Rob Knegjens (24) has both Dutch and New Zealand nationality and is completing his Theoretical Physics’ graduate programme at Utrecht University. Eva Louise Williams (21) comes from New Zealand and quit her Humanities’ studies at University College Utrecht in 2008.

Eva Louise: “Two years ago, I opted for UCU as I thought it would be a very good programme. And indeed it was. In addition to excellent and pleasant lecturers, I also appreciated the level of individual guidance and small-scale tuition. If I would again choose an academic course, I would again opt for UCU.”

Rob: “I came to Utrecht University because of the good reputation of the Theoretical Physics’ graduate programme. And, just like many other fellow New Zealanders, I wished to complete a graduate programme abroad. Furthermore, the Netherlands provided other practical extras such as a free public transport card and a system of student finance.”

Eva Louise: “I stopped my studies at UCU as I wished to be more practically-oriented and creatively involved. I studied Humanities and was mainly interested in art history, aesthetics and architecture. Along the way I decided I wanted to use my hands rather than use my head. That’s why I became an artist. Who knows, one day I might take up studying again.”

Rob: “I think I made the right choice where my graduate programme is concerned. I am studying a new model for ‘high energy physics’. I am currently looking for a PhD position in this field, possibly outside of the Netherlands.”

You both emigrated at a young age. How does that feel?

Rob: “I used to live in Soest until I was six and my family emigrated to Westport in New Zealand to start a physiotherapy practice there. I stayed there until I went to university in Christchurch. New Zealand is a terrific country to grow up in, if only for its amazing natural beauty.”

Eva Louise: “I was born in Malaysia and moved to England when I was four. I then lived in the Netherlands from ten to twenty years old, and now I live in Melbourne as my family lives there. There is no constant land mass to call home really! Home is at many places on the globe and particularly where my family is.”

Ruimtevaart hongert naar plutonium

”Als je een satelliet de ruimte in stuurt, moet je de apparaten aan boord van energie voorzien. Blijft zo'n kunstmaan rondom de aarde cirkelen, dan kun je dat doen met zonne-energie, vandaar de zonnepanelen. Maar gaat de satelliet veel verder weg van de zon, dan komt er een moment dat de zonnestralen niet meer sterk genoeg zijn om energie op te wekken en moet je zoeken naar een andere energiebron. Dat is in dit geval de radioactieve stof plutonium, meer precies het isotoop plutonium 238. Een kleine massa plutonium levert al heel veel energie, zodat een ruimtemissie decennia vooruit kan met een kleine hoeveelheid.”

Hoeveel plutonium jaagt de ruimtevaart er eigenlijk doorheen?

“Uiterst weinig in vergelijking met wat er jaarlijks in kernreactoren over de hele wereld wordt gebruikt. Ten eerste gebruikt een satelliet niet veel energie: voor de verplaatsing van de satelliet is in de ruimte geen brandstof nodig, het gaat vooral om de energie die het ruimtestation gebruikt om bijvoorbeeld metingen te doen en die door te sturen naar de aarde, of om de temperatuur aan boord constant te houden. Het zou gaan om enkele kilo's per satelliet, en daar kan zo'n schip tientallen jaren mee doen. Op dit moment zijn er bovendien maar twee ruimtemissies die lopen op plutonium: eentje op weg naar Pluto en een rond Saturnus.”

Waar haalden de Amerikanen hun plutonium tot nu toe vandaan?

“Tot 1988 maakten ze het plutonium 238 zelf, door in speciale kernreactoren het neptunium 237 met neutronen te bestralen. Dit neptunium is een bijproduct van kernwapenproductie. Sinds de val van de muur en het eind van de wapenwedloop kopen de VS het in Rusland. Nu de Russen ook hebben besloten met deze productie te stoppen, dreigt er over een jaar of acht een tekort, dus moet de NASA er op een andere manier aan zien te komen. Daarom pleit de ruimtevaartorganisatie ervoor dat de VS het weer zelf gaan produceren.”

Is het nodig daarvoor kernwapens te produceren?

