Kabinet wil verbod op ‘diploma met terugwerkende kracht’

Wanneer ben je afgestudeerd: bij het inleveren van je scriptie, als je je cijfer hebt gekregen of pas als de examencommissie bevestigt dat je inderdaad helemaal klaar bent met je opleiding? Het verschilt per universiteit en hogeschool.

De varianten hebben voor- en nadelen. Studenten kunnen een paar maanden collegegeld terugkrijgen als ze met terugwerkende kracht afstuderen. Dat scheelt een paar honderd euro. Maar ze kunnen dan wél een boete krijgen als ze in de tussentijd nog met hun ov-studentenkaart hebben gereisd.

Miljoenen
Minister Dijkgraaf heeft het ooit laten uitrekenen: hoeveel boetes betalen studenten en hoeveel collegegeld krijgen ze terug? Het zou om honderdduizend euro aan ov-boetes gaan, tegen een korting van 3,8 miljoen euro op het collegegeld. Dan laten we het maar zo, was zijn conclusie begin 2022.

Maar dat vond de politiek onbevredigend. Die ov-boetes voelen onterecht, betoogde het CDA dat najaar. De verschillen scheppen bovendien rechtsongelijkheid. Daar kon minister Dijkgraaf in meegaan.

Nu heeft hij de voor- en nadelen van de varianten in kaart gebracht. Zijn nieuwe standpunt: het is voor iedereen duidelijker als het moment van afstuderen samenvalt met de beslissing van de examencommissie. Er komt een verbod op ‘achteraf afstuderen’.

Paar jaar
“Om te zorgen dat studenten niet onnodig lang ingeschreven staan, zullen instellingen hun werkwijzen moeten aanpassen”, schrijft hij. Ze mogen dus niet maandenlang wachten met een beslissing nemen en de student ervoor laten opdraaien.

Het zal nog even duren voor het verbod ingaat. “Ik streef naar een realistisch, maar tijdig moment van inwerkingtreding”, staat in de brief. Hij schat dat de bijbehorende wetswijziging nog twee jaar in beslag neemt.

Volgens de minister kunnen de studentenorganisaties zich in het besluit vinden. Het Interstedelijk Studenten Overleg bevestig dit. “Het biedt studenten duidelijkheid”, zegt voorzitter Demi Janssen. “Ze weten waar ze aan toe zijn en kunnen dan een ov-boete voorkomen.” De Landelijke Studentenvakbond was op Goede Vrijdag niet bereikbaar.

Van universiteiten en hogescholen had het niet gehoeven. Zij zouden de wetgeving liever laten zoals die nu is en vinden de ‘harmonisering’ onnodig, blijkt uit overleg van de Vereniging Hogescholen en de Universiteiten van Nederland met hun leden.