Laat de (online) verkiezingen wél doorgaan!

Van 20 tot 22 april zouden de verkiezingen voor de medezeggenschapsraden worden gehouden. Het is echter onduidelijk of deze doorgaan in de omstandigheden van de coronacrisis. Er ligt zelfs een scenario op tafel waarin de verkiezingen in zijn geheel niet zullen plaatsvinden dit jaar, omdat dit praktisch onmogelijk zou zijn. Dat lijkt ons onwenselijk. Hierom hebben we ook een petitie gestart.

Eerst maar eens de regels volgens het kiesregelement van de UU: de studentleden van medezeggenschapsraden worden voor één jaar gekozen, en er zijn jaarlijks verkiezingen die vóór het begin van het academisch jaar moeten plaatsvinden. Nood breekt wet?

De universiteitsraad is nu zelf in gesprek over het vervolg. Er wordt gesproken over afstel van de verkiezingen voor dit jaar of een referendum dat bepalend zou zijn voor deze beslissing. Dit is gek omdat de raden en de besturen hier helemaal niet over gaan. Deze beslissingen raken namelijk hun belangen. Er ligt vastgelegd in artikel 2 van het kiesreglement dat de beslissingen omtrent de verkiezingen worden gemaakt door een onafhankelijke partij: het centraal stembureau van de UU. Dit besef is alleen nog niet helemaal doorgedrongen bij sommige leden van de universiteitsraad en het centraal stembureau zelf, zo lijkt. Zij schijnen te denken dat de beslissing geheel bij het College van Bestuur ligt.

De argumenten om de verkiezingen “voor onbepaalde tijd” uit te stellen lijken voor de hand liggend. Het is misschien moeilijker campagnevoeren als kiezers niet geïnformeerd worden in de wandelgangen. Ook het verzorgen van de benodigde administratie zoals handtekeningen zijn moeilijk op het moment.

Maar is het door laten gaan van de verkiezingen voor de zomervakantie echt zo problematisch? Kiezen deden we toch al online. De traditie waarin politiek ambitieuze studenten met een iPad, snoepgoed en een heleboel plastic rommel achter kiezers aan hobbelen moest toch al eens kritisch tegen het daglicht worden gehouden. De universitaire gemeenschap heeft zich ondanks corona flexibel en wendbaar bewezen. Onderwijs, onderzoek en tentamens zijn online verder gegaan. Is de digitale stembus vinden zonder fysieke aanmoedigingen of KitKat’s dan zoveel ingewikkelder?

Welke problemen zou het uitstellen van de verkiezingen tot na de coronacrisis tot gevolg  hebben? Het is niet eens duidelijk hoe lang de coronacrisis nog zal duren. Hoe lang kunnen we zonder verkiezingen? Een aantal maanden? Een jaar? Het is voor veel van de huidige  studentenvertegenwoordigers niet praktisch hun studie voor een tweede jaar opzij te zetten. Bovendien riskeren we dat de zittende leden hun rechten verliezen, en dus ook hun mogelijkheid om bij te sturen of op de rem te trappen mocht dat onverhoopt nodig zijn. De huidige raad laten zitten is dus geen optie. Ook de studenten die staan te popelen om van het komend jaar een politiek avontuur te maken verdienen duidelijkheid over hoe hun collegejaar eruit zal zien. Als de huidige raadsleden worden opgevolgd zonder verkiezingen, waarbij de huidige zetelverdeling wordt behouden en intern door de partijen nieuwe leden worden gekozen. In dat geval wordt de kiezer de mogelijkheid ontnomen om te kunnen stemmen. Dit alles ondermijnt de democratie. 

De andere partijen in de studentengeleding van de U-raad zetten waarschijnlijk in op géén verkiezingen, mogelijk na een referendum dus. Het lijkt hun de makkelijkste oplossing, of mogelijk zijn ze bang zetels te verliezen als de strijd online gevoerd wordt. Dit staat op gespannen voet met alle democratische waarden die juist  raadsleden zouden moeten aanhangen in de medezeggenschap. Mensen met een machtspositie zouden niet mogen beslissen over de invulling van hun eigen positie. De kiezer zijn stem ontnemen moet nooit een optie zijn, ondanks de mogelijke moeilijkheden die komen kijken bij het openen van het stemhokje. Ondanks, of misschien wel juist vanwege de coronacrisis is het van groot belang dat studentenbelangen behartigd worden richting het college van bestuur. Er is meer dan ooit behoefte aan duidelijkheid omtrent allerlei studentenzaken; van het BSA en matching tot online onderwijs en afstuderen. Dit vereist een raad die de stemmers achter zich heeft staan.

Al met al verbleken de bezwaren tegen online verkiezingen bij de nadelen die komen kijken bij het uitstellen daarvan tot na de zomervakantie. Het is dus van groot belang dat er in september medezeggenschapsraden met democratisch verkozen leden (eventueel op afstand) aan de slag kunnen. We willen het centraal kiesbureau oproepen om hierover spoedig en zelfstandig een beslissing te nemen, online verkiezingen serieus te overwegen en de mogelijke schade voor de democratie bij uitstel niet te onderschatten. UUinActie heeft een petitie in het leven geroepen om deze wens kracht bij te zetten. Deze kunt u hier ondertekenen!

Floris Boudens, UUinActie

Prof. dr. Annelien de Dijn, Universiteitsraadslid (UUinActie)

Ashley van Driel, Universiteitsraadslid (UUinActie)

Freek Geerligs, UUinActie

Freija de Hair, UUinActie

Bart van Holesteijn, UUinActie

Boukje Harmsma, UUinActie

Sifra Meijers, UUinActie

Sjors Nab, UUinActie

Misha van Schendel, UUinActie

Femke Smit, UUinActie

Mees Roelofs, UUinActie

Nina Rutten, UUinActie

Marte Vroom, UUinActie

Loes van der Woerdt, UUinActie