Studenten met internationale ambities kritisch over de terugtrekking van de UU uit de THE-ranking

“Het is onverantwoordelijk om je zo terug te trekken uit de THE-ranking”, zegt ‘Kiku’, pas afgestudeerd aan de master Game & Media Technology. De alumnus vroeg DUB om zijn echte naam niet bekend te maken. Kiku komt uit China, een land buiten de Europese Economische Ruimte, waardoor hij ruim 20.000 euro per jaar aan collegegeld moest betalen. De kosten voor het verkrijgen van een visum en voor zijn levensonderhoud in Nederland kwamen daar nog eens bovenop. Studeren aan de UU was daarom een aanzienlijke investering voor hem en zijn ouders. Eén van de belangrijkste redenen waarom hij deze ingrijpende stap toch aandurfde, was de positie van de UU in internationale universiteitsranglijsten.

Kiku: “Er zijn maar dertien universiteiten in Nederland, dus iedereen kent de UU hier. Maar dat is in het buitenland niet altijd het geval. Als werkgevers in China mijn cv lezen, zullen ze zich afvragen of de UU wel een goede universiteit is. Het is heel gebruikelijk dat ze de drie belangrijkste universitaire ranglijsten (THE, Shanghai en QS) raadplegen bij het evalueren van talent.”

Kiku pakt nu zijn koffers om terug te keren naar China om daar een baan in zijn vakgebied te vinden. Maar hij wil er niet voor altijd blijven. In de toekomst wil Kiku graag ergens een kennismigrantenvisum aanvragen, maar veel landen verstrekken dergelijke visa alleen aan afgestudeerden van de best beoordeelde instellingen van de drie belangrijkste ranglijsten. Japan eist bijvoorbeeld dat de diploma’s van aanvragers afkomstig zijn van een universiteit die op ten minste twee van de drie ranglijsten in de top 100 staat. Hong Kong en  het Verenigd Koninkrijk hebben hun eigen lijsten met prestigieuze universiteiten, maar deze lijken ook beïnvloed door de drie beroemde ranglijsten.

Zelfs Nederland is geen uitzondering: ons land gebruikt alle drie de ranglijsten bij het analyseren van aanvragen voor een oriëntatiejaar van afgestudeerden van buitenlandse universiteiten. UU-afgestudeerden van buiten de Europese Economische Ruimte die in Nederland willen blijven om een baan te zoeken worden niet beïnvloed, omdat studenten voor dit type visum aan alle Nederlandse universiteiten mogen hebben gestudeerd.

De UU staat op nummer 107 op de QS-lijst in 2024. Nu de samenwerking met QS is beëindigd, is onduidelijk hoe lang de UU nog op de lijst blijft staan. De Shanghai Ranking is gebaseerd op onafhankelijk verzamelde informatie en universiteiten hoeven geen gegevens aan te leveren bij de makers. Het is dus mogelijk dat de UU daarop vermeld blijft.

Mich, een Nederlandse tweedejaars student Engelse Taal & Cultuur, denkt ook dat internationale studenten nadelige gevolgen kunnen ondervinden van het besluit van de UU. Maar ook Nederlandse studenten kunnen schade oplopen, zegt hij. Hoewel hij niet van plan is om in de nabije toekomst in het buitenland te gaan werken, wil hij zijn opties graag openhouden. “En als  ik ooit naar het buitenland verhuis, wil ik graag dat mijn diploma daar ook waarde heeft.”

Mich, Dutch second-year student English Language & Culture

Overrompeld
Zowel Kiku als Mich werden verrast door de aankondiging van de UU. “Dit kwam uit de lucht vallen”, zegt Mich. “Ik was echt verbaasd dat we hier van tevoren niets van wisten. Ik vind dat de UU studenten had moeten raadplegen voordat ze zo’n besluit nam. Daar hadden we inspraak in moeten hebben.”

