Student met functiebeperking het best af in Zwolle

Studenten met een functiebeperking die niet of slechts gedeeltelijk kunnen werken, kunnen sinds de afschaffing van de Wajong in 2015 bij gemeenten aankloppen voor een aanvullende studietoeslag. Op die manier hoeven zij zich niet dieper in de schulden te steken dan een andere student. Met die financiële bijdrage hopen gemeentes de financiële drempel om te gaan studeren, te verlagen.

Maar het maakt nogal uit waar studenten wonen. Zo krijgt een 18-jarige student in Zwolle maximaal 310 euro per maand, terwijl iemand in Heerlen 31 euro ontvangt, blijkt uit onderzoek van de LSVb onder 45 gemeenten. Gemiddeld geven de onderzochte gemeentes 142,20 euro studietoeslag per maand. Het Centraal Bureau voor de Statistiek komt op een lager gemiddelde uit, blijkt uit een dinsdag gepubliceerd inspectierapport van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Volgens hen gaat het gemiddeld om 110 euro per maand. "Dat is ten opzichte van de studieregeling Wajong 2010 ruim minder dan de helft." 

Tekst gaat verder onder de grafiek

Waarom maakt woonplaats uit?
“Heel oneerlijk en cru,” vindt LSVb-voorzitter Carline van Breugel. “Aan studenten met een beperking is het ook niet uit te leggen. ‘Hoezo maakt het uit of ik in Amsterdam of Utrecht woon?’, vragen ze zich af.”

Volgens de studentenvakbond zou de toeslag net als vóór 2015 moeten liggen op 25 procent van het minimumloon, gelijk aan tien uur werken per week. Voor een 18-jarige komt dit neer op een studietoeslag van 189 euro per maand en vanaf 22 jaar op 399 euro.

Maar in 31 van de 45 onderzochte gemeenten blijken de uitkeringen lager. Daarbij maakt ruim 75 procent van de gemeenten geen leeftijdsonderscheid, waardoor een 18-jarige evenveel ontvangt als een 22-jarige.

Landelijk gelijk trekken
Met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen voerde de LSVb eerder dit jaar campagne om de toeslagen landelijk te verhogen en gelijk te trekken. Het effect is teleurstellend, vindt de LSVb: de meerderheid van de gemeenten geeft geen gehoor aan de oproep. Van Breugel: “Positieve uitzondering is Utrecht, waar het huidige bedrag van 100 euro omhooggaat naar 280 euro in 2022.”

Eerder liet ook Roermond weten dat het de toelage ging verhogen naar 282 euro per maand. Maar deze gemeente zit niet in de steekproef van de LSVb.

De oplossing van het probleem ligt volgens de LSVb-voorzitter niet bij de gemeenten. “De overheid moet het uitkeren van de toeslagen centraliseren. Alleen dan kunnen de toeslagen en de aanvraagprocedures – die ook nogal verschillen per gemeente – gelijkgetrokken worden.”

Ook het ministerie van Sociale Zaken concludeert in reactie op het inspectierapport dat er het een en ander schort aan de studietoeslag in de participatiewet. Staatssecretaris Van Ark wil samen met de gemeenten en andere bewindslieden onderzoeken hoe het systeem kan worden verbeterd. Ze wil er in het voorjaar op terugkomen.

De bedragen in de tabel zijn gebaseerd op de situatie van een 18-jarige student met een functiebeperking. Bij sommige gemeenten, zoals de gemeente Wageningen, stijgt het bedrag met de jaren. Daar is de studietoeslag 25 procent van het maandelijkse minimumloon, zoals de Landelijke Studentenvakbond graag zou zien. Voor een 18-jarige komt dit neer op een studietoeslag van 189 euro, voor een 22-jarige student om 399 euro.