Protest gaat door: Amsterdamse studenten bezetten Maagdenhuis

Bijna een halve eeuw na de historische bezetting van ’69, is het Amsterdamse Maagdenhuis opnieuw het toneel van studentenprotest: het bestuursgebouw van de Universiteit van Amsterdam wordt sinds woensdagavond bezet.

Onder luid gejoel werden gisteren rond 19.30 de deuren van het Maagdenhuis ingetrapt, waarna ongeveer tweehonderd studenten het gebouw binnendrongen. Ze eisen onder andere democratische verkiezingen van het bestuur, meer vaste contracten voor het personeel en een ‘open debat’ over de bezuinigingen op de UvA. Niet alle studenten hebben overnacht in het gebouw, het grootste deel van de demonstranten heeft het pand vannacht verlaten.
De inval volgde op een protestmars voor meer democratie in het hoger onderwijs. De mars ging van het Bungehuis, dat gisteren door de mobiele eenheid werd ontruimd, naar het Maagdenhuis. Op het hoogtepunt zouden zo’n duizend mensen hebben meegelopen in de demonstratie, waar ook landelijke vakbonden, studentenorganisaties en politieke partijen aan meededen.
Terwijl de aanwezige actievoerders nog vergaderden over vervolgstappen, maakte het bestuur van de UvA rond 22.00 onverwacht zijn entree. Gunning koos de aanval: “Als jullie echt een democratische en vreedzame gemeenschap zijn, val je niet met geweld een gebouw binnen en blijf je van andermans bezittingen af”, zei ze tegen de actievoerders. “Als jullie mensen slaan om een gebouw binnen te komen, ga je voorbij aan wat ik nog acceptabel vind.”
Het gesprek tussen de demonstranten en het bestuur verliep stroef: Gunning verweet de studenten dat ze de uitnodiging voor een dialoog afwijzen, maar volgens de actievoerders komt het bestuur alleen opdagen als er gebouwen worden bezet.
Gunning riep de actievoerders uiteindelijk nog een laatste maal op het Maagdenhuis te verlaten: “Kunnen jullie dat?”, Waarop een student antwoordde: “We kunnen dat wel, maar we willen dat niet.” Daarop verliet het college van bestuur het gebouw.
Iets voor middernacht kwamen zelfs de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan en de hoofdcommissaris van de politie langs in het Maagdenhuis. De burgemeester was eerder door de demonstranten uitgenodigd voor een gesprek en aan die oproep gaf hij gehoor.
Hij zei begrip te hebben voor hun problemen, maar maakte ook duidelijk dat hij tot ontruiming zou overgaan als de actievoerders niet in gesprek zouden gaan met het college van bestuur. Tijdens de door hem geleide onderhandelingen over de bezetting van het Bungehuis had hij de indruk gekregen dat de UvA-bestuurders best bereid waren om hun fouten toe te geven en daarvan te leren. De meningsverschillen zijn volgens hem overbrugbaar.
Hij benadrukte dat de actievoerders weliswaar veel steun kregen, maar dat ook de vele andere studenten en medewerkers van de UvA de kans moeten krijgen om mee te praten. Tegen half twee verliet Van der Laan het pand: “Ik wens jullie wijsheid, en harmonie toe, en een betere studie.”
Een deel van de groep houdt het gebouw nog altijd bezet. De SP belooft in ieder geval steun: Kamerlid Jasper van Dijk twittert dat hij graag wil helpen en jongerentak ROOD riep iedereen op langs te gaan met slaapzakken.
De Universiteit van Amsterdam heeft aangifte gedaan. Dat betekent dat het gebouw in principe snel ontruimd kan worden. De beslissing daarover is aan de burgemeester, politie en openbaar ministerie. 
Dinsdag werd het Bungehuis van de Universiteit van Amsterdam ontruimd door de mobiele eenheid. Dat gebouw werd elf dagen lang bezet door studenten en een docent die meer democratie en transparantie eisten van de UvA. Bij die ontruiming werden 46 mensen gearresteerd, iedereen is weer op vrije voeten en hun zaken zijn geseponeerd. Of tussen de bezetters van het Maagdenhuis ook Bungehuisbezetters zitten is niet duidelijk.
Het Maagdenhuis kent een lange geschiedenis van bezettingen. De meest tot de verbeelding sprekende is die van mei 1969: toen werd het gebouw vijf dagen lang bezet door studenten die inspraak eisten in het universiteitsbestuur. In februari 2005 vielen studenten voor de tiende keer het Maagdenhuis binnen, toen als protest tegen de plannen van toenmalig OCW-staatssecretaris Mark Rutte om het wettelijke collegegeld na vijf en een half jaar studie te verhogen. Die bezetting duurde zeven uur.