Afschaffing honours roept veel weerstand op

Geschreven door Leonie Gerth van Lijst Vuur met steun van de voltallige studentendelegatie en steun van enkele leden van de personeelsgeleding in de Universiteitsraad. 

Wij, de studentengeleding van de Universiteit, zijn tegen het opheffen van de facultaire honoursprogramma's. Hier zijn verschillende redenen voor. Ten eerste vinden wij dat studenten de kans verdienen om uit te blinken en zichzelf uit te dagen tijdens hun opleiding. Deze kans wordt studenten vanaf collegejaar 2025-2026 en de jaren daarna volledig ontnomen. Ten tweede zijn we er niet van overtuigd dat deze opheffing daadwerkelijk geld zal besparen, terwijl het zeker is dat het effect op de onderwijskansen van studenten negatief is. Ten slotte is het besluitvormingsproces over het opheffen van de facultaire honoursopleidingen niet goed gegaan en wordt het voornemen niet goed gecommuniceerd naar de faculteitsraden en de universitaire gemeenschap. 

Wij zijn van mening dat als het College van Bestuur dit besluit wil nemen, er vooraf tijd genomen moet worden om te onderzoeken wat de effecten van dit besluit zijn en wat mogelijke vervolgstappen zijn met betrekking tot het inpassen van honours in het reguliere onderwijs en het bieden van nieuwe kansen voor studenten. 

Race is nog niet gelopen
Op dit moment praat de Universiteitsraad over de sluitings- en openingstijden van gebouwen en het opheffen van de facultaire honoursprogramma's. Het College van Bestuur (CvB) heeft deze twee onderwerpen inmiddels opgenomen in zijn “vooraf bepaalde strategieën om kosten te besparen” (alleen met Solis-id). Dit suggereert dat de gesprekken die we voeren onbelangrijk zijn en niets zullen veranderen. Dit zou waar kunnen zijn voor de sluitings- en openingstijden van gebouwen, wat een nota ter kennisgeving is en uitgevoerd kan worden, zelfs als de universiteitsraad het hier niet mee eens zou zijn. De nota over het opheffen van de facultaire honoursprogramma's is echter een heel ander verhaal. 

Die race is nog niet gelopen. Komende maandag stemt de Universiteitsraad hier pas over. Daarna moeten de faculteitsbesturen nog advies inwinnen bij hun opleidingscommissies en moet de faculteitsraad ook nog akkoord gaan. Iedereen die suggereert dat het besluit van de Universiteitsraad aanstaande maandag het lot van onze facultaire honoursprogramma's bepaalt, doet er goed aan te bedenken dat deze stappen ook gezet moeten worden. Dit werd ook bevestigd door onze Rector Magnificus, Henk Kummeling, in de universiteitsraadsvergadering van maandag 10 februari. 

Geen alternatief
In deze vergadering vroegen we hoe studenten die hunkeren naar een uitdaging of die hun cv willen verbeteren om te kunnen concurreren in een selectieve beroepsbevolking, dit zouden kunnen doen zonder honours, aangezien dit een grote zorg is van onze achterban. 

De rector beweert dat er genoeg uitdagende cursussen zijn, zoals community engaged learning of interdisciplinair onderzoek, die een uitdaging zouden kunnen bieden. Deze vakken leveren echter niets op voor je diploma of cv, waardoor UU-studenten mogelijk minder goed kunnen concurreren met studenten van andere universiteiten die hun honoursprogramma's behouden. 

Bovendien gaf hij toe dat deze vakken nog niet in het aanbod zouden zitten in september 2025, het eerste jaar zonder facultaire honoursprogramma's. We hebben gezegd dat studenten die in 2025-2026 beginnen hierdoor minder mogelijkheden hebben om uit te blinken, maar volgens hem was dit onvermijdelijk. Het College van Bestuur wil dus geld besparen op jouw opleiding, zonder alternatieven te bieden. 

Onbekend wat wordt bespaard
Het werd ook duidelijk dat de rector geen idee heeft wat het opheffen van de honours in termen van geld oplevert. Het opheffen van honours als bezuinigingsstrategie lijkt dus een gok. De besparing op de universitaire honoursprogramma’s wordt dus niet onderbouwd en de rector zei zelfs dat het universitaire honoursprogramma zou kunnen worden uitgebreid als studenten meer interesse zouden tonen in deze programma's, wat natuurlijk betekent dat de kosten zullen stijgen in plaats van dalen. 

Het is ook bijzonder dat het College van Bestuur en de faculteitsbesturen, in het bijzonder de vicedecanen, al voor de zomer vroegen om het opheffen van facultaire honoursprogramma's, nog voordat het volledige effect van de bezuinigingen op hoger onderwijs bekend was. Naar onze mening vertroebelt de sterke voorkeur van het bestuur en de faculteitsbesturen over de effecten van het opheffen van honours hun argumentatie. 

In dit hele proces heeft het bestuur het Honours College, de honoursdocenten en de honoursstudenten niet betrokken in de discussies over het opheffen van de facultaire honours. Het nieuws kwam uiteindelijk in oktober naar buiten, wat deze groepen volledig verraste. Achteraf beweerde het College van Bestuur wel met het Honours College te hebben gesproken, maar dit leek meer een poging van het CvB om te laten lijken dat ze meer hadden gedaan dan onderling praten over deze beslissing die ons studenten heel direct raakt.

Mocht je geïnteresseerd zijn hoe het gesprek met het universiteitsbestuur verloopt over de opheffing van honours en de communicatie rondom dit onderwerp, dan nodigen we je uit om aanwezig te zijn bij de bijeenkomst op 17 februari van 14:00 - 16:00 uur in de Matthias-Jorissenzaal in het Bestuursgebouw op het Utrecht Science Park. Dan zal de Universiteitsraad officieel stemmen of de faculteiten verplicht blijven om een facultair honoursprogramma aan te bieden of niet. 

Opinies zijn ingezonden artikelen. Het standpunt van de schrijver is niet per definitie ook het standpunt van DUB.