Toename aantal coronabesmettingen studentensteden: ‘Jongeren zitten niet op een eiland’

In vrijwel alle grote studentensteden loopt het aantal coronabesmettingen sinds de start van de introductieweken op. Na corona-uitbraken in Maastricht, Tilburg en Wageningen, liep de afgelopen week ook het aantal besmettingen onder studenten in Delft en Groningen op. Dat geldt ook voor Nijmegen, waar drie studentencafés zijn gesloten. Aan de hogescholen en universiteiten ligt het niet: volgens de lokale GGD’s lopen studenten het virus vooral op tijdens privéfeestjes in studentenhuizen.

Ook in Utrecht was van het aantal besmette personen een derde student, schrijft de GGD Regio Utrecht in haar rapportage van 16 september. De burgemeester van Utrecht ging met het bestuur van het Utrechtsch Studenten Corps om tafel nadat een hospiteeravond één student besmet Covid-19 bleek te zijn, schrijft RTV Utrecht. Het USC heeft al zijn leden nu verboden huisfeesten te geven.

Maar ook buitenshuis grijpt corona om zich heen. Zo werd in Nijmegen begin deze maand al een studentencafé gesloten op last van burgemeester Hubert Bruls. Sindsdien zijn meer dan vijftig bezoekers positief getest op het virus en moesten er 230 in quarantaine. Onlangs maakte Bruls bekend dat nog twee populaire studentencafés de deuren moeten sluiten. Beide zaken hadden eerder al een waarschuwing ontvangen en één moest zelfs eerder al een paar dagen dicht, schrijft Vox. Bruls riep studenten op om hun verantwoordelijkheid te nemen

Clusters
Borrels en ontgroeningen zijn voorlopig verboden, maar op aandringen van de Tweede Kamer mogen studentenverenigingen de komende tijd toch bepaalde activiteiten organiseren. Dat gaat niet overal goed. Bij de Navigators Studentenvereniging Groningen zijn inmiddels dertien leden positief getest. Alle activiteiten zijn voorlopig afgelast, meldt de vereniging in een persbericht. De GGD doet bron- en contactonderzoek.

In Delft ziet de GGD het aantal coronabesmettingen onder studenten eveneens toenemen, schrijft universiteitsblad Delta. Ook hier treft de universiteit geen blaam: er is sprake van ‘enkele clusters’ binnen studentenhuizen. Het fysieke onderwijs aan de TU Delft gaat vooralsnog gewoon door.

“Het is nog niet te laat, maar de tijd dringt”, schrijven Delftse studentenverenigingen in een waarschuwingsbrief aan hun leden. Feesten in studentenhuizen, “dat kan echt niet!”, berispte de Leidse rector Carel Stolker zijn jonge volgers dit weekend op twitter.

Solidariteit
De Landelijke Studentenvakbond heeft niet de indruk dat alle studenten elk weekend massaal privéfeestjes geven. “Maar voor sommige jongeren zijn die sociale contacten wel heel belangrijk”, zegt voorzitter Lyle Muns.

Nu clubs en studentenverenigingen strenge regels moeten volgen, is de privésfeer volgens hem vaak de enige plek om toch samen te komen. “Jongeren hebben uit solidariteit met kwetsbare groepen maandenlang binnen gezeten. Maar hoe langer zo’n situatie duurt, hoe moeilijker dat wordt. Dat geldt overigens niet alleen voor studenten: zelfs ministers en de koning hebben soms moeite met afstand houden.”

Kwetsbaar
Studenten wonen vaak heel dicht op elkaar, vervolgt Muns. “In grote steden, of op kamers met gedeelde gemeenschappelijke ruimtes. Dus ook als je geen stiekeme feestjes houdt, bent je als jongere vaak extra kwetsbaar.”

Maar stel dat studenten alleen onderling nauw contact hebben en buiten hun vriendengroep of studentenhuis wél netjes afstand houden: blijven de besmettingen dan niet binnen de perken? Die logica gaat niet op, vreest Muns. “Indirect komt het virus toch wel bij ouderen terecht.”

Groepen
De landelijke koepelorganisatie van GGD’s doet geen algemene uitspraken over studenten. “We zien dat de besmettingen vooral oplopen onder jonge mensen”, zegt woordvoerder Sonja Kloppenburg. “Daarbij maakt het niet uit of ze mbo’er, hbo’er, wo’er of werkend zijn.”

Jongeren tussen de 18 en 30 jaar brengen meer tijd door in groepen, vervolgt ze. “Dat is ook volkomen begrijpelijk, maar daar loop je wel het meeste risico.”

De gedachte dat het virus netjes binnen die eigen vriendengroep of binnen het studentenhuis kan blijven, is volgens haar niet te onderbouwen. “Jongeren zitten niet op een afgeschermd eiland. Heeft niemand dan nog andere contacten buiten die groep? Doen ze niet aan sport en zien ze hun ouders nooit? Dat lijkt me stug.”

Basisregels
Het is niet reëel, zegt ook woordvoerder Coen Berends van het RIVM. “Je kan op allerlei plekken met ouderen in contact komen, denk alleen al aan de supermarkt.”

Bovendien, waarschuwt hij: geheel veilig ben je ook als twintiger niet. “Er zijn ook jonge mensen die besmet raken en ernstig ziek worden, of die een lange herstelperiode nodig hebben.”

Hoe kunnen studenten het zowel veilig als gezellig houden? “Afstand houden blijft de boodschap”, zegt Berends. “Hoe moeilijk dat ook is. Zeker op momenten dat er wat bij gedronken wordt.”

Kloppenburg van de GGD kan het alleen maar beamen. “Je kunt best met tien mensen op een grasveld gaan zitten, maar niet met tien mensen op een studentenkamer. De basisregels zijn altijd hetzelfde gebleven, én ze zijn ontzettend simpel: anderhalve meter afstand houden en handen wassen.”