“Nee, de Amerikanen hebben nog een grote voorraad neptunium 237 liggen. Dat is genoeg om vijftig jaar lang jaarlijks vijf kilo plutonium 238 te maken. Daarmee kunnen ze voorlopig vooruit. Ook al omdat ze het rendement willen verbeteren waarmee in een satelliet de stralingswarmte wordt omgezet in elektriciteit. Je hebt dan dus minder plutonium nodig. Bovendien zijn er alternatieve manieren om plutonium 238 te maken, bijvoorbeeld door uranium te bestralen met deuterium, een vorm van zwaar water. Maar dat is wel een heel kostbaar proces. Als de NASA iets duidelijk heeft willen maken, dan is het dat er nu extra geld nodig is. De organisatie praat over 150 miljoen dollar. Dat bedrag is nodig voor investeringen om met twee bestaande reactoren in Amerika weer Plutonium 238 uit de voorraad neptunium te kunnen maken.”

Maar hoe je het ook vervaardigt, plutonium blijft toch eng spul?

“Het heeft niet zo'n goede reputatie omdat het ook in atoombommen zit. Het is dan ook erg giftig en heel radio-actief. Plutonium 238 heeft een halfwaardetijd van 88 jaar, dat wil zeggen dat het 88 jaar duurt voordat de stof de helft van zijn radioactiviteit heeft verloren. Maar over de hoeveelheid waar de NASA over praat moet je niet te bang doen. Op dit moment wordt er in honderden kerncentrales over de hele wereld veel meer plutonium geproduceerd dan die enkele kilo's die de ruimtevaart nodig heeft, dus daar maak ik me niet zo'n zorgen over. Wat wel een probleem is, is wat er gebeurt als de lancering van zo'n satelliet mislukt. Het toestel valt terug op de aarde en er is dan een kans dat het plutonium verbrandt. Dan vind je dat heel fijn verdund terug in de atmosfeer, en de stof heeft de nare eigenschap vooral kankerverwekkend te zijn als je het in minuscuul kleine deeltjes inademt. Er wordt overigens onderzoek gedaan naar andere, betere manieren om satellieten van energie te voorzien maar zo ver zijn we nog niet.”

Op 20 maart sloot de populaire Utrechtse studentendisco de Woolloomooloo de deuren na geweldsincidenten en het schenken van alcohol aan minderjarigen. Het USC sloot de disco op eigen initiatief; van de gemeente moest de disco nog een maand gesloten blijven. Ondertussen moest het corps maatregelen bedenken om herhaling te voorkomen.

USC-voorzitter Maes van Lanschot licht toe: “Portiers en controlerend personeel worden uitgerust met een portofoon. Toegang wordt enkel verschaft aan mensen met een Woo-pas. Die kun je krijgen na het tonen van een inschrijving aan een hogeschool of universiteit en een identiteitsbewijs. Verder zijn de glazen vervangen door plastic bekers en wordt de Woo alleen nog maar verhuurd aan studenten. De steeg naar de Woo wordt helder verlicht en zowel het barpersoneel als het controlerend personeel moet voortaan nuchter zijn.”

Van Lanschot geeft toe dat het USC door de sluiting behoorlijk wat omzet heeft misgelopen: “Maar veiligheid gaat boven omzet.”

“Een jongen komt met zijn paard. Het dier heeft een grote wond op zijn linkerknie. De jongen is al eerder geweest; de dierenartsen kennen hem goed. Hij heeft geleerd om eerst zijn paard goed te wassen voordat de wond wordt behandeld. Echt goed om te zien hoe hij zijn paard lekker koud afdoucht. Daarna mag ik de wond schoonmaken en verzorgen. Ik vind het fijn om te helpen en ben verrast dat ik meteen al zelf dingen mag doen.”

Aldus een passage uit het dagboek van Claire Groot. Met twee medestudenten vertrok de inmiddels afgestudeerde dierenarts vorig jaar naar Egypte om drie maanden onbetaald stage te lopen in een van de klinieken van Brooke Hospital for Animals. Die organisatie zet zich in voor werkpaarden en –ezels en hun eigenaren in de armste gebieden ter wereld. Bij Brooke werken uitsluitend lokale dierenartsen, maar vanwege de film kregen de drie Utrechtse studenten bij uitzondering toestemming om in Egypte aan de slag te gaan.

