“Een collega van een vriendin vroeg me hoeveel voetbalplaatjes je moet sparen om de verzameling van 270 eredivisievoetballers compleet te krijgen. Ik dacht eerst: dat reken ik wel even op een kladblaadje uit, maar na een kwartiertje ben ik de zaak gaan programmeren. Dat was gemakkelijker.” In een zogeheten Monte Carlo simulatie liet Dijkema zijn computer een miljoen keer inkopen doen bij Albert Heijn, elke keer net zo lang totdat de verzameling compleet was. Binnen dertig seconden kwam de uitslag: voor een volledig album had een verzamelaar gemiddeld 1655 plaatjes moeten scoren. Dat zou iets meer dan 3300 euro aan boodschappen hebben gekost.

“Het is dus gekkenwerk om in je eentje te sparen”, concludeert Dijkema, die over een paar maanden promoveert op een onderwerp uit de numerieke wiskunde. “Je moet samenwerken. Wie dubbele plaatjes met één andere spaarder ruilt, heeft gemiddeld aan 1126 kaartjes genoeg. Als een compleet voetbalelftal met alle reserves (twintig kinderen) samen spaart, dan zijn ze er al na gemiddeld 473 plaatjes.”

Toen voorlichter Robert Kerst van de bèta’s van het rekenwerk hoorde, schakelde hij een bevriende journalist in met als gevolg dat Dijkema vorige week zijn eerste publicitaire succes boekte. “Nou ja”, zegt hij bescheiden, “het was maar onderaan pagina 11.” Zelf heeft hij de plaatjes niet gespaard. “Ik heb niets met voetbal, ik heb ze aan mijn zusjes gegeven. Nee, ik heb ook geen favoriete club, althans geen profclub. Mijn club is VIOS uit Oosterhesselen, ‘Voetbal Is Onze Sport’.” Op de achtergrond klinkt protest. “O sorry, volgens mijn vriendin is het ‘Vooruitgang Is Ons Streven’. Nou ja, in ieder geval is VIOS mijn club.”

Die vraag viel bij Van Rooy niet in goede aarde. Zij liet Vaas weten dat de UU er alle belang bij heeft dat het onderzoek naar de islam niet alleen in Leiden maar ook in Utrecht tot zijn recht komt. Met profileringsdrang had dat niets te maken. En wat betreft de mededeling van Van Bruinessen dat hij niet mee zou gaan naar de nieuwe onderzoeksschool? Daarvan had zij met verbazing kennis genomen. “Uiteindelijk is de heer Van Bruinessen in dienst van de Universiteit Utrecht en verdient hij hier zijn salaris.” En met nauwelijks verholen dreiging: “Ik ga er dus vanuit dat hij op een constructieve manier zal bezien wat hij aan het onderzoek van de school kan bijdragen.”

Aan de hand van zijn eigen positieve Utrechts studie-ervaringen, omschreef Van Oostrom in een onderhoudend betoog het aanleren van die academische houding als: “niet onderwijs geven in wat wij weten, maar wat wij zoeken” en “studenten laten houden van het vraagteken.”

Alleen universiteiten zijn volgens de universiteitshoogleraar in staat om een dergelijke scholing te verzorgen. Van Oostrom benadrukte dat een kritische wetenschappelijke houding niet alleen voor wetenschappers van belang is. Ook voor de samenleving zijn mensen met die instelling onmisbaar. “Want we weten allemaal dat er heel veel schreeuwerigheid is.”

Van Oostrom verwierp met nadruk de idee dat studenten “daarop niet zitten te wachten”. “Als we zien hoeveel studenten er afhaken in het eerste jaar, kunnen we niet stellen dat onze huidige aanpak volstaat. Ik denk dat het overgrote deel van de studenten wel degelijk geïnteresseerd is. We moeten niet denken dat mensen die geen wetenschapper willen worden, geen wetenschappelijke belangstelling hebben.”

De universiteitsprofessor noemde enkele maatregelen die volgens hem kunnen bijdragen aan een beter academisch klimaat in de beginfase van de studie, te weten: mondelinge tentamens, werkgroepen met twee docenten die liefst ieder een ander wetenschappelijk standpunt vertegenwoordigen en een nauwer persoonlijk contact tussen student en opleiding, bijvoorbeeld door meer student-assistenten aan te stellen.

Mogelijke nieuwe investeringen in de kenniseconomie die voortkomen uit de kabinetsonderhandelingen moeten volgens Van Oostrom vooral het onderwijs ten goede komen. Hij schetste een droomscenario met vierjarige bacheloropleidingen, een gemeenschappelijk universitair curriculum voor academische vorming en een verplichting voor de meest prominente onderzoekers om te doceren in het eerste jaar.

“Maar zelfs als er geen geld komt”, zo besloot Van Oostrom, “moeten we als universiteiten de eigen attitude scherp houden.”

