Studenten voeren actie tegen onvrijwillige seks: ‘Consent kan ook heel sexy zijn’

Met onder andere een stoepkrijtactie op het Janskerkhof, het opplakken van stickers en het uitdelen van condooms, hebben actievoerders in Utrecht vorige week campagne gevoerd tegen seksueel geweld. De aanleiding is een wetsvoorstel van minister Grapperhaus. Hij wil ‘seks tegen de wil’ als nieuw delict in de wet opnemen, met daarbij de helft van de strafmaat van verkrachting.

Volgens de huidige wet is er sprake van verkrachting als bewezen is dat er geweld is gebruikt of iemand gedwongen is tot seks. Dwang of geweld is bij sommige slachtoffers niet te bewijzen, omdat ze bijvoorbeeld gedrogeerd worden of bevriezen en zich niet (durven) verzetten. Actievoerders willen het wetsvoorstel daarom aanpassen: onvrijwillige seks zou ook gezien moeten worden als verkrachting, met eenzelfde strafmaat.

Consent
Voor de actievoerders ligt de nadruk bij de huidige campagne op het aanjagen van een gesprek over consent; instemming. “Het doel is het gesprek op gang te brengen en het over ‘ja’ te hebben, niet: nee is nee”, stelt Koen Hoogendoorn op de website van Amnesty. Koen is activistenleider en UU-student. Hij heeft de bachelors Rechtsgeleerdheid en Geschiedenis gedaan en begint in september aan de master Conflict Studies and Human Rights.

Hij is door Amnesty gerekruteerd als activistenleider nadat hij een online conferentie had bijgewoond over het wetsvoorstel. Op zijn beurt heeft hij weer acht anderen gerekruteerd.. “Ik heb met name gekozen voor studenten die politiek en maatschappelijk betrokken zijn, en daarnaast actief zijn in het Utrechtse studentenleven. Samen hebben we een veel groter netwerk.”

Zo zat Kelly Tijhuis, een activiste binnen zijn team, zaterdag in de FunX podcast om over de campagne te praten. Kelly volgt de premaster Antropologie aan de UU. “Het is mooi om te zien hoe we in dit exclusieve coronatijdperk, onze online connecties goed kunnen bundelen en daarmee zoveel mensen kunnen bereiken”, aldus Hoogendoorn.

Studententijd
Hoewel een groot deel van de campagne online wordt gevoerd vanwege het coronavirus, was een deel vorige week ook in real life te doen, zoals de stoepkrijtactie op het Janskerkhof en het uitdelen van stickers en bedrukte condooms. De slogan ‘Ja ik wil je. Jij mij ook?’ heeft Koen bedacht. “Hierdoor komen mensen op een positieve manier in aanraking met stilstaan bij consent. Consent kan namelijk heel bevrijdend en positief werken, in plaats van ongemakkelijk.” De bedrukte condooms zijn ook in brievenbussen van verschillende studentenhuizen gestopt.

De actie richt zich voor een groot deel op studenten-, sport- en studieverenigingen. “Het doel is dat verenigingen een veilige omgeving creëren waar leden naar voren kunnen stappen als zij iets meemaken waar zij zich niet fijn bij voelen. Veel verenigingen hebben bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon, dus daarom vragen wij verenigingen om hun leden eraan te helpen herinneren dat deze vertrouwenspersoon er is. Ook willen we dat verenigingen bijvoorbeeld discussieavonden organiseren”, vertelt Hoogendoorn.

U-raadslid Ashley van Driel schaart zich achter de actie. “Consent is naar mijn idee een onderwerp dat veel speelt in de studententijd. Studenten wonen op zichzelf, leren nieuwe mensen kennen, sluiten vriendschappen en experimenteren met liefde en seks. Op je studententijd moet je fijn terug kunnen kijken: je moet kunnen lachen om de gekke fratsen die je hebt uitgehaald, maar het is heel belangrijk dat deze herinneringen, deze momenten, veilig waren. Dat je geleerd hebt hoe je nee kunt zeggen, dat dat oké is, en dat je hebt geleerd te luisteren en actief te vragen naar consent. Consent kan ook heel sexy zijn.”