Claire kreeg Luxor als standplaats en zegt dat zij vooral erg moest wennen aan het feit dat paarden en ezels voor Egyptenaren vooral economische waarde hebben. “Als mensen huilen om de dood van hun paard of ezel, dan is dat omdat zij zich afvragen hoe ze nu in hun levensonderhoud moeten voorzien.”

Des te prettiger vond zij het dat zij serieus iets voor de dieren heeft kunnen doen. “We werden van meet af aan ingeschakeld bij het werk en hebben ook verschillende operaties uitgevoerd. Het viel ons op hoe gemakkelijk wij werden geaccepteerd. Ook het feit dat wij als vrouw in een islamitisch land werkte, vormde geen enkel probleem.” Tijdens hun stage hebben de studenten talloze paarden en ezels behandeld. En kamelen? Claire lacht. “Nee, dat zou ik wel leuk gevonden hebben, maar als patiënt heb ik er geen gezien.”

Dierenhelden in Egypte, Nederland 1, vanaf zondag 17 mei, 18.10 of kijk op

www.brooke.nl

Op weg naar nog een ‘Blobsucces’

In de loungehoek van een ruime zolderetage aan de Vinkenburgstraat klikt Joost van Dongen met de witte wii-remote in ultrarap tempo naar de juiste instellingen voor een demonstratie van het spel waaraan hij de afgelopen tien maanden met zeven tot acht collega’s vrijwel fulltime heeft gewerkt. Enkele tellen later gaan op het scherm karikaturale animatiefiguurtjes elkaar met bliksemschichten en gifwolken te lijf.

Swords and Soldiers dat vanaf vrijdag 15 mei via het platform Wii-Ware gedownload kan worden, is een strategisch spel waarbij twee partijen elkaars basis moeten vernietigen. Toch krijgen we niet de bekende duistere en grauwe decors voorgeschoteld. Integendeel, we zien een grafisch vrolijk vormgegeven slagveld.

Volgens Van Dongen, afgestudeerd HKU-student en bijna klaar met zijn universitaire master Informatica, is ook de platte tweedimensionale aanpak waarbij alleen zijwaarts gescrolld kan worden, afwijkend. “Veel van de recensenten van gamessites die het spel al hebben gespeeld, vinden dat juist daarom heel vermakelijk.”

De luchtige animaties sluiten naadloos aan bij de absurde verhaallijnen die in de game verstopt zitten. Zo proberen zowel de Vikingen als de Azteken een smakelijk barbecuefeestje te bouwen. Ze zitten elkaar daarbij zoveel mogelijk in de weg. De Vikingen jatten bijvoorbeeld de pepers van de Azteken, omdat alleen daarmee de ultieme salsasaus kan worden bereid. “Gebaseerd op grondig cultuurgeschiedkundig onderzoek, maar totaal historisch incorrect”, lacht Van Dongen. “De Vikingen krijgen bij ons ook gewoon de opdracht om ‘hun slager te bellen’.”

De humor en de knipoog waren ook elementen die De Blob een aantal jaar geleden tot een succes maakten. Een rollende verfbal door het Utrechtse centrum was het basisidee achter een serious game ter promotie van het nieuwe Utrechtse Stationsgebied dat door een negental HKU en UU-studenten, onder wie Van Dongen, werd ontwikkeld. Het concept werd verkocht aan een Australische uitgever die er een spel voor Wii van maakte waarvan inmiddels 700.000 exemplaren over de toonbank gingen.

Met de inkomsten van de Blob-verkoop werd Ronimo Games opgericht. Voor het jonge bedrijfje, dat inmiddels uit zo’n twaalf medewerkers bestaat, wordt de ontvangst van Swords and Soldiers een spannende aangelegenheid. Leveranciers aan het Nintendo-platform worden geacht de gehele productie voor te financieren. Het spel kost tien euro als download via Wii-Ware. Ronimo Games krijgt daar een percentage van. “We verwachten het spel zo’n tien- tot twintigduizend keer te verkopen”, zegt Van Dongen, “maar als het aanslaat en je krijgt de goede media-aandacht dan kan dat tien keer zoveel worden.” En dan kunnen de werknemers de kunstenaarsuitkering waar ze nu nog een beroep op doen opzeggen.