Kiku denkt er net zo over. Volgens hem had de UU behalve met studenten ook met zowel lokale als internationale bedrijven en alumni moeten praten voordat ze een beslissing nam. “Alleen de belangen van mensen die in de academische wereld werken, lijken te zijn meegewogen. Ze had moeten luisteren naar degenen die in de privésector en de industrie komen te werken.”

Op de dag van de bekendmaking rechtvaardigde de UU haar besluit door te stellen dat het “vrijwel onmogelijk is om de kwaliteit van een gehele universiteit met alle verschillende opleidingen en vakgebieden in één getal te vangen. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat de makers van de rankings methoden en gegevens gebruiken waar veel op af te dingen valt. Tenslotte promoot de universiteit samenwerken en Open Science, wat niet samengaat met een honger naar scores en concurrentie”.

“Ik ben het eens met alles wat de UU zegt, maar ze kan niet zomaar weg uit de lijsten”, reageert Kiku. “De Nederlandse minister van Onderwijs zei dat we ons niet moeten focussen op ranglijsten, maar daarmee bedoelde hij niet dat we ze helemaal moesten laten vallen. Sterker nog, het niet meer indienen van informatie bij de ranking staat als een maatregel voor de lange termijn vermeld op een in juni gepubliceerd adviesdocument van Universiteiten van Nederland. Niet voor de korte termijn.” Volgens hem had de UU deze stap ook niet alleen moeten zetten. “Als alle Nederlandse universiteiten samen waren vertrokken, was dat een statement geweest. Nu lijkt het erop dat de UU niet goed genoeg is om de lijst te halen.”

Kiku en Mich concluderen dat, ondanks de intenties van de UU om een positieve verandering in gang te zetten, rankings internationaal belangrijk blijven. “Totdat de wereld verandert, worden internationale studenten en Nederlandse studenten met de intentie om in het buitenland te werken op achterstand gezet, waardoor ze minder rendement op hun investering krijgen”, zegt Mich.

Reactie UU
In een e-mail aan DUB erkent een woordvoerder van de UU dat het “principiële” besluit van de universiteit “praktische gevolgen kan hebben voor studenten en medewerkers. De omvang van de mogelijke gevolgen zal de komende jaren duidelijk worden.” In de tussentijd belooft de universiteit “in de gaten te houden waar studenten en medewerkers hinder ondervinden van het ontbreken van de UU in bepaalde rankings”.

De UU voegt eraan toe dat het feit dat de UU op dit moment niet voorkomt in de THE-Ranking “geen directe invloed lijkt te hebben op de kansen op het verkrijgen van een verblijfsvergunning of zoekjaar” aangezien de universiteit nog steeds voorkomt op de QS en Shanghai Ranking, en ook op andere ranking zoals CWTS Leiden en NTU. De universiteit benadrukt dat of de UU al dan niet in de QS-ranking blijft staan, afhangt van QS en niet van de UU. “In veel opzichten is het niet transparant hoe deze ranglijsten werken.”

Sinds de aankondiging van de terugtrekking van de UU uit de THE-ranking zegt de universiteit veel lof te hebben gekregen van over de hele wereld, maar ook veel vragen. “Voor sommige mensen kan de afwezigheid van de UU in de THE-ranking invloed hebben op hun perceptie van de universiteit. Maar we geloven en verwachten dat mensen kiezen voor studie, werk of samenwerking met de UU op basis van inhoud en kwaliteit, niet van een plek in een ranglijst met beperkingen”, schrijft de woordvoerder.

De universiteit zegt ook dat de aankondiging niet als een verrassing had moeten komen, gezien het feit dat “de UU, net als veel andere Nederlandse en buitenlandse universiteiten, al lange tijd kritisch is over ranglijsten”. Deelname aan de THE-ranking zou simpelweg niet “in lijn zijn met onze waarden en ambities en wat we uitdragen in de nationale en internationale academische gemeenschappen. De beslissing is genomen in het kader van Open Science en de cultuurverandering van Erkennen & Waarderen.”