Ruis in cijfers eerstejaars

Er is onrust ontstaan onder universiteiten en hogescholen over de instroomcijfers van dit studiejaar. Ze zijn eerder dan voorzien naar buiten gekomen en ze kloppen niet helemaal.
Afgelopen week verschenen opeens de voorlopige cijfers over eerstejaars studenten aan universiteiten en hogescholen op de website van de Dienst Uitvoering Onderwijs. De onderwijsinstellingen voelen zich overvallen. Normaal krijgen zij de kans om de cijfers te corrigeren en dan zelf naar buiten te brengen.
“Wij herkennen ons er niet in”, zegt een woordvoerder van de Universiteit Twente, waar de instroom van nieuwe studenten met meer dan elf procent zou dalen. Ook de Vrije Universiteit ontkent de grote afname van zeventien procent in het aantal eerstejaars.
Ze hebben gelijk, verklaart een medewerker van universiteitenvereniging VSNU. Het probleem schuilt in de studenten die zich te laat inschrijven. Die vervuilen de cijfers van de Dienst Uitvoering Onderwijs.
DUO peilt elk jaar op 1 oktober hoeveel studenten er staan ingeschreven bij universiteiten en hogescholen. Iedereen die nog niet eerder is meegeteld, heet dan ‘eerstejaars’. Maar in de praktijk klopt dat niet.
Er zijn immers studenten die zich pas na 1 oktober inschrijven, maar al wel veel vakken gaan volgen. Zij zouden moeten meetellen in datzelfde studiejaar. Daar is in de tabel van DUO geen rekening mee gehouden.
Verder kan er een probleem zijn met de zogeheten ‘schakelstudenten’, die bijvoorbeeld van het hbo komen en een universitaire masteropleiding willen volgen. Zij moeten eerst nog een half jaar of een jaar extra vakken volgen voordat ze als masterstudent van start mogen. In de tussentijd staan ze ingeschreven als bachelorstudenten, alsof ze gewone eerstejaars zijn.
Dat vertekent waarschijnlijk het beeld bij de Vrije Universiteit. Die is flink gaan snoeien in het aantal premasters en zal daardoor op papier een flinke daling van het aantal eerstejaars bachelorstudenten hebben.
Volgende week komen universiteitenvereniging VSNU en de HBO-raad met hun eigen cijfers naar buiten. Daar moet de ruis uitgefilterd zijn.