Lustrumfestival Parnassos geeft visie op cultuur van de toekomst
Hoe ontwikkelt de culturele wereld zich in de komende 25 jaar? Moeilijke vraag, antwoordt Frank Irving. “Daar weet ik het antwoord niet op en mijn collega’s van Parnassos ook niet. Wat we wel allemaal vrij zeker weten, is dat cultuur nog steeds zal bestaan. Mensen zullen nog steeds hun huis versieren, zingen, wat doedelen. Met dat als uitgangspunt heeft iedereen wel ideeën over de toekomst van cultuur en die zijn in december uiteindelijk in een theater- of dansvoorstelling te zien of tijdens een zanguitvoering of in de beeldende kunst van onze cursisten. ”
In 1994 opende Parnassos aan de Kruisstraat haar deuren. Het cultureel centrum voor de studenten van Utrecht viert dit jaar zijn 25-jarige bestaan. En zoals de laatste twee lustrums met een festival waarin vele zo niet alle facetten van het centrum een rol krijgen. Frank Irving is artistiek leider van dit festijn dat het Forward Festival heet.
Irving heeft al zijn collega’s van Parnassos bij elkaar geroepen om samen te brainstormen over de invulling van het festival. Dat het een festival ging worden, stond voor hem als een paal boven water. “Je wilt alles wat we in huis hebben een podium geven. Ook het pand zelf. Het kantoor van onze directeur Marieke van Merriënboer wordt tentoongesteld als het kantoor van 2019, maar we hebben ook een ouder kantoor en een kantoor uit de toekomst. Hoe dat eruit gaat zien, bedenkt collega Wanda van Dommelen, die de vormgeving voor het lustrum doet in overleg met de makers van de voorstellingen en de tekendocent." De festivalsfeer kom tot uiting doordat bijvoorbeeld de dansgroep op één avond twee keer een optreden zal geven. Ook zijn er doorlopend culturele uitingen te bekijken zoals de exposities van de foto- en schildergroepen en zijn er drie bars. "Er komt dus ook een blokkenschema.”
We kijken 25 jaar vooruit en dan weer terug
Bij de brainstormsessie over het festival vroegen zijn collega’s wat hij precies voor ogen had bij ‘25 jaar vooruit kijken’. “Dat wist ik dus ook niet. Ik wist alleen dat we vooruit moesten gaan kijken. Het is zo gemakkelijk om tijdens een bijzondere verjaardag terug te kijken, maar ik wilde vanuit de toekomst terugkijken op nu. Het festival speelt zich dus af in 2044 en kijkt terug op de afgelopen 25 jaar. Wat is er gebeurd? Hoe is de wereld veranderd?” Wat er is veranderd, weet hij ook niet. Hij kan daar lang over filosoferen. Heel lang. Hij kijkt daarbij naar wat er in het verleden is gebeurd, hoe de schilderkunst en de klassieke muziek zijn veranderd en waar dat door is gekomen. “Kunst maak en beleef je in een bepaalde context en die is door de tijd heen steeds anders.”
Hij neemt Rembrandt en Händel als voorbeelden. “Rembrandt was in feite een portretschilder die daarmee zijn brood verdiende. Pas jaren later hebben wij het stempel kunst aan de schilderijen van Rembrandt gegeven en kijken er met serieuze blik naar in een museum. Wij hebben zijn werk boven dat van vele anderen gesteld en er grote geldbedragen aan gehangen die de arme man zijn hele leven niet heeft gezien. En neem de klassieke muziek. Händel kreeg de opdracht om muziek te maken voor een feest. Hij had een aantal basisstukken klaar waaraan hij ter plekke op het feest een draai gaf. Er waren ook acteurs die de feestgangers echt moesten vermaken. Nu zitten we netjes in een zaal te luisteren naar een uitvoering van muziekstukken waar vroeger op gedanst werd.” Kunst is, zo wil hij maar zeggen, wat de ontvanger ervan maakt en dat kan iets heel anders zijn dan wat de kunstenaar er heeft willen instoppen.
Terug naar het festival dat van 11 tot en met 14 december is. Er zijn muziekoptredens, theater- en dansvoorstellingen, cabaret, exposities van schilder- en fotokunst, pop-up acts: beetje veel werk voor vier dagen zou je zeggen. “Dat is het ook, maar kunst is hard werken. En de ene kunstvorm is minder vluchtig dan de andere. Als je een foto maakt, is die blijvend, dan zie je dus ook blijvend iets terug van het harde werken. Maar een theatervoorstelling wordt gezien door de mensen die komen kijken en dan is het weg. Het zou natuurlijk leuker zijn als een dergelijke voorstelling ook langer te zien zou blijven.”
Het Forward Festival is te bezoeken in Parnassos Cultuurcentrum aan de Kruisstraat van 11 tot en met 14 december 2019. Elke dag heeft het festival hetzelfde programma. Op zaterdag is er zowel een middag- als avondeditie. Kaarten kosten 16 euro, studenten betalen 12 euro.