Nieuws

Wetenschap

Digitaal erfgoed

Alvar Núñez Cabeza de Vaca was een van de overlevenden van een Spaanse expeditie die in 1527 op de kust van Texas schipbreuk leed. Hij leefde zes jaar tussen de indianen en slaagde er uiteindelijk in via Mexico naar Spanje terug te keren. Zijn spannende relaas kan sinds deze week on line worden gelezen in de World Digital Library (www.wdl.org/en/), een initiatief van het Amerikaanse Library of Congress. De bibliotheek heeft tot doel om belangrijke historische documenten en ander cultureel erfgoed in zeven talen toegankelijk te maken. De nu nog bescheiden collectie van zo'n 1200 documenten, foto's, filmpjes, geluidsopnamen en tekeningen moet uitgroeien tot een enorme digitale bibliotheek. De documenten zijn voorzien van een toelichting door wetenschappers of door de curatoren van deelnemende musea en bibliotheken wereldwijd.

Negen vrouwen

Honderden mannen die lichtelijk verbaasd neerkijken op negen vrouwen. Niet eerder zal het contrast in de Senaatszaal zo groot zijn geweest. Op donderdag 23 april verdedigt Jesse Jansen daar haar proefschrift over de invloed van communicatie op het reproduceren van informatie door oudere patiënten met kanker. Opmerkelijk genoeg zijn niet alleen de twee promotoren en de twee co-promotoren van Jansen vrouw. Ook de promotiecommissie bestaat geheel uit vrouwen. De enige vreemde eend in deze geëmancipeerde bijt is decaan Willem Koops van Sociale pen, die de bijeenkomst voorzit. Hoe groot haar waardering voor de decaan ook is, in dit bijzondere geval had promotor Jozien Bensing ook op die plaats graag een vrouw gezien. Er was echter een klein probleem. Er is maar één vrouw in de faculteit die promoties mag voorzitten. En laat die nu uitgerekend Jozien Bensing heten.

Vaal oranje

Wie er op Koninginnedag zeker van wil zijn dat die wat vaal geworden pet of dat verbleekte T-shirt voor oranje wordt versleten, doet er goed aan om een paar bananen om de nek te hangen. Uit Nijmeegs onderzoek blijkt dat de perceptie van kleur wordt beïnvloed door het zien van objecten waarover geen twijfel bestaat. In één experiment kregen proefpersonen tekeningen te zien van een banaan of een wortel, allebei van een kleur precies tussen geel en oranje in. De proefpersonen die de wortel te zien kregen en vervolgens een sok in diezelfde kleur, noemden de sok oranje, de ‘banaangroep’ noemde diezelfde sok geel. Omgekeerd zorgde het zien van een helgele banaan ervoor dat een vale sok voor oranje doorging, terwijl diezelfde sok naast een fel oranje wortel geel werd genoemd.

’We hebben zo hard ons best gedaan’

In de Veerhaven in Rotterdam kan Team Zeilers haast niet wachten om te vertrekken. De tweemaster Zephyr is bevoorraad met tientallen pakjes zuurkool, ruim 200 liter bier en tomeloze teamspirit. “Wij zijn het enige gemengde team van de wedstrijd. We hebben leden uit Utrecht, Delft, Rotterdam en Amsterdam”, zegt teamlid Sonja uit Delft. “We hebben hard ons best gedaan om elkaar te leren kennen.“

Het is de derde keer dat Team Zeilers mee doet aan ‘de Rees’ zoals zij het zeggen. De wedstrijd wordt voor de 21ste keer georganiseerd en bestaat uit een vloot van 21 klassieke zeilschepen. De route is onderverdeeld in drie etappes. Vanaf Rotterdam zal de vloot naar Oostende racen en van Oostende naar het Engelse Ramsgate. Het eindstation is Amsterdam. “Hopelijk maken we de oversteek deze keer wel,” merkt Jan Willem uit Amsterdam op. “Vorig jaar stond de wind verkeerd waardoor sommige schepen de haven van Ramsgate niet konden bereiken.”

