Onderzoekers niet blij met nieuwe strengere regels alleen werken

De universiteit heeft deze nieuwe richtlijn voor alleen werken in de avonduren opgesteld om te kunnen voldoen aan de Arbeidsomstandighedenwet. In een notitie zegt de universiteit hiermee te laten zien dat het veilig en gezond werken serieus neemt.

Onder alleen werken verstaat de UU dat er niemand binnen gezichts- en gehoorafstand is. Deze vorm van alleen werken brengt risico's met zich mee. Zo is er geen hulp nabij als de werknemer onwel wordt of een ongeluk krijgt. De richtlijn gaat zowel voor medewerkers als studenten van de UU gelden. 

Het zijn niet zozeer de kantoorsituaties waar de universiteit gevaren ziet, maar vooral bij bijzondere werkomgevingen. Denk aan klimaatkamers, de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen of zware machines en plekken die vanuit sociale veiligheid risicovol zijn. De universiteit moet in zo’n geval zorgen dat studenten en medewerkers contact kunnen maken met de meldkamer van de UU.

Ondertekend document
In principe is het verboden om alleen te werken buiten de openingstijden. In de regel is dat werken na 19.00 uur. Maar de universiteit snapt ook wel dat er wetenschappers zijn die voor hun onderzoek ook in het weekend of later op de avond moeten werken. Daarom zijn er richtlijnen opgesteld om dit noodzakelijk werk in de avonduren mogelijk te maken.

De leidinggevende moet op papier aangeven dat het noodzakelijk is dat de werknemer na kantooruren werkt. Dat ondertekende document moet de werknemer bij zich hebben. Daarnaast moet de werknemer verschillende instructies hebben gekregen hoe te handelen bij een ongeval. Ook moeten de alleenwerkende UU'ers een alarmeringsmiddel hebben waarmee de centrale meldkamer direct bereikt kan worden. Tenslotte is het verplicht een training gevolgd te hebben om brand te kunnen blussen. Die training mag niet langer dan drie jaar geleden gevolgd zijn.

Wie door Security gecontroleerd wordt en dit ondertekende document niet op zak heeft, wordt gedwongen per direct het pand te verlaten.

Niet genoeg alarmeringsmiddelen
Toen deze nota eind september in de Universiteitsraad werd  gepresenteerd werd, met daarbij als ingangsdatum 1 november, kregen verschillende onderzoekers het benauwd, zeggen de leden van de raad. Onderzoekers moeten regelmatig na 19.00 uur in een gebouw kunnen zijn, maar of ze voor 1 november de benodigde trainingen hebben kunnen afronden, is onduidelijk. Bovendien zijn er op korte termijn niet genoeg alarmeringsmiddelen.

Linge Li zit in de Universiteitsraad voor de Utrechtse Promovendi Partij en liet duidelijk blijken dat haar collega’s op het lab heel ongelukkig zijn met de nieuwe richtlijnen. “Wat is de zin van deze maatregelen?”, vraagt Li zich af. “Veel regels zijn niet duidelijk en zeker op korte termijn niet haalbaar.” Zo is het best moeilijk te definiëren wat ‘noodzakelijk werk’ is. “Als ik overdag een bepaalde computer reserveer voor mijn onderzoek, dan wil ik het proces ook afmaken. En dat kan doorlopen tot in de avond.” Li ziet veel promovendi ook in de avonduren werken en vindt deze maatregelen niet stimulerend voor het onderzoek.

Formele bevestiging
Raadslid Gert Folkers van de personeelsgeleding beaamt dat dit probleem bij meer onderzoekers van de bètafaculteit speelt. De termijn is te kort en veel mensen vinden de regels te streng. “Op zich is het goed dat er regels zijn voor veilig en gezond werken. Die bestonden wel al, maar worden nu formeel. Maar de snelheid waarmee deze nieuwe richtlijnen worden doorgevoerd is te hoog. Als Universiteitsraad hebben we instemmingsrecht op dit onderwerp, maar het hele proces was al in gang gezet voordat wij erover konden meepraten. Wij hebben gehoord dat er problemen zijn bij de invoering. Je kunt bijvoorbeeld nooit op tijd iedereen een training geven.”

Folkerts vertelt ook nog dat er docenten zijn die ’s avonds lesgeven. Zij zouden dan ook niet zonder zo’n verklaring en training naar hun bureau mogen. En de rector heeft zelf eerder aangegeven meer colleges in de avonduren te verwachten.

Soepele handhaving
Collegevoorzitter Anton Pijpers antwoordt bij de vergadering van de Universiteitsraad dat hij flexibel wil omgaan met de streefdatum van 1 november. Daarover wordt nu overlegd met de verschillende faculteiten. Ook zegt Pijpers dat het tijdstip van 19.00 uur niet vast ligt. "Als er bijvoorbeeld colleges in de avonduren zijn, dan schuiven de sluitingstijden ook op. Het is maatwerk."

Linge Li heeft daar nog niet veel van gemerkt. “Men heeft gezegd dat er in het begin niet zo streng gecontroleerd zou worden. Maar de richtlijnen zijn niet aangepast.”