Nieuw aan de UU: lab om onderwijsvernieuwing te testen
Bij de opening worden een VR-bril, de smarttable en een Tabletrobot uitgeprobeerd. Foto's Ivar Pel
Onderwijsmethodes uittesten; dat kan in het nieuwe Teaching & Learning Lab van de Universiteit Utrecht. Hier mogen zowel docenten uit het middelbaar- als het hoger onderwijs gebruik van maken. Op 11 november werden de verschillende ruimtes waaruit het lab bestaat, officieel geopend.
Onderwijsvernieuwer Jasper van Winden opent de deur van de onderwijsruimte van het Teaching & Learning Lab en moet even lachen. “De ruimte is nu wel op een klassieke wijze ingericht, met rijen tafels en stoelen. U-talentleerlingen die hier hun onderwijs krijgen, moeten zo hun thesis presenteren voor een grote groep, dus dat is wel praktisch. Maar het idee van deze ruimte is, dat je juist in een andere setting onderwijs kan geven.”
Het Teaching & Learning Lab is bedacht door het Freudenthal Instituut en Educate-it. Deze twee organisaties houden zich bezig met onderwijsvernieuwing. Het Freudenthal Instituut richt zich op vernieuwing en verbetering van het gehele Nederlandse wis- en natuurkunde-onderwijs; Educate-it richt zich op het onderwijs van de Universiteit Utrecht.
De twee bundelden de krachten met als fysieke uitkomst het Teaching & Learning Lab (TLL). Het lab op de derde verdieping van het Buys Ballotgebouw bestaat uit een onderwijsruimte, een ontmoetings- en testruimte, een opnamestudio en een opslagruimte. Hier kunnen docenten van zowel het middelbaar- als het hoger onderwijs elkaar ontmoeten, nieuwe onderwijsvormen geven en –middelen testen en bijvoorbeeld een kennisclip opnemen voor een hoorcollege.
“In het onderwijslokaal kun je experimenteren met andere werkvormen en opstellingen”, zegt Van Winden die Hoger Onderwijs Coördinator is van het TLL en binnen de Bètafaculteit één van degenen is die zich bezig houdt met onderwijsvernieuwing. “Gebruikelijk is om tafels in rijtjes of in carrévorm neer te zetten. Maar er zijn ook andere opstellingen mogelijk. We kunnen bijvoorbeeld de studenten of leerlingen opstellen in een cirkel tijdens de instructie en ze daarna in groepjes laten werken aan de statafels.”
Aan het plafond van het onderwijslokaal hangt een grid: zwart geverfde buizen die samen een soort hekwerk vormen. Aan die buizen kunnen allerlei apparaten worden gehangen die bij het onderwijs én bij het onderzoek naar onderwijs zijn te gebruiken. Zo wil een docent er graag een beamer aan hangen om een speciale film over de transitie naar duurzame energie op de grond te projecteren.
Voor het onderzoek naar onderwijs kan een docent twee camera’s bevestigen aan het grid. Hij kan er zijn onderwijs mee opnemen zodat hij kan zien hoe hij les geeft en bestuderen wat de studenten daarmee doen. “Bijvoorbeeld als het gaat om team based learning. De bedoeling hierbij is dat studenten als team werken aan een opdracht, maar doen ze dat ook? Verdelen ze niet alsnog de taken en noemen het dan teamwerk?”
In het lab staat de docenten ook meer bijzondere technologie ter beschikking. Een 3D-printer bijvoorbeeld en een tafelmodel tablet waar zes mensen tegelijkertijd samen aan kunnen werken. Deze zijn in bruikleen gegeven door bedrijven. Van Winden: “Het is niet gezegd dat we al precies weten hoe we die technologie gaan inzetten, maar daarom is dit ook een lab. We gaan samen met docenten, studenten en bedrijven bedenken of een van die prototypes een meerwaarde heeft voor het onderwijs. Ook gaan we meten welk effect het apparaat heeft op het leerproces.”
In de studio van het lab kunnen verschillende opnames ten behoeve van het onderwijs worden gemaakt. Er zijn al een paar do-it-yourself studio’s aan de UU, maar deze is bijzonder goed uitgerust. Er is niet alleen een webcam, maar ook een videocamera op statief, een zogeheten green screen voor projecties en er staat het bijzondere light board waarop de docent kan schrijven zonder zijn rug naar de camera te hoeven draaien. Bijzonder van dit bord is dat wat hij opschrijft óok nog gewoon leesbaar is voor de studenten.
Docenten die met elkaar over onderwijsvernieuwingen willen sparren, kunnen dat in de ontmoetingsruimte doen. “Die ideeën kunnen van alles zijn. Het kunnen bijvoorbeeld hele wilde ideeën zijn zoals het gebruik van het principe van een escaperoom in het onderwijs. Het idee kun je vervolgens uitdenken en uitproberen in het onderwijslokaal.”
Daar zijn dan wel studenten voor nodig die zich als proefkonijn willen opwerpen. Maar daar zijn er volgens Van Winden voldoende van, bleek tijdens een bijeenkomst waar met studenten over onderwijsvernieuwing werd gesproken. De studenten wierpen daar een suggestie op, wat verder in het TLL wordt uitgedacht. “De studenten vroegen zich af of het niet zinvoller zou zijn om tijdens het onderwijsblok al feedback te geven aan een docent dan pas aan het einde. Op die manier kan de docent direct iets met de feedback doen. Met zo’n idee gaan wij graag aan de slag.”
Het Teaching & Learning Lab werd vrijdag geopend door rector Bert van der Zwaan en decaan Gerrit van Meer van de faculteit Bètawetenschappen. Docenten uit het voortgezet- en hoger onderwijs, onderwijsbestuurders en bedrijven die onderwijstools vervaardigen vonden elkaar hier voor verschillende workshops en lezingen. Het TLL is een voorziening waar behalve de hele universiteit, ook het voortgezet onderwijs gebruik van kan maken.