Universiteitsraad stelt College van Bestuur vragen over Duisenberg

De U-raad wil met het College van Bestuur in gesprek over de benoeming van Tweede Kamerlid Pieter Duisenberg tot nieuwe voorzitter van de VSNU, de koepelorganisatie van alle 14 Nederlandse universiteiten. De raad is van mening dat hij als woordvoerder hoger onderwijs van de VVD-fractie uitspraken heeft gedaan die niet stroken met de belangen van de Universiteit Utrecht. De U-raadsleden vragen zich daarom af welke afwegingen hebben gespeeld bij de benoeming van Duisenberg, waarmee ook de voorzitter van de UU heeft ingestemd.

Onderzoek in plaats van petitie
“We hebben opgemerkt dat er ophef is over de aanstelling van Duisenberg”, aldus Gwenny Jongebloed voorzitter van de studentengeleding van de Universiteitsraad. “We zijn erg benieuwd wat ons College van Bestuur (CvB) hiervan vindt, aangezien is ingestemd met deze benoeming.” In de raadsvergadering van18 september gaat de raad hierover in gesprek met het universiteitsbestuur. De raadsleden hebben er vertrouwen in dat het CvB deze zorgen heeft meegenomen in zijn afweging en ze zijn benieuwd hoe het college tot zijn uiteindelijke beslissing is gekomen. Daarnaast heeft de Universiteitsraad een mail gestuurd aan Duisenberg met de uitnodiging om in gesprek te gaan. Iets waartoe hij, naar aanleiding van de commotie rondom zijn benoeming, aangaf bereid te zijn.

De U-raad wil de petitie van Rethink UvA die de benoeming van de VVD-politicus afwijst, nu niet ondertekenen. De leden wachten de reactie van het CvB af. De petitie van Rethink UvA is inmiddels door iets meer dan 4500 mensen ondertekend en wordt vandaag, woensdag 13 september, aangeboden aan de VSNU. Onder de ondertekenaars zijn ook enkele studenten en medewerkers van de Universiteit Utrecht.

Benoeming "bijzonder slechte keuze"
“Er zijn heel veel redenen waarom ik Pieter Duisenberg geen goede figuur vind voor een instelling die representatief moet zijn voor de collectieve universiteiten”, zegt historicus Remco Raben die de petitie heeft ondertekend. De universitair hoofddocent noemt minstens vijf punten waarom hij de benoeming een “buitengewoon slechte keuze” vindt: de angst dat de autonomie van universiteiten verkleind zal worden en de druk vanuit Den Haag vergroot; het feit dat Duisenberg de universiteit reduceert tot een pilaar van economische groei; de “onheuse verdachtmaking” dat rechts niet voldoende gerepresenteerd is onder onderzoekers van de universiteit en de manier waarop de VVD-politicus de bezetters van het Maagdenhuis heeft weggezet als criminelen terwijl er ook daadwerkelijk problemen waren op de UvA waartegen zij zich verzetten.

Het punt dat Raben echter het meeste aan het hart gaat is het feit dat Duisenberg zich verzet tegen wat de politcus pretstudies noemt. Duisenberg stelde voor om studies met weinig baanperspectief te laten verdwijnen. “Als de kaartenbakken van het UWV vol zitten met een studie dan moet je toch gaan kijken naar het aanbod”, zei hij in juni 2016. Raben vindt dat een zorgwekkend standpunt .

“In de ogen van Duisenberg heeft iemand die geschiedenis of psychologie heeft gestudeerd en bijvoorbeeld geen historicus wordt, maar elders terechtkomt een nutteloze opleiding gevolgd. Dat toont voor mij aan dat hij geen begrip heeft van wat de universiteit is en zou kunnen zijn. Het is een misvatting dat de taak van de universiteit is om mensen op te leiden voor een baan. De universiteit is geen beroepsopleiding met baangarantie. We voeden studenten op tot weldenkende burgers.” Verder vindt Raben het überhaupt een kwaadwillende framing van de specifieke opleidingen: “Dat onze studenten de kaartenbak van het UWV zouden vullen is aperte onzin. Daar hebben we een jaar of wat geleden onderzoek naar gedaan.”

"Voorzitter die polarisatie niet versterkt is belangrijk"
“Ik wil geen censuur plegen op iemands standpunt”, benadrukt Raben, “maar ik vind dat je als voorzitter van een instelling die representatief moet zijn voor de collectieve wil van universiteiten toch een middelende functie moet kunnen vervullen. Zijn wensen zijn misschien legitiem vanuit zijn politieke keuze, maar niet als vertegenwoordiger van de gezamenlijke universiteiten.”

Hoogleraar ethiek Marcus Düwell die de petitie van Rethink UvA eveneens ondertekende sluit zich aan bij dit laatste punt van Raben. “De Nederlandse Akademie heeft de afgelopen jaren moeilijke discussies achter de rug. Daarbij ging het om zorgen die zich de academische gemeenschap maakt over het financieringsmodel, managementmodel et cetera. Men vraag zich af of dit alles de goede kant opgaat en of de vrijheid van de wetenschap niet steeds meer onder druk komt te staan door externe invloed. In deze situatie was het belangrijk geweest dat de VSNU een voorzitter had gekregen die de polarisatie niet versterkt en waar de wetenschappers het vertrouwen zouden kunnen hebben dat hij/zij alles doet om deze zorgen van de academische gemeenschap serieus te nemen. Het is jammer dat deze kant onbenut is gebleven."

"Niet alleen Universiteitsraad moet verzetten"
Historicus Raben is benieuwd naar de antwoorden van het universiteitsbestuur op de vraag wat de afweging is geweest om Duisenberg als nieuwe voorzitter van de VSNU te benoemen. “Maar”, voegt hij toe, “niet alleen de Universiteitsraad moet zich hiertegen verzetten, maar ook de decanen van bijvoorbeeld faculteiten zoals Geesteswetenschappen en Sociale Wetenschappen.”

Het College van Bestuur laat weten de benoeming van Duisenburg te steunen en zijn keuze voor maandag 18 september toe te lichten. De vergadering van de U-raad begint om 10 uur en is in Bestuursgebouw zaal 033G.