Kennisclips steeds vaker toegepast in UU-onderwijs

Dit blijkt uit een recent onderzoek van onderwijsinnovator Educate-it waar 495 docenten aan hebben meegedaan van de ruim 2100 docenten die de UU rijk is. Een kennisclip is een video van vijf à tien minuten die een specifiek onderwerp behandelt. Een variant hierop is de verrijkte kennisclip: dit zijn kennisclips met een bijbehorende huiswerkopdracht.

Van de 495 onderwijskrachten maakt 40 procent gebruik van kennisclips binnen het onderwijs. Minder dan 20 procent van deze groep respondenten produceert nieuwe videootjes. Terwijl 30 procent van de respondenten aangeeft géén gebruik te maken van kennisclips, hoewel ze dit wel hebben overwogen. De belangrijkste reden om geen kennisclips te maken, is dat ze het te druk hebben. Daarnaast speelt onvoldoende kennis over de bestaande mogelijkheden ook een rol bij hun keuze.

De overige 30 procent heeft nooit overwogen gebruik te maken van kennisclips. Als reden geeft deze groep aan onvoldoende kennis te hebben over de  bestaande mogelijkheden. Volgens het onderzoeksrapport van Educate-it zegt deze groep dat zij het gebruik van kennisclips wel zou overwegen “als zij goede voorbeelden zou hebben, het nut van het gebruik duidelijk(er) zou zijn en meer inzicht zou hebben in de mogelijkheden”.

Ruim duizend nieuwe kennisclips per collegejaar

Het is al sinds 2010 mogelijk om kennisclips op te nemen, maar het heeft tot de start van Educate-it in 2015 geduurd tot er voor het eerst een duidelijke stijging in het aantal opgenomen clips werd waargenomen, zegt Daphne van Roosmalen, communicatieadviseur van Educate-it. In dat jaar werden er in totaal 1086 kennisclips opgenomen, een verdrievoudiging van de 288 opgenomen clips in 2014-2015.

Het gebruik van kennisclips heeft volgens eerder onderzoek van Educate-it een positief effect op de kwaliteit van het onderwijs aan de UU. Zo komen studenten die thuis een kennisclip bekijken over een specifiek onderwerp beter voorbereid naar het contactonderwijs. Ook gaven studenten in 2017 aan meer gemotiveerd te zijn en zich meer in de stof te hebben verdiept. 

Het aantal nieuwe kennisclips dat worden opgenomen blijft sinds de start van Educate-it nagenoeg gelijk. “We zien dat het aantal – na een explosieve groei de afgelopen jaren – nu stabiel blijft”, zegt Van Roosmalen. Jaarlijks gaat om het om bijna 1100 nieuwe clips, in 2017-2018 werden er bijvoorbeeld 1099 nieuwe video’s opgenomen en in de eerste helft van 2018-2019 was dat 570 stuks.

De stagnatie, zegt Van Roosmalen, is toe te schrijven aan het hergebruik van in voorgaande jaren opgenomen kennisclips. “Van de 3000 ingezette kennisclips in collegejaar 2018-2019 zijn er 1000 zelf opgenomen en maar liefst 2000 hergebruikt. Eenmaal opgenomen kennisclips kunnen meerdere malen in volgende cursussen worden ingezet, waardoor de tijdsinvestering zich weer terugverdient en het zelfs een tijdwinst op kan leveren.” In 2017-2018 Zijn 1880 clips (63 procent) hergebruikt en in de eerste helft van het jaar daarop groeide dat percentage naar 72.

Verrijkte kennisclips zet studenten aan tot actie

Kennisclips kunnen zowel thuis als in één van de vijf Do-It-Yourself-studio's van de universiteit worden opgenomen. In beide gevallen worden de opnames gemaakt met behulp van de My MediaSite desktoprecorder. Deze opnames worden, na bewerking, opgeslagen in Mediasite, het videoplatform van de universiteit. Wanneer de clip nodig is, wordt deze gedeeld met de studenten. De kennisclip, zo legt Van Roosmalen uit, kan een bijdrage leveren aan blended learning, het onderwijsmodel dat door de universiteit wordt omarmd. In dit model worden contactonderwijs en online leren geïntegreerd en moeten de twee onderdelen elkaar versterken.

Van Roosmalen zegt dat Educate-it vooral de verrijkte kennisclip wil stimuleren. “Omdat de studenten dan echt actief met de leerstof bezig zijn en hun leerresultaten verbeteren. Hierdoor heeft de docent een goed inzicht in de onderwerpen of zaken waar aandacht aan moet worden besteed tijdens de contactmomenten. Maar starten met het inzetten van kennisclips of het uitbreiden daarvan is al een fantastisch begin voor docenten die hun onderwijs willen versterken. IT-gebruik is geen doel op zich, maar draagt bij aan de kwaliteitsverbetering en vergroting van het leereffect.”

Voor de docenten die zich moeten oriënteren op het gebruik van zelfgemaakte clips in het onderwijs, geeft Educate-it op zijn website uitleg, tips en tools die betrekking hebben op de verschillende mogelijkheden die docenten hebben om kennisclips zo in te zetten dat het hun onderwijs versterkt. Daarnaast heeft Educate-it naast didactische ondersteuners ook een groep docentondersteuners, die docenten praktische ondersteuning bieden.