Kan een studie niet korter?
In theorie is een crisis altijd een mogelijkheid om de bedden weer eens op te schudden en er beter uit tevoorschijn te komen. Totdat het geen theorie meer is maar praktijk. Dan komen de verworven rechten ineens tevoorschijn, en ontbreekt het vaak aan daadkracht. Maar –en vooral- aan fantasie.
Wat zou je doen als je op een andere planeet moest adviseren over hoger onderwijs, gegeven een tekort aan jonge mensen en een krappe arbeidsmarkt? Zou je dan academische vrijheid en bestuurlijke ervaring gebruiken als argument om studies langer dan strikt noodzakelijk te laten duren?
Ik denk dat we allemaal een aanpak zouden adviseren waarbij de echt noodzakelijke dingen goed aangeleerd en ervaren zouden kunnen worden, in zo kort mogelijke tijd. We zouden willen weten wat je nu echt alleen in een gestuurde leeromgeving kunt leren, en wat je ook later en anders kan leren. Gestuurd of niet. Wiskunde leer je niet werkenderwijs bijvoorbeeld, en zo zijn er nog wel een paar zaken op te noemen.
We zouden ook willen dat er geen jaren vermorst hoeven te worden als een student ontdekt dat hij een vak gekozen heeft dat hem niet past. We zouden soepele overgangen creëren tussen vakken en we zouden kennis en vaardigheden die de student al mee brengt honoreren. Dat scheelt immers weer tijd.
Maar dan nu in ons eigen dorp? Als we daar hetzelfde probleem hebben en ook nog eens krimpende budgetten? Heb ik even niet goed opgelet en heb ik de discussie over efficiëntie gemist? Of moet hij nog los branden?
Is dit niet een mooi moment om eens goed te bekijken of het ook anders, korter kan misschien? Nog geen jaar geleden merkte ik in een discussie met hoogleraren dat ik snel als hobbyist weggezet werd, omdat ik meer dan twee maal die avond de gemiddelde studieduur aan de orde stelde. Te lang vond ik, en ik was nieuwsgierig waarom en hoezo.
Dat antwoord heb ik die avond dus niet gekregen. Misschien krijgen we het nu. Er zijn cijfers over de kosten van studie-uitval die er niet om liegen. Dat kost meer dan we moeten bezuinigen. Toch die theorie van de bruikbare crisis maar eens uit de kast halen?