Hoewel de race feitelijk pas begint op de plek waar de Maas uitmondt in zee, wordt er een showstart gehouden voor de toeschouwers op de kade. Sponsors en betrokkenen mogen meevaren tot Vlaardingen. Voordat de Zephyr vertrekt roept scheikundestudent en teamcaptain Bastiaan: “Buddy check!” Het geroep van namen klinkt over het dek. De buddy check is een uiterst snel systeem om te controleren of alle 26 teamleden aan boord zijn. Het team is in koppels verdeeld die de hele tocht naar elkaar zullen uitkijken.

Terwijl de Zephyr netjes voor de Erasmusbrug dobbert, klinkt er verschrikt over het dek: “We missen twee mensen!” Al snel wordt geconcludeerd dat Alwin en Roeland nog aan wal staan. “Ze zijn elkaars buddy’s!” Het snelle systeem blijkt niet helemaal waterdicht te zijn.

Hoewel de deelnemende studenten van dit team actieve zeilers zijn, zijn de meeste groentjes wat betreft de klassieke schepen. Elk schip is dan ook voorzien van een professionele schipper met maten. Maar wat doen de studenten dan eigenlijk? Bastiaan: “Wij moeten er voor zorgen dat het schip ook daadwerkelijk in beweging komt. Bij een eenvoudige manoeuvre als overstag gaan, zijn al gauw 12 man nodig om aan de lijnen te trekken.”

De verloren buddy’s worden inmiddels bij de Zephyr afgezet door Team TUna. Licht als een veertje hoppen ze van de een op de andere schuit. Aboutaleb schijnt het startschot al te hebben gegeven, want de hoorn van de Zephyr blaast plotseling de bemanningsleden omver. “We zijn gestart, jongens”, roept Bastiaan. Een feest breekt uit op het schip. Gejoel en gejuich wordt opgevolgd door een teamdans. Zwaar overstuurde speakers proberen de haven te bereiken. “Behouden vaart!” echoot het terug vanaf de kade. Ondertussen waarschuwt één van de maten voor het overkomen van een boom. Er wordt meteen alert gebukt.

Voor de gasten er erg in hebben, heeft het schip Vlaardingen al bereikt. Nu gaat de race pas echt beginnen.

Inmiddels is Team Zeilers weer veilig terug in Nederland en gelukkig was het een gezellige tijd, want het team bleek lang niet de snelste te zijn. De Zephyr was drie na laatste in ‘de rees’. Bastiaan: “Dat was echt schraal. We hebben zo hard ons best gedaan. Bij IJmuiden hadden we een geweldige voorsprong, totdat de wind ging liggen. Ook de schipper was niet blij met de uitslag. Die vaart meestal geen wedstrijden dus die werd super fanatiek tijdens deze race.” Al met al blijft het een onvergetelijke tocht: “Het is werkelijk geweldig om ’s nachts met de sterrenhemel boven je hoofd op zee te zeilen!” Enige troost kan Bastiaan nog putten uit het feit dat het all Utrecht team Domstad met de Antigua nog een plaats lager eindigde.

EP: Call for theatre talent

Call for theatre talent

While the initiative is taken by two international staff members of Utrecht University, members do not necessarily have to be affiliated with the UU. Anyone with amateur or semi-professional experience in acting, dancing, singing, composing music, playing instruments, mimicry or other performing arts is welcome to apply. Ideally, multidisciplinary performances will be prepared. People who are interested to become ordinary members, directors or assistant directors, please send an email to Paris Petrou at paraskevaspetrou@gmail.com, or call 06 19766336 (evenings only).

Coming up

24 and 25 April: Civilizations: Clash or Dialogue? This two-day Liberal Arts & Sciences’ Conference hosted by University College Utrecht is one of the highlights of UCU’s 10th anniversary celebration. Students and staff of UU are invited to join in. Starting point of the challenging out-of-classroom discussion amongst students, teachers and experts is Samuel Huntington’s much-debated Clash of Civilizations’ thesis from 1993. The conference will focus on the probabilities of clash or dialogue between three of the civilizations that were distinguished by Huntington: the West, China and Africa. The conference starts on Friday, April 24 at 9 a.m. at the UCU campus. On Saturday, April 25, masterclasses, a keynote lecture, stand-up comedy and the closing speech are scheduled. Registration is required. For further information and registration, please visit www.ucuniverse.com/page/conference.

