'Studenten en docenten worden keihard genaaid’

Een vijftal dagen in mei 1969 bezetten protesterende studenten het Maagdenhuis in Amsterdam. Daarmee werd een lange traditie van protesten ingezet waarbij het Maagdenhuis telkens als decor zou dienen. De actie van ’69 haalde de geschiedenisboeken omdat deze succesvol was: een paar honderd studenten dwongen door middel van activisme de eerste vormen van medezeggenschap af. Tegenwoordig is medezeggenschap een voldongen feit, maar het activisme is op sterven na dood.

Dat is opmerkelijk als je nagaat hoe hard studenten en docenten genaaid worden. De laatste twintig jaar ofzo is het collegegeld haast verdubbeld, is de basisbeurs afgeschaft, zijn de huren verhoogd, zijn de lonen niet hard gestegen, is de kans op een academische carrière drastisch verlaagd, is de regeldrift toegenomen en zijn tal van onderwijsbezuinigingen doorgevoerd terwijl studentenaantallen sterk groeien. Het gevolg is iets meer geld voor veel meer studenten die zich nu de schuld in studeren.

Geen basisbeurs en hogere schuld
Maar de basisbeurs afschaffen was toch geen bezuiniging? Welnee, destijds werd daarbij beweerd dat die gelden geïnvesteerd zouden worden in het hoger onderwijs. Dat is alleen niet gebeurd. Waarschijnlijk wordt dat pas rond 2022 merkbaar.

Maar, gelukkig zouden banken bij het aanvragen van een hypotheek de studieschuld niet meewegen. Behalve dan dat ze dat wel doen, sterker nog: de totaalschuld weegt volledig mee ook al heb je afgelost.

Maar gelukkig kun je wel gratis en onder coulante voorwaarden lenen, toch? Nope, de rente wordt verhoogd.

Perverse prikkels
Terug naar dat onderwijs. Dat móét dan haast wel beter worden, toch? Anders kan het echt niet meer. Opnieuw pech: de meest recente onderwijsbezuiniging was de doelmatigheidskorting van 183 miljoen die minister van Engelshoven doorvoerde ten behoeve van ‘doelmatiger onderwijs’. Lees: minder vrij onderzoek, meer competitie om gelden.

Docenten ervaren meer publicatiedruk, bedienen grotere groepen studenten en hameren op nominaal afstuderen, want op die perverse kwantitatieve prikkels word de universiteit betaald.

Gelukkig is er wel tegengas: WOinActie is zichtbaar en groeiende, studenten van De Nieuwe Universiteit Utrecht  laten van zich horen. Ondanks deze protesten bezuinigde van Engelshoven nóg eens 19,5 miljoen op hoger onderwijs. Overigens schreeuwt de hele publieke sector moord en brand, maar voor het huidige kabinet is dividendbelasting schrappen belangrijker dan de verzorgingsstaat.

De straat op
Wanneer is het verdomme genoeg? Wanneer gaan we nou eindelijk eens de straat op, of is onze generatie blind voor dit soort zaken? Competitie, prestatiedruk, schuld, sociale media en Netflix zijn onze ketenen..

Ondertussen moest de voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond, Geertje Hulzebos, aftreden omdat ze te activistisch zou zijn. Het moet niet gekker worden. Als zelfs de vakbond het activisme heeft opgegeven dan haalt de universiteit de volgende eeuw niet. We accepteren blijkbaar dat vraag en aanbod alles bepalen: van leenstelsel en hypotheek tot de inhoud van onze studies en aantallen studenten.

Dat kan niet langer zo
Toen ik op maandag 3 september rode vierkantjes uitdeelde voor WOinActie kwam er een man op leeftijd naar mij toe. Hij zei:
“Er hangt een foto van mij binnen [het Academiegebouw], waar ik sta waar jij nu staat. Te protesteren tegen een verhogen van het collegegeld van 250 naar 500 gulden. Hoe hoog is het collegegeld nu?”
Ik zei: “2060 euro, meneer.” 
De man: “Mijn God dat kan zo niet langer, doe mij een vierkantje.”

Het is ergens treurig om te zien dat het activisme nog steeds van de hippies van de jaren 70  moet komen. Waarom willen of kunnen we  dat zelf niet? Waarom protesteren we niet, terwijl we keer op keer zo hard genaaid worden? Dat is een smet op de erfenis van vorige generaties studenten en de zorgvuldig opgebouwde verzorgingsstaat.

Steun WOinActie: elke maandag overleg, 17.15-18.15, D25 0.02. woinactieutrecht@gmail.com
Steun De Nieuwe Universiteit: dinsdag 19.30-21.00, Tielezaal. Join de appgroep. 
Steun Hulzebos: Teken de petitie.