bogert drie ‘onmiddellijke’ eisen voor waar het UU-bestuur aan moet voldoen. De universiteitsbestuurders wordt allereerst gevraagd  excuses aan te bieden voor de inzet van de politie afgelopen week bij de demonstratie op het binnenterrein van de UB en bij de bezetting van het onderwijsgebouw Drift 25. Verder moeten ze serieus ingaan op eerdere eisen, onder meer over het verbreken van de banden met Israëlische universiteiten. 

Ook wordt de universiteitsbestuurders gevraagd te reageren op een uitnodiging voor een bijeenkomst dinsdag aan de Drift met Maya Wind. De Israëlische antropoloog, verbonden aan de universiteit van British Columbia, onderzocht voor haar boek Towers of Ivory and Steel de banden tussen Israëlische universiteiten en de staat Israël.

Even daarna komt collegelid Margot van der Starre naar buiten. Van den Bogert overhandigt haar het boek van Wind bij wijze van “verlaat verjaarsdagscadeau”. De USBO-docent is één van de docenten die eind maart de diesviering van de UU verstoorden met een protest.

Shame on you
In een statement zegt Van der Starre dat het het UU-bestuur spijt dat politie-inzet nodig was. Het leidt tot boze reacties. De inzet was volgens de demonstranten in het geheel niet nodig. Het uitblijven van excuses komt haar bovendien op een massaal “shame on you” te staan. Het UU-bestuur had studenten en medewerkers in gevaar gebracht door gewelddadige ME’ers op te trommelen, zo wordt gesteld.

Volgens Van der Starre onderzoekt de UU de precieze gang van zaken in en rondom de UB nog, en komt er ook een evaluatie. 

Meer waardering hebben de demonstranten voor de aankondiging dat de UU voor het einde van de week een lijst gaat publiceren van alle samenwerkingsverbanden met Israëlische universiteiten die er op dit moment zijn. Lopende projecten zullen bovendien “opnieuw worden bekeken”.

Veel onduidelijkheid is er ten slotte over de aanwezigheid van het UU-bestuur bij de lezing van Wind. Van den Bogert heeft tijdens de demonstratie te horen van het CvB dat de uitnodiging wordt afgeslagen, zo laat ze weten. Het is de aanleiding voor een massale uiting van afkeuring, waarna Van der Starre zich na enige discussie bereid toont om misschien toch te komen. Daar moet nog nader over worden nagedacht.

Hyprocrisie
Onder de demonstranten zijn ook vier studenten Global Sustainability Science: Ferry, Tove, Teresa en Julia. Ze zijn vooral gekomen omdat ze tijdens de bijeenkomst iets van “saamhorigheid” hopen te vinden. Julia: “Je voelt je soms zo wanhopig.”

Ze zijn vooral kwaad over de hypocrisie die ze steeds vaker bespeuren. Bij een universiteit die wel actie onderneemt als Rusland een oorlog begint en niet nu. Of bij een overheid die boeren hun gang laat gaan en klimaat- en vredesactivisten hard aanpakt. 

Ferry: “De universiteit zou juist blij moeten zijn. Ze zijn er klaarblijkelijk in geslaagd om hun studenten kritisch te laten nadenken over wat er in Gaza gebeurt. Precies wat een universiteit moet doen.”

Volgens de vier denken de meeste studenten van hun studie er ongeveer hetzelfde over. Maar de bereidheid om naar de demonstratie te gaan, blijkt vanochtend niet heel groot. Tove en Teresa liepen weg uit hun college om naar het Bestuursgebouw te gaan, maar ze waren een van de weinigen. Veel colleges gingen ook gewoon door.