UU-promotie via videoconferentie vanwege inreisverbod Trump

Het was een unieke bijeenkomst gisteren in de Opzoomerkamer van het Academiegebouw. Er was een promotiecommissie die achter de pedel de kamer betrad, maar geen promovendus. Bahar Rezaei verdedigde haar proefschrift vanuit het Amerikaanse Santa Monica via Skype.

Rector Bert van der Zwaan maakte een uitzondering voor deze wetenschapper van Iraanse afkomst die al enige tijd in de VS woont. Omdat haar nieuwe visumaanvraag nog in behandeling is, durft de econome het land niet te verlaten. Dit vanwege het inreisverbod van president Trump om mensen met een Iraans paspoort de toegang tot Amerika te ontzeggen.

Bahar Rezaei, die sinds 2011 verbonden is aan de UU, promoveerde gisteren op Essays in de Informatie Economie. Innovatief onderzoek, zegt haar promotor bij de Utrecht School of Economics Stephanie Rosenkranz. Het behoort tot onderzoek naar gedragseconomie waarbij onder meer wordt gekeken naar psychologische en sociale factoren bij het nemen van economische beslissingen. Het innovatieve van het onderzoek van Rezaei is dat dit niet rationele gedrag in een economisch model kan worden meegenomen waarin ook risico op strategisch misbruik van emotionele beslissingen wordt opgenomen.

Volgens Rosenkranz verliep de bijeenkomst heel sfeervol. Wel liet de techniek het eventjes afweten waardoor de promotie iets uitliep. Ook had de promovendus wat moeite om de vragen van de commissie goed te horen, maar daar werd volgens Rosenkranz door de commissie en de kandidaat goed mee om gegaan.

Rezaei vertrok voor de liefde naar Amerika. Hier rondde ze haar proefschrift af. Haar visum verliep eind vorig jaar en ze vroeg haar nieuwe verblijfsvergunning aan voordat Trump beëdigd werd als president en zijn inreisverbod invoerde. Rezaei wacht nog op de behandeling van haar aanvraag en durft daarom het land niet te verlaten. Ze is bang dat ze dan niet meer terug mag naar de VS en de kans op een baan als onderzoeker in Amerika misloopt. Vandaar dat ze de rector verzocht om een uitzondering te maken en de verdediging van haar proefschrift via een videoconferentie te doen. Daar heeft hij toestemming voor gegeven omdat de Trumpregel de wetenschap bedreigt. Zeer waarschijnlijk volgt binnenkort nog een promotie op afstand.

Iran is één van de zes landen waarvoor een inreisverbod geldt. Dit verbod is ingesteld door Donald Trump vlak nadat hij was beëdigd als president. Verschillende Utrechtse wetenschappers hebben al nadelige gevolgen ondervonden van dit verbod. Rector Bert van der Zwaan heeft eerder zijn afschuw al uitgesproken over deze maatregel die de vrijheid van de wetenschap bedreigt en ook hoogleraar Rosenkranz vindt het verbod ‘vreselijk’. “Het hindert de mobiliteit van highly skilled people die nodig is om kennis optimaal te delen en te verspreiden.”