De eenoudertoeslag is bedoeld voor het kind, redeneerde de Socialistische Partij, dus het geeft geen pas om het geld achteraf weer terug te vorderen, wanneer de studerende vader of moeder de opleiding niet afmaakt: “Zo wordt het kind onterecht gestraft.”

Minister Plasterk had de motie ontraden, omdat die te duur zou zijn. De maatregel kostte volgens hem “achttien miljoen en na zes jaar twee miljoen structureel”. De Kamer heeft daarnaar geluisterd.

Die achttien miljoen euro zijn vooral een boekhoudkundige kwestie: de toeslag kost de staat sowieso zestien miljoen euro, maar dat bedrag staat aanvankelijk als lening in de boeken en wordt pas later definitief uitgegeven, wanneer de student afstudeert en de lening in een gift wordt omgezet. Als bij voorbaat duidelijk is dat de toeslag wordt kwijtgescholden, moet die direct als uitgave in de rijksadministratie staan.

De ‘twee miljoen’ is het bedrag dat de overheid nu terugvordert als studenten niet op tijd afstuderen. Dit is het bedrag dat de SP graag in een gift zou veranderen. Misschien dat dan meer alleenstaande moeders aan een studie durven te beginnen.

Bij deze berekening gaat OCW er vanuit dat studerende ouders net zo vaak hun diploma halen als andere studenten. Er zijn over deze groep studenten geen specifieke gegevens bekend.

Plasterk zei vorige week dat hij geen “signalen” ontving dat studerende moeders nu in de problemen komen. Wel zegde hij de Kamer een rapportage toe over zijn gesprekken met het Steunpunt Studerende Moeders. Die verschijnt in de eerste helft van 2009.

HOP

Universiteitenvereniging VSNU pleit al jaren hartstochtelijk voor “differentiatie” en “maatwerk” in het promotiestelsel. Er zou ook ruimte moeten zijn voor promovendi met een studiebeurs. Die zijn namelijk goedkoper dan promovendi met salaris, waardoor universiteiten meer promovendi kunnen aanstellen.

Maar de Kamer denkt er anders over. Die “verzoekt de regering te realiseren dat promovendi door hun werkgever als werknemer worden behandeld”. Bijna alle partijen steunden gisteren de motie van de Socialistische Partij. Alleen de PVV van Geert Wilders stemde tegen.

Minister Plasterk had de motie niet ontraden, want hij beschouwde die als “ondersteuning” van zijn beleid. “Ik zeg erbij dat ik doe wat ik kan met de instrumenten die ik heb”, zei hij vorige week.

Het Promovendi Netwerk Nederland is blij. “De spreekwoordelijke champagne ging open”, zegt voorzitter Gertjan Tommel. “We kunnen het politiek gezien niet sterker krijgen. Met één druk op de knop is het pleidooi van de VSNU voor de beurspromovendus afgevoerd.”

De discussie speelt met name voor promovendi die uit de basisfinanciering (‘eerste geldstroom’) van universiteiten worden betaald. Onderzoeksfinancier NWO, die de ‘tweede geldstroom’ verdeelt, stelt de eis dat promovendi als werknemer worden aangesteld.

HOP

Marike H. werd 8 december aangehouden en blijkt de moeder te zijn van het dode baby’tje dat op 1 december bij een garagebox in Enschede werd gevonden. Op haar aanwijzingen werd op 10 december een tweede babylijkje gevonden.
Hoe RTV Oost weet dat Marike studeert in Utrecht is niet duidelijk. Utrecht kent officieel alleen de studie Taal en Cultuurstudies.

Volgens dagblad AD stond de studente bekend om haar sociale betrokkenheid. De advocaat van de studente meldt aan het AD dat zijn cliënte opgelucht is door haar arrestatie. De verdachte is overgebracht naar de psychiatrische afdeling van de vrouwengevangenis in Amsterdam waar ze onderzocht zal worden. Haar Hyves is ondertussen uit de lucht gehaald vanwege de hordes mensen die hun agressie van zich af krabbelden.

De politie werkt met dertig rechercheurs aan de zaak. Speerpunt van het onderzoek is nu het opsporen van de vader(s) van de baby’s. In dat verband wordt momenteel een ex-vriend van H. verhoord.

GK

Vooral bij de studieverenigingen van die twee faculteiten was onrust ontstaan over een plan van het universiteitsbestuur voor een nieuwe mechanisme om de beurzen voor studieverenigingen te verdelen.

Het universiteitsbestuur stelde voor om daarbij studentenaantallen een grotere rol te laten spelen. De huidige “historisch gegroeide” situatie is volgens het college van bestuur niet fair ten opzichte van enkele grote faculteiten. Vooral de faculteit Geesteswetenschappen krijgt relatief weinig beurzen.

Ondanks een vaste voet voor alle faculteiten, dreigden vooral Geowetenschappen en Bètawetenschappen hierdoor veel bestuursbeurzen te verliezen. Dit leverde protest op, vooral omdat de studieverenigingen van beide faculteiten als “zeer actief” worden omschreven.

In de universiteitsraad kwam de studentengeleding afgelopen maandag met een tegenvoorstel. Hierbij wordt vooral naar de faculteiten Geneeskunde en Diergeneeskunde gekeken. Deze zouden in de nieuwe verdeling tot de stijgers behoren, terwijl de faculteiten slechts een klein aantal studieverenigingen kennen.

Door het terugbrengen van de vaste voet voor deze faculteiten kan de vaste voet bij de andere faculteiten omhoog. Hiermee worden de negatieve gevolgen voor Geowetenschappen en Bètawetenschappen enigszins gedempt.

Het college van bestuur ging ook akkoord met een overgangsjaar 2010-2011 waarin de veranderingen slechts voor de helft worden ingevoerd. Van 2011 moet de nieuwe verdeling dan gaan gelden.

De studenten in de uraad vroegen het universiteitsbestuur wel te evalueren of de gekozen verdeling tot de gewenste effecten leidt.

XB

De 44-jarige Nieuwbeerta doet onderzoek naar het effect van gevangenisstraf. Jaarlijks worden in Nederland 50.000 personen opgesloten in een gevangenis, aldus het persbericht van NWO. De Utrechtse socioloog gaat na welke gevolgen het verblijf in de gevangenis heeft voor de criminele recidive, de beroepsloopbaan, de gezondheid en de intieme relaties van (ex-)gevangenen. Ook worden de gevolgen nagegaan voor het welzijn van hun partners en hun kinderen.

De één jaar jongere Smidt doet in het