28 April: Election night. While not everyone is having sleepless nights over it, June will see the elections for the European Parliament. SIB-Utrecht, in collaboration with AEGEE and the Dutch Office of the European Parliament, will organise an Election Night featuring four (prospective) Euro parliamentarians in a debate with students on the financial crisis, energy policy, EU expansion and asylum policy. Afterwards, former Euro MP Bob van den Bos, and Nico Wegter, representative of the European Commission in the Netherlands, will present their book entitled ‘Europa, wat moet je ermee (Europe, do we really need it?). Location: Domplein 3, start: 7.30 p.m. Further information: www.sib-utrecht.nl.

28 April: Lecture by Australian film director and producer Rolf de Heer (The Tracker (2002), Ten Canoes (2006) on his work in film. Museum for Contemporary Aborignal Art, Oudegracht 176, from 8 p.m. Please register at info@aamu.nl. More information: www.aamu.nl.

Before 30 April: Sign up for AEGEE Summer Universities. Spend two weeks at a European destination for 140 euros this summer. AEGEE Summer Universities is organised by and for students and allows you to really get to know the culture and be welcomed as a friend rather than a tourist. Further information: www.aegee-utrecht.nl/su.

Hoe kan dat?

Waar blijft de studentenportal?

Hoe komt dat programmaleider Richard Rhemrev?

“Vertraging? Bij mijn weten is er van vertraging geen sprake. De studentenportal is op tijd klaar. We zitten nu in de testfase.”

Maar waar komt dat verhaal dan vandaan?

“Dat kan ik wel uitleggen. Wij hebben in februari een bijeenkomst belegd met de faculteiten. Daar kregen we te horen dat men onze planning wel erg ambitieus vond. Wij gaan dat niet redden, riep men. Bovendien wilde men graag meer functionaliteiten dan aanvankelijk voorzien was. Ik heb toen een werkgroep gevormd met medewerkers uit de faculteiten en daarin is besloten om de uitrol met die extra functionaliteiten uit te stellen en de portal gefaseerd in te voeren. Ook de bèta’s hebben daarmee ingestemd.”

Is dat zo projectleider webpresence bèta Winfried van der Veen?

“We hebben inderdaad geconstateerd dat er op dat moment nog onvoldoende functionaliteit gereed was om al voor de zomer de lucht in te gaan. Voor ons is dat jammer, want omdat er nog geen gezamenlijke bètasite is met informatie voor studenten, hebben we nu moeten kiezen voor een tussenoplossing. De meeste andere faculteiten kunnen hun huidige site blijven gebruiken.”

Het project studentenportal loopt toch al langer, Richard Rhemrev. Is het dan niet vreemd dat pas dit voorjaar een werkgroep uit de faculteiten is gevormd?

“Dat weet ik niet, want ik ben pas een paar maanden bij het project betrokken. Ik ben overigens heel blij met de werkgroep, want de samenwerking is goed en de ambitie van de deelnemers is groot.”

Wat kunnen we nu verwachten?

“Als de tests deze week goed uitpakken, en daar ga ik van uit, dan is er al voor de zomer een eerste versie van de portal beschikbaar. De uitgebreidere versie verwacht ik eind september, begin oktober.”

Nu we het er toch over hebben, zit er eigenlijk een beetje vaart achter de medewerkersportal?

“Ja zeker, die gaan we nog voor het eind van het jaar bouwen. Ik ga ervan uit dat die portal voor de zomer van 2010 beschikbaar is.”

Kunnen de onderzoekers dan eindelijk ook beschikken over eigen profielpagina’s?

“Over dat onderwerp heb ik goed nieuws voor de lezers. Naar aanleiding van alle commotie hebben we besloten om die pagina’s met voorrang te gaan maken. De uitrol daarvan begint na de zomer.”

