Studenten protesteren op Janskerkhof voor fysiek onderwijs: 'De maat is vol'

“Het heeft te lang geduurd voor studenten. We worden vergeten”, zegt UU-student Ama Boahene (23). Als lid van de zeskoppige actiegroep #Ikwilnaarschool heeft ze dit ‘protestcollege’ georganiseerd. Er zitten zo’n twintig studenten verspreid op de stenen grond, vlak naast het onderwijspand van Rechten van de Universiteit Utrecht. Ze zitten ‘in college’ en kijken braaf naar het krijtbord op wieltjes, waar een meisje uitleg geeft over Bruno Latour en enkelen van zijn theorieën.

Boahene is net aan de beurt geweest. “Iedereen die hier vandaag is, mag een college geven. Ik heb net verteld over strafrecht en coronaregels. Wat er gebeurt als je iemand in zijn gezicht spuugt, bijvoorbeeld.” Sinds september volgt ze een master in Rechten. “Maar de hoofdboodschap van mijn college was natuurlijk om te laten zien dat samenkomen en college hebben op een veilige manier mogelijk is”, zegt ze.

Ook Joshua de Roos (24) is deze grijze ochtend aanwezig. Hij zit met Boahene in de organisatie en ligt toe wat het doel is van het protest. “We hopen dat de hogescholen en universiteiten weer opengaan in april en dat alle studenten in Nederland minstens één keer per week onderwijs op locatie krijgen. Ook pleiten we voor meer studieplekken”, zegt De Roos. Zelf is hij als student aan de Universiteit voor Humanistiek het thuiszitten beu. Via sociale media heeft hij als lid van #Ikwilnaarschool zoveel mogelijk studenten opgeroepen om te komen protesteren. Maar waarom op verkiezingsdag? “Juist vandaag zijn er meer mensen op straat en hopen we meer aandacht te trekken”, aldus De Roos, “En wie weet, wellicht dat het mensen hun stemgedrag doet aanpassen, zodat er meer gestemd wordt op een partij die zich voor studenten inzet.”

De actie had in elk geval de aandacht getrokken van Rens (24). Hij had een studieplek weten te bemachtigen in de collegezaal in de openlucht en neemt net pauze. “Ik had de flyers al zien hangen en wist dat dit protest er zou zijn”, zegt hij. Geboeid volgt hij het college ‘Kritisch Denken’. “Het is leuk: ik hoor meteen al vragen uit het publiek waar ik in eerste instantie zelf niet aan had gedacht,” zegt hij. Als student Filosofie en Nederlands vindt Rens het zwaar om geen fysiek onderwijs te hebben: “Doordat er geen discussies meer zijn, merk ik dat mijn ideeën stokken. Fysieke interactie is zo belangrijk om creatief te kunnen denken en schrijven.”

Hoogleraar sluit zich aan
Verderop staan vier jonge studenten in felgekleurde jassen een sigaret te roken. Waar het protest precies voor dient weten drie van de vier niet. “Voor onderwijs op locatie, toch?”, vraagt één van hen. O ja, klinkt het, dat stond ook op die poster daar. Zelf doen deze toeschouwers de acteursopleiding op de Hogeschool voor de Kunsten en mogen wel naar school. “Maar ik begrijp heel goed dat er actie wordt gevoerd, al zou ik wel meer studenten hebben verwacht,” voegt het meisje toe.

Ondertussen is bij het krijtbord de telefoon – die dient als microfoon en aangesloten is op een geluidsboxje – doorgegeven aan de enige oudere man in het gezelschap. Hoogleraar Joachim Duyndam van de Universiteit voor Humanistiek is aan het woord. ‘Betekenis ontstaat door oordeel’, galmt het over het plein. “Je kan dit zelf geven, maar ook samen. Zo ontstaat er een open-betekenisgemeenschap, wat het tegenovergestelde is van ‘de bubbel’. Een ‘bubbel’ moet je altijd proberen te overstijgen”, concludeert Duyndam. De menigte - van inmiddels ongeveer dertig mensen – applaudisseert.

Wanneer de hoogleraar weer zijn plek tussen de toehoorders inneemt, zegt hij: “Ik ben het met het protest eens, maar er hadden nog veel meer studenten moeten zijn. Fysiek onderwijs is onvervangbaar en het is zeker mogelijk om het veilig te doen.” Zelf mist hij het collegegeven ontzettend. “Aan lichaamstaal en houding kan ik zien wat studenten van mijn colleges vinden. Je verbindt je met een groep en gaat een connectie aan met mensen. Het is echt belangrijk dat dat snel weer terugkomt”, zegt hij.

In oktober voerde #Ikwilnaarschool ook al actie.  Dat was in Amsterdam. De studenten pleitten toen ook voor fysiek onderwijs. Daarvoor zouden universiteiten en hogescholen bijvoorbeeld ook theaterzalen voor konden afhuren.