Zes Utrechtse wetenschapstalenten met Rubicon-beurs naar het buitenland

De meeste van de 24 laureaten gaan naar gerenommeerde onderzoeksinstellingen in de Verenigde Staten, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Er vliegen ook onderzoekers uit naar Zweden, Zwitserland, Canada, Finland, Denemarken en Spanje.

Ze onderzoeken bijvoorbeeld waarom de loonkloof tussen mannen en vrouwen niet afneemt, wat het effect is van chemicaliën op de biodiversiteit en wat helpt tegen pesten. Het merendeel van de onderzoekers gaat voor twee jaar aan de slag, anderen voor een jaar of anderhalf jaar.

Belangrijke stap
NWO kreeg in totaal 76 aanvragen voor de beurs, waarvan 31,6 procent gehonoreerd werd. De ervaring in het buitenland is volgens NWO een belangrijke stap in de carrière van jonge wetenschappers. Te meer omdat het als opstap geldt naar de felbegeerde Veni-, Vidi- en Vici-onderzoeksbeurzen.

De coronacrisis kan nog wel voor vertraging zorgen voor de reis naar het buitenland. De onderzoekers die de Rubicon-financiering ontvangen gaan pas aan de slag “wanneer de situatie voor hen veilig is”, schrijft NWO.

Rondes
Er volgen dit jaar nog twee toekenningsrondes van de beurs; in totaal financiert NWO zo’n 60 onderzoekers. Een totaalbedrag van 7 miljoen euro wordt jaarlijks verdeeld onder de jonge onderzoekers. De hoogte van hun beurs is afhankelijk van de duur van hun verblijf en het land waar ze naartoe gaan.

Met vijf toekenningen was de UU van alle universiteiten het meest succesvol. Ook een onderzoeker van het Utrechtse Hubrecht Laboratorium van de KNAW kreeg een beurs. Amsterdamse wetenschappers kregen vijf beurzen, de TU Delft drie.

Het gaat om de volgende Utrechtse jonge wetenschappers. De beschrijving van hun onderzoek komt van NWO:

Dennis de Bakker - Vissen naar de oorzaken van neurodegeneratie
Leibniz Institute on Ageing, Jena (Duitsland)
Biologen gaan neurodegeneratie bestuderen in killivissen, de enige bekende soort die neuronen verliest met ouderdom zoals mensen. Door te vergelijken en knippen/plakken in vis DNA, hopen de onderzoekers te achterhalen hoe variaties in DNA neurodegeneratie veroorzaken in vissen en mensen.

Lydia Laninga -Wijnen - Verdedigd worden in pest-situaties: Wanneer zijn slachtoffers daar écht mee geholpen?
University of Turku (Finland)
Antipest-programma’s moedigen jongeren aan om slachtoffers te verdedigen, zodat het pesten stopt en slachtoffers zich beter voelen. Verdedigingspogingen blijken echter niet altijd effectief of werken averechts. Dit project toetst in hoeverre sociaal-cognitieve processen, verdediger-/slachtofferkenmerken en groepsnormen bijdragen aan succesvol verdedigen.

Feline Lindhout - De logistiek van moleculair transport in het menselijk brein gedurende gezondheid en ziekte
MRC Laboratory of Molecular Biology Cambridge (Verenigd Koninkrijk)
Logistieke problemen van moleculair transport in hersencellen leidt vaak tot neurologische aandoeningen. Wetenschappelijke kennis komt voornamelijk uit dieronderzoek, maar zijn deze bevindingen vertaalbaar naar mensen? Wetenschappers kunnen dit nu onderzoeken door deze processen te bestuderen in kweken van menselijk hersenweefsel.

Kadi Lõhmussaar (Hubrecht Laboratorium / KNAW) - Controle over het lot van de cel tijdens homeostase en ziekte
Universiteit van Kopenhagen, Biotech Research & Innovation Centre (Denemarken)
Gedurende beschadiging aan de darmen nemen de overlevende cellen een foetaalachtige identiteit aan om de schade te repareren. De onderzoekers willen bestuderen hoe het lot van een cel in dit proces wordt bepaald om regeneratie van de darmen te bevorderen.

Iris Pit - Synthetische chemicaliën als oorzaak voor biodiversiteitsverlies
Stockholm University, Department of Environmental Science (Zweden)
Europese rivieren bevatten een mix van synthetische chemicaliën ontstaan door afvalwaterlozingen. Het effect van synthetische chemicaliën op de biodiversiteit is echter onbekend. In dit project gaat bepaald worden of en welke chemicaliën een afname van biodiversiteit veroorzaken. Resultaten zullen helpen bij waterkwaliteitsmonitoring en het creëren van een gifvrij milieu.

Valerie van Weperen - Het zenuwstelsel van het hart resetten
University of California, Los Angeles, Cardiac Arrhythmia Center (VS)
Hartziekten verstoren de activiteit van het zenuwstelsel van het hart. Dit kan gevaarlijke ritmestoornissen veroorzaken. Dit onderzoek zal uitzoeken hoe, in hartziekten niet veroorzaakt door verstopte aderen, verstoring van het zenuwstelsel gevaarlijke ritmestoornissen veroorzaakt en of dit te behandelen is.