XB

Dat is woensdagmiddag bekend gemaakt tijdens de jaarlijkse ‘Onderwijsparade’. Canninga-Van Dijk was voorgedragen door studievereniging MSFU Sams. De studievereniging voor Theater-, Film-, en Televisiewetenschap AKT droeg Sigrid Merx voor als Jong Docententalent.

Geneeskundestudenten zeggen in Canninga-Van Dijk een rolmodel te zien voor de ‘vrolijke en ambitieuze’ arts. Zij wordt geprezen om de enthousiaste manier waarop ze haar liefde voor de pathologie weet over te brengen. Merx laat volgens haar studenten een frisse wind waaien in het onderwijs, niet alleen vanwege de link die zij met de theaterpraktijk legt, maar ook vanwege haar lef.

In hun dankwoord richten de twee laureaten zich vooral tot hun studenten. Canninga-Van Dijk brak een lans voor de doorsnee studenten en keerde zich tegen selectie voor de Geneeskundeopleiding. "Mijn ervaring is dat ook de studenten waar je in het begin van hun studie twijfels bij had op een gegeven moment het licht zien." "Maar", zo voegde ze eraan toe. "Je moet ze wel blijven prikkelen en rolmodellen geven.Vandaag laten ze zien dat ze dan hun best zullen doen om hun eigen rolmodellen op een podium te zetten."

Sigrid Merx vond de uitverkiezing tot Docenttalent vooral een eer, omdat de voordracht van haar eigen studenten kwam. "Dit geeft me zo´n boost, dat ik weer allerlei nieuwe ideeen omhoog voel komen borrelen om mijn onderwijs nog inspirerender te maken."

Canninga-Van Dijk en Merx ontvangen hun prijzen tijdens de Dies op 26 maart. Naast een wisseltrofee en oorkonde krijgen zij een geldbedrag van respectievelijk 5000 en 2000 euro. De studieverenigingen die hen hebben voorgedragen krijgen elk 850 euro.

XB

Wat de Amerikanen op pi-dag doen? Eten. Maar dan wel pi-dingen, zoals pineapples, pizza’s en pie’s. In Nederland zouden wiskundigen zich tegoed kunnen doen aan pindakoekjes en pils.

De Amsterdamse natuurkundige Hans Wilbrun wil verandering brengen in de relatieve onbekendheid in Nederland van deze bijzondere, wiskundige dag. Samen met NRC Handelsblad organiseert hij een fotowedstrijd: mensen dienen een foto op te sturen waarin een groep mensen zo gepositioneerd is dat ze het pi-teken vormen.

Utrecht loopt nog niet bepaald warm voor pi-dag. Rob Franken, informaticastudent en actief binnen studievereniging A-Eskwadraat: “Ik heb er wel eerder van gehoord. Die paar gekken die eraan mee willen doen… Ach, laat ze lekker.” Ook wiskundestudent Sjoerd Boersma ziet niet veel in de nieuwbakken feestdag: “Ik vind het nogal kinderachtig.” Wat hij dan gaat doen op zaterdag 3/14? “Uitslapen en mijn tentamens voorbereiden, net als alle andere zaterdagen.”

RvV

Uit een online enquête van de LSVb blijkt dat 83 procent van de studenten vindt dat ze de keuze moeten krijgen tussen een ov-kaart of tachtig euro extra studiefinanciering. Eenzelfde regeling geldt immers voor studenten in het buitenland, die niets aan een ov-kaart hebben.

Mocht die keuze er daadwerkelijk komen, dan kiest toch maar 29 procent voor het geld. Niet gek, want zonder kaart waren de 1250 bevraagde studenten gemiddeld 146,40 euro per maand kwijt aan reiskosten – hbo’ers iets meer (158,8 euro) dan wo’ers (133,2 euro). Omdat LSVb rekende met een korting van veertig procent, komt daar jaarlijks nog eens 55 euro bovenop voor een voordeelurenkaart. Bovendien geldt de voordeelurenkorting niet vóór negen uur ’s ochtends: wie vroeg naar college moet, is dus de klos.

Meer cijfers van de studentenvakbond: gemiddeld reizen studenten 11,4 keer per week met het openbaar vervoer, 7,3 keer daarvan gaan ze naar college. Hbo’ers doen gemiddeld 47 minuten over een enkele reis, wo’ers iets meer dan een half uur. Eerstejaars reizen vijf minuten meer dan tweedejaars. Veruit de meeste studenten reizen met de trein (het populairst onder 56 procent) of bus (32 procent), en doen dat met een weekkaart (84 procent).

HOP

Bibliothecaris Savenije kondigde de nachtopenstelling eerder aan tijdens een rondleiding die het Ublad kreeg door de nieuwe binnenstadsbieb voor de faculteiten Geesteswetenschappen en Rebo.

Tijdens de proefperiode is het gebouw langer open; de uitleenbalie niet, die sluit net als anders om 22.30 uur. Genoemde periodes zijn piekdagen vanwege tentamens. Normaliter zijn er in de bibliotheek om 22.00 uur ongeveer 100 personen aanwezig, tijdens piekdagen zijn dat er twee keer zo veel. Tijdens de proef worden extra portiers en toezichthouders ingezet.