Maar hoe moeilijk was het eigenlijk om na een succesvol debuut een tweede creatief idee uit te werken? Niet. Volgens Van Dongen kon er helemaal geen sprake zijn van een ‘second book-syndrome’. “De Blob zoals die nu in de winkel ligt, is niet door ons gemaakt. Wij hadden alleen het concept bedacht. In feite wordt dit ons eerste spel dat in de vrije verkoop gaat. Daarnaast was De Blob ook meer een actiespel, Swords and Soldiers is een denkspel.”

Na een oefenpotje van enkele minuten splitscreen hapert de remote. Batterij op, game over. “Tja, ik weet niet hoeveel honderden uren we hiermee hebben gespeeld”, zegt Van Dongen. “En dan hebben we ook nog eens zo’n tweehonderd testspelers over de vloer gehad. Onze designfilosofie is misschien een beetje gek: we willen namelijk iets maken wat we zelf cool vinden. Maar we moesten natuurlijk wel weten of het aanslaat. Anders hoef je echt niet naar Wii toe te stappen.”

Aan boord bevindt zich de Herschel telescoop met daarin het ruimte-instrument HIFI. Dit Heterodyne Instrument for the Far Infrared, maakt deel uit van het in veel opzichten meest omvangrijke sterrenkundig ruimtevaartproject onder Nederlandse leiding tot nu toe. Doel van dat project is onder meer om nieuw inzicht te krijgen in de vorming van sterren en planeten.

Herschel werkt als een telescoop met een infraroodcamera. Daardoor kan de satelliet dwars door voor normaal licht ondoordringbare stof- en gaswolken heenkijken. Die wolken vormen de kraamkamers van sterren en sterrenstelsels en HIFI kan de erin aanwezige moleculen detecteren, onder andere het voor het ontstaan van leven essentiële watermolecuul.

Omdat alles wat ook maar een klein beetje warm is, zelf infraroodstraling uitzendt, moet HIFI tot vlak boven het absolute nulpunt worden gekoeld om goed te kunnen waarnemen. Daarom is de tank van Herschel bijna tot de nok toe gevuld met supervloeibaar helium. Die voorraad is voldoende om de telescoop vier jaar lang naar het heelal te laten kijken.

Het HIFI-instrument vormt de Nederlandse bijdrage aan dit gezamenlijke Europese project. Onderdelen werden onder meer gemaakt door TNO en de TU Delft, maar de algehele leiding van de ontwikkeling van HIFI was in handen van de Stichting Ruimteonderzoek Nederland (SRON). De assemblage van het instrument vond plaats in de stofvrije clean room van SRON in De Uithof.

Een half uur na de lancering volgt nog een spannend moment. Bij een snelheid van 36.000 kilometer per uur wordt Herschel dan gescheiden van Planck, een andere ruimtetelescoop die met de Ariane wordt gelanceerd. Twee maanden later moet Herschel arriveren in een baan op anderhalf miljoen kilometer afstand van de aarde, vier maal zo ver als de maan.

Coming up

18 May: Tumult Debate: Utrecht: What’s in it for you? About a town and its international residents.

Over the last few years, the city of Utrecht has been steadily working towards its transformation from a sleeping beauty to a towering woman. Or at least if we believe Richard Florida and his latest theory on ‘who is your city?’. Utrecht promotes itself as a medieval city, with a young, creative and cultural atmosphere. And somehow the tags personal and dreamer also show up at the PR website. Having said all this the question remains: How do you see and judge the city of Utrecht? What are the positive sides of living in this town as an expat? What makes you want to run away again?

The debate will be conducted in English and is part of a series of explorations on the road to the Utrecht as Cultural Capital City of Europe-event. It will deal with the following questions: What has Utrecht to offer to its international students and employees? How do they view Utrecht?