‘Morgen’ deelt goodybags uit

De uitdeling aan geïnteresseerde studenten en medewerkers vond plaats naast de UB.

In de goodybag zit allerhande informatie van onder andere Max Havelaar, SIFE, een krant met als titel ‘De betere wereld’ en het februarinummer van het tijdschrift Green.

Heb je een tuin? Dan heb je wat aan het zakje bloemzaad. Twee milieuvriendelijke pennen, een memoblokje, een reep pure chocolade van Tony’s chocolonely en een polsbandje completeren de tas.

Op zoek naar tips en inspiratie voor een duurzame lifestyle? Kijk op www.duurzamestudent.nl.

NvH

'Geef wo-bachelor geen permanente lesbevoegdheid'

Aangemoedigd door staatssecretaris Van Bijsterveldt van Onderwijs staan alle Nederlandse universiteiten in de startblokken om hun bachelorstudenten in vakken als Nederlands, geschiedenis en wiskunde een didactische cursus van een half jaar aan te bieden. Afgestudeerde bachelors mogen daarmee lesgeven in de eerste klassen van het voortgezet onderwijs en in de theoretische leerweg van het vmbo, de oude mavo.

Zij-instromers mogen nu alleen voor de klas op voorwaarde dat ze in twee jaar hun bevoegdheid halen. Voor de bachelordocenten-nieuwe-stijl geldt die eis nog niet. Vanmiddag verdedigt de staatssecretaris haar plannen in het parlement.

HOP

Crisis: het laatste nieuws

De Radboud Universiteit Nijmegen stopt met een project dat geïnteresseerde vwo-scholieren in contact brengt met studenten aan de bètafaculteit. Volgens het Nijmeegs studentenblad ANS deden financiële problemen aan de faculteit het project de das om. Het stopzetten van Bèta 1op1 kan de faculteit veel eerstejaars kosten: volgens een medewerker had het project een belangrijk aandeel in het verdubbelen van de studentenaantallen.

Financiële problemen zijn er ook bij de Nijmeegse opleiding communicatiewetenschap. Haar onderzoeksgroep wist niet genoeg geld binnen te halen van wetenschapsfinanciers als NWO en kampt daardoor met een groot tekort. Bovendien kreeg de groep geen accreditatie voor een nieuwe onderzoeksschool, meldt ANS. Het onderzoeksdeel van de opleiding wordt daarom opgeheven. Studenten zijn gealarmeerd: de opleiding communicatiewetenschap profileert zich juist door een sterk accent op onderzoek, zeggen ze in universiteitsblad Vox.

Hetzelfde blad peilde de verwachtingen van Nijmeegse studenten over hun kansen op de arbeidsmarkt. Drie maanden terug dacht nog een meerderheid (65 procent) van de studenten straks makkelijk een baan te vinden. Nu is dat nog maar 19 procent.

Ook de Universiteit van Amsterdam moet bezuinigingen, kopt universiteitsblad Folia. Het gat “tussen ambitie en bekostiging”, zoals collegevoorzitter Karel van Toorn het tekort noemt, bedraagt twintig miljoen euro. Tot 2012 moet er bezuinigd worden. Rechtendecaan Edgar du Perron weet ook hoe: het studierendement moet omhoog. “Studenten die lang over hun studie doen of het niet goed doen, kosten geld. Daar moeten we vanaf.”

De Amsterdamse Vrije Universiteit gaat korten op de activiteiten van personeel. Het bestuur van de VU wil de besteding van het arbeidsvoorwaardengeld komend jaar intrekken, meldt Ad Valvas. De 1,5 miljoen euro bestemd voor de sociale activiteiten van medewerkers, zoals sportverenigingen en een postzegelclub, wordt komend jaar wellicht elders besteed.

De vele bezuinigingen aan de universiteiten werden ook in de Kamer opgemerkt. PvdA-lid Besselink wil dat minister Plasterk uitleg geeft over de achtergrond en de gevolgen van de bezuinigingen.