Door de openingstijden te verruimen hoopt de bibliotheek de drukte, met name tijdens tentamenperiodes, wat te spreiden. Dit najaar wordt de proef herhaald in de vernieuwde binnenstadsbibliotheek.

Afhankelijk van de uitkomsten wordt besloten of de bibliotheken voortaan tijdens alle tentamenperiodes ’s nachts langer open zullen blijven.

AH

Dat blijkt uit een enquête onder 3753 Amerikaanse studenten aan twee universiteiten. De doorsnee mannelijke student kan het volgens dit onderzoek waarderen als een vrouw op een avond drie glazen alcohol consumeert, terwijl vrouwen denken dat bijna vijf glazen de norm is. Maar liefst 71 procent legt de lat te hoog.

Vrouwen schatten bovendien het geaccepteerde maximum te hoog in: ze denken dat mannen het geen probleem vinden als een vrouw ruim zes glazen alcohol wegtikt. Ook dat scheelt anderhalf glas met de werkelijke ideeën van mannen.

Traditioneel slaan mannen meer glazen achterover dan vrouwen, maar jonge vrouwen zijn de afgelopen dertig jaar steeds meer gaan drinken. Met alle risico’s van dien. Ruim eenderde van de Amerikaanse jonge vrouwen is wel eens beschonken achter het stuur gaan zitten en dertig procent miste wel eens een college als gevolg van een kater. Bijna een kwart had na het drinken ooit een ‘unplanned sexual activity’. En dan blijven lichamelijke klachten nog ongenoemd.

Sociale normen hangen sterk samen met drinkgewoontes. De onderzoekers hopen dat hun bevindingen ertoe bijdragen dat vrouwen eens een glaasje minder zullen nemen.

Ze schrijven dat ze graag eens zouden onderzoeken of mannen eveneens lijden aan waanideeën over hun aantrekkelijkheid als ze een paar glazen alcohol drinken in het bijzijn van vrouwen. Ze stellen niet de vraag of de voorkeuren van aangeschoten mannen op een barkruk misschien anders zijn dan die van nuchtere mannen op een bureaustoel.

HOP

Hoe de dag van de wervingsactie er precies uitziet, is zelfs bij BNN niet geheel bekend. In ieder geval zal BNN-directeur en presentator Patrick Lodiers rond een uur of een per helikopter worden ingevlogen om studenten ervan te overtuigen lid te worden. In restaurant ‘The Basket’ neemt hij plaats om geïnterviewd te worden door de aanwezige pers, waaronder RTL Boulevard. In dit restaurant is aansluitend een optreden van rapper Dio die onder meer zijn hit ‘Tijdmachine’ ten gehore brengt.

Een promotieteam van BNN, deels bestaand uit BNN-coryfeeën, zal vervolgens het universiteitsterrein opgaan om mensen te charteren voor een lidmaatschap. BNN: “De ene helft gaat bus 12 in en rijdt de hele middag op en neer tussen De Uithof en Utrecht Centraal Station. De andere helft blijft in De Uithof en gaat leden werven op straat en in de studentencomplexen aldaar.”

’s Avonds trekt de BNN-stoet de binnenstad van Utrecht in. “Ook daar zullen we onder andere studentenhuizen aandoen. En we gaan langs bij Veritas waar een feest aan de gang is.”

RvV

Vorige week werd op deze site al gemeld dat kunsthistorica Truus van Bueren (een database voor het project Medieval Memoria Online) en neerlandica Dieuwke van der Poel (een database voor het project Dutch Songs Online) in de prijzen waren gevallen. Ook de faculteiten Sociale Wetenschappen en Geowetenschappen haalden echter twee subsidies binnen.

Hoogleraar NMR-spectroscopie Marc Baldus kan apparatuur aanschaffen om complexe biomoleculen te analyseren, terwijl aardwetenschapper Paul Mason de spectrometrie gaat gebruiken om mineralen en biomaterialen in geologische gesteenten op te sporen. Hij hoopt dat die hem meer inzicht zullen geven in de ontwikkelingsgeschiedenis van de aarde.

Hoogleraar jeugdstudies Wim Meeus gaat onderzoek doen naar de sociale en biologische invloeden op de ontwikkeling van delinquent gedrag bij adolescenten. Sociologe Beate Völker en economisch geografe Veronique Schutjens gaan met het geld een database opzetten die inzicht moet verschaffen in de netwerken die bewoners, lokale bedrijven, scholen en kerken in buurten met elkaar vormen.

Een van de zeven Utrechtse middelgroot subsidies komt terecht in het UMC Utrecht. Daar gaat hoogleraar functionele beeldvorming Peter Luijten het geld gebruiken om de al in het ziekenhuis aanwezige geavanceerde MRI-apparatuur behalve voor hersenonderzoek ook geschikt te maken voor het in beeld brengen van tumoren en hart- en vaatproblemen.

EH