The debate is an excellent chance for international students and staff members to be heard by the City Council. Start at 8 p.m. Location:Tumult, Domplein 5, Utrecht. Free entrance. Information and registration: 030-233 2430, www.tumultdebat.nl

26 May: The Centre for the Humanities organises a lecture by Professor Saba Mahmood, entitled: Moral Injury and Secular Law: The Danish Cartoon Controversy and the Question of Muslim Minority in Europe. Saba Mahmood is Associate Professor of Anthropology at the University of California Berkeley. In her lecture, she will challenge the consensus that the Danish cartoon controversy is best understood as a clash between the values of free speech and blasphemy. Instead, Mahmood unpacks the evaluative framework on which this consensus rests, challenging her audience to re-think normative conceptions of religion, law, and language that frame their reception of the cartoons. Her analysis has implications for how Muslim and non-Muslim Europeans want to think about their collective future in European societies. From 2 till 5 p.m. Location: Drift 13, room 0.04, Utrecht. Attendance is free but registration is required, send an email to: cfh@let.uu.nl. Further information: www2.hum.uu.nl/cfh/events.

Course: Career orientation for international students

In this group session we explore your wishes concerning your future jobs and your career. We look at your qualities, your fields of interest and your skills and try to focus on jobs that match them. There are also exercises to train you for job application in the Netherlands. Please notice that the focus will be on the Dutch labour market.

[participants] International graduate students who wish to find a job in the Netherlands

[duration] One afternoon

[when] Tuesday, June 16th, 1.30 - 5 p.m.

[costs] 20 Euro

[application and information] Student Services: www.studentenservice.uu.nl/trainingen.

De universiteitsraad wil de aandacht op de komende universiteitsraadverkiezingen richten en heeft daarom deze prijsvraag georganiseerd. Wie naar www.uu.nl/uraad/sms surft, krijgt de vraag te zien en kan het goede antwoord sms-en. Elke vijftigste sms’er krijgt een verrassingscadeau. De laptop gaat naar één van de sms’ers die het juiste antwoord heeft gegeven. De uitslag wordt op dinsdag 19 mei bekend gemaakt, tegelijkertijd met de bekendmaking van de verkiezingsuitslag.

De universiteitsraadverkiezingen zijn van 11 tot en met 18 mei. Dit jaar moet zowel worden gestemd voor de personeels- als de studentengeleding.

RV

Within seven years we lose contact with our study mates

Helping each other move house, cooking together, profound conversations in the pub… In a few years, you probably will be doing all this with a totally different group of people. For within seven years you will have lost contact with fifty per cent of your friends.

This is the outcome of a study by Utrecht sociologist Gerard Mollenhorst. In 2000, he interviewed over 1,000 people between the ages of eighteen and sixty-five and asked them who they discuss important matters with, who they visit, and where they had met their friends. Seven years on, he was able to ask six hundred of them the same questions.

Most them had a circle of friends of about the same size as seven years previously. But half of this social network had been replaced by ‘new’ friends. Another twenty per cent of the ‘old’ friends ended up on the periphery of networks.

We got to know an average of nine per cent of our friends through secondary school or studies. It is, however, fiction that school and study should produce stronger friendships: contact is lost as often with one’s study mates as with other friends.

Of course it is also possible to maintain long-standing friendships. But it appears essential to meet regularly. The adage ‘Out of sight, out of mind’ really does apply to many friendships.

HOP

Yale wishes to keep Van Gogh

Yale University has gone to court in an attempt to retain possession of one of Vincent van Gogh’s famous paintings. The work of art involved is the ‘the Night Café’, painted in 1888.

A great-grandson of a Russian industrialist now claims ownership of the painting, according to AP Press Association. He alleges that the Soviet Union stole the painting from his great-grandfather. The art work was then ‘nationalised’ in 1918 and sold on. It changed ownership a few times before being donated to Yale in 1961. Yale hopes to remove “any clouds of suspicion still lingering over their ownership of the painting”.

HOP