HOP

Campagneprijsvraag kandidaten universiteitsraad

Duurzaamheid en milieu zijn twee speerpunten van Lijst Vuur, een van de drie studentenpartijen die meedoen aan de verkiezingen half mei. In de prijsvraag met de titel ‘An Inconvenient TrUUth’ worden studenten opgeroepen om te komen met milieubewuste ideeën voor de universiteit.

Volgens de initiatiefnemers heeft de huidige U-raad het goede voorbeeld gegeven. De studentleden ontwikkelen op dit moment een Marktplaatsachtige formule waarbij gebruikt universitair meubilair en ander materiaal simpel en snel kan worden doorverkocht naar geïnteresseerde universitaire onderdelen.

De inzender van het beste idee naar mailadres laurens@lijstvuur.nl mag 25 euro besteden in de Fair Trade-winkel aan de Lijnbaan.

In het Ublad van donderdag 23 april reageert de huidige voorzitter van de studentengeleding in de Uraad, Ruben Spelier, overigens op het rumoer dat de nieuwe partij Meer (computer) Werkplekken in de UB (en zo), oftewel McWub, de laatste weken maakt. Spelier meent dat er in de U-raad geen plaats is voor de gemakkelijke populistische taal waarvan Mc Wub zich bedient.


XB

Lees een kort interview met Mc Wub-lijsttrekker Marijn de Vries:
www.ublad.uu.nl/WebObjects/UOL.woa/3/wa/Ublad/archief?id=1035691

De Russen komen…

De Russische inlichtingendiensten zijn “structureel aanwezig en actief” in Nederland. “De AIVD heeft in 2008 onder andere geconstateerd dat Russische inlichtingenofficieren deel uitmaakten van officiële Russische wetenschappelijke delegaties”, schrijft de dienst.

Het blijft vaag wat de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) verstaat onder een officiële Russische wetenschappelijke delegatie. Misschien verwijst de dienst naar de delegatie van Russische technische universiteiten, die hier een week lang de modernisering van het Nederlandse hoger onderwijs heeft bestudeerd. Ook is er een delegatie van de Moscow City University of Psychology and Education bij de Open Universiteit op bezoek geweest. Maar zo zijn er wel meer Russen op bezoek gekomen.

Ook landen die een atoombom willen bouwen, zijn hier op zoek naar de benodigde kennis. Nederlandse bedrijven, universiteiten en wetenschappelijke instellingen worden door de AIVD geïnformeerd. Vooral Iran, Syrië en Noord-Korea staan onder verdenking.

HOP

Zie voor het jaarverslag: www.aivd.nl > publicaties > jaarverslag 2008

Student moet lenen voor belasting

Dat antwoordt minister Plasterk van OCW op kamervragen van de Socialistische Partij. Hij is niet van plan om de regels te veranderen. Vorig jaar stelde de SP vergelijkbare vragen en toen gaf hij hetzelfde antwoord.

In principe moet iedere burger belasting betalen. Pas als iemand “niet anders dan met buitengewoon bezwaar” kan betalen, zal de overheid de belastingschuld kwijtschelden. Dat buitengewone bezwaar mag niet je eigen schuld zijn. Je kunt niet zomaar je fortuin weggeven en dan zeggen: ik ben blut. Ook moeten studenten van alle mogelijke “voorzieningen” gebruik maken waar ze recht op hebben.

De studiefinanciering geldt als zo’n voorziening. Daaronder vallen niet alleen de basisbeurs en aanvullende beurs, maar ook het bedrag dat studenten maximaal mogen lenen. Alleen het collegegeldkrediet telt niet mee. Een deel van de woonlasten en premies voor de ziektekostenverzekering mogen ze aftrekken. Als die rekensom onder de kwijtscheldingsnorm uitkomt, mogen ze de belastingaanslag verscheuren.

Voor alleenstaande studenten geldt een kwijtscheldingsnorm van 898,70 euro. Wie geen bijbaan heeft blijft daar onder, want de studiefinanciering bedraagt maximaal 775,38 euro. In een studentenhuis gaat de aanslag naar degene die er het langst woont. Als die boven de norm uitsteekt, heeft de rest pech en moet meebetalen.

HOP