Run4Rabies om volksgezondheid in derde wereld te verbeteren
Iedereen kent wel de organisatie Artsen zonder Grenzen, maar zo bekend is Dierenartsen zonder Grenzen nog niet. “We bestaan ook pas sinds juni 2018”, zeggen studenten Diergeneeskunde Fianne Kuipers, Jolanda Nieuwland en Simone Meijs. “Dierenartsen zonder Grenzen is voortgekomen uit Stichting Diergeneeskunde in Ontwikkelingssamenwerking. Die bestaat al sinds 1987, misschien is de naam DIO bekender binnen de universiteit.”
Voor wie ook stichting DIO niets zegt: de stichting werd in de jaren 80 van de vorige eeuw opgericht door dierenartsen met als thuisbasis de faculteit Diergeneeskunde. Voornamelijk studenten runden de stichting als vrijwilligers. In 1989 sluit stichting DIO zich aan bij het netwerk Vétérinaires sans Frontières international en bleef tot vorig jaar actief om diergeneeskundige hulp te verlenen aan met name ontwikkelingslanden.
Foto Dierenartsen zonder Grenzen - student
Het drietal dat actief was bij DIO en nu in het bestuur van Dierenartsen zonder Grenzen-student zit, vertelt over de verandering. "Een paar jaar geleden wilden we professionaliseren om zo meer mensen te bereken en meer dieren te kunnen helpen. We zijn toen begonnen om de stichting om te vormen tot Dierenartsen zonder Grenzen met daarbij een studententak. We zijn daarbij geholpen door de Belgische stichting die al jaren bestond.”
Hardloop- en wandelevenement Run4Rabies
Dierenartsen zonder grenzen-student organiseert voor de eerste keer organiseert de Run4Rabies. Het hardloop- en wandelevenement bestaat echter al sinds 2012 en werd toen georganiseerd door DIO. Wie mee wil doen, kan zich nu al inschrijven of wachten tot de dag zelf, vrijdag 27 september. Hardlopers kunnen kiezen voor 5 of 10 kilometer, voor wandelaars is de route 3 kilometer.
Het geld dat met dit evenement wordt opgehaald, gaat dit jaar naar een project in Madagaskar waar Travelling Animal Doctors honden en katten vaccineren tegen hondsdolheid. Ook bieden de dierenartsen meteen aan om het dier te castreren. Voor de eigenaren is de behandeling gratis, maar de materialen zijn dat voor de dierenartsen niet. Vandaar dat de studenten hier geld voor ophalen. Het tweede doel is om de bewoners bewust te maken van de gevaren van hondsdolheid.
Foto Dierenartsen zonder Grenzen - student
Run4Rabies wordt elk jaar georganiseerd vlak voor World Rabies Day op 28 september, de dag dat Louis Pasteur overleed. Pasteur ontwikkelde het eerste vaccin tegen hondsdolheid. “In Nederland komt rabiës vrijwel alleen nog voor bij vleermuizen. Aan de grenzen worden dieren streng gecontroleerd op de ziekte, maar in ontwikkelingslanden zijn er veel dieren besmet en vormt het een gevaar voor de volksgezondheid want alle zoogdieren kunnen rabiës krijgen. Wie gevaccineerd is, heeft 48 uur de tijd om een arts te bezoeken voor behandeling, maar wie niet gevaccineerd is en niet op tijd wordt behandeld, sterft.”
Helpen op Madagaskar
Om zelf te ondervinden hoe het werk van de reizende dierenartsen eruit ziet, zijn Fianne en Jolanda deze zomer drie weken naar Madagaskar geweest om twee weken te helpen bij het castreren en vaccineren van honden en katten in de regio Andasibe. Hun uitvalsbasis was de plaats Moromanga. “Vandaaruit gingen we elke dag naar een ander dorp.”
Foto Dierenartsen zonder Grenzen - student
Voor Fianne was het haar eerste reis buiten Europa. “Madagaskar is één van de armste landen van de wereld, dus het verschil met Nederland was heel erg groot. Wat opviel was dat de relatie van baas met hond heel anders is dan bij ons. De honden zwerven de hele dag door het dorp. Het zijn een soort waakhonden. De eigenaar geeft ze restjes van hun eigen eten, maar aaien doen ze ze nauwelijks. Als wij een hond aaiden, vroegen ze waarom we dat deden.”
Ter plekke konden ze zien wat het werk van de reizende veterinairen inhoudt. “Ze werken altijd samen met de plaatselijke dierenarts en vragen hem of haar ook altijd of het goed is als zij daar honden behandelen. Het is niet de bedoeling dat we de plaatselijke dierenarts inkomen onthouden. Maar meestal vinden zij het goed. De meeste mensen hebben geen geld om naar de dierenarts te gaan.”
De vaccinaties zijn welkom, want er overlijden nog regelmatig mensen aan rabiës. Ook voor de studenten was het werk niet ongevaarlijk. "Omdat je niet weet of de hond die je behandelt besmet is of niet moet de eigenaar zijn hond eerst een muilkorf omdoen. Dan pas krijgt de hond een verdoving. Zelf hadden we goede voorzorgsmaatregelen genomen. Zo zijn we van te voren gevaccineerd voor rabiës.”
Zich inzetten voor Dierenartsen zonder Grenzen vinden de drie studenten dankbaar werk. Ook al staat er geen vergoeding of bestuursbeurs tegenover. “Hier in Nederland is de gezondheidszorg voor dieren goed geregeld. In andere landen is dat lang niet altijd het geval, dus heb je het idee dat je daar meer kan betekenen voor mens en dier.” Want dat is de niet onbelangrijke achterliggende gedachten: gezondere dieren dragen bij aan een betere gezondheid van de mens.
Doneren of meedoen aan de Run4Rabies? Vind hier alle informatie.
Foto Dierenartsen zonder Grenzen - student
Hoewel Dierenartsen zonder Grenzen nog maar kort bestaat, heeft ze wel al verschillende langlopende projecten die eerder door stichting Diergeneeskunde in Ontwikkelingssamenwerking zijn begonnen. Zo is in 2011 gestart met een hulpprogramma aan boeren in Malawi. Dierenartsen en studenten Diergeneeskunde geven ter plekke les om de boeren te trainen tot diergezondheidswerkers. Ook zijn inmiddels lokale mensen getraind om de trainingen aan de boeren te geven. De studenten van Dierenartsen zonder grenzen -student vinden het een dankbaar project. “Als de zorg voor de landbouwhuisdieren verbetert, hebben de dieren niet alleen een beter leven, maar leveren de dieren ook meer op of het nu gaat om vlees of bijvoorbeeld melk.”
Hondsdolheid komt overal ter wereld voor. Elk zoogdier kan de ziekte krijgen. Wie besmet is moet zo snel mogelijk worden behandeld want het virus kan zich razendsnel vermenigvuldigen en de dood tot gevolg hebben. In Nederland en in de meeste West-Europese landen komt hondsdolheid niet zo vaak meer voor. In Nederland heerst de ziekte nog wel onder vleermuizen. Er zijn strenge regels voor het importeren van dieren om de ziekte geen kans te geven zich te verspreiden. In andere landen komt de ziekte nog veel voor.
Wereldwijd overlijden elk jaar zo'n 50.000 mensen aan de ziekte. In Nederland zijn de afgelopen 40 jaar vijf mensen overleden aan hondsdolheid . Al deze patiënten raakten besmet in het buitenland. In West-Europa wordt een minder besmettelijke variant van het rabiësvirus vaak in vleermuizen gevonden. Dit leidt zelden tot besmetting bij mensen. (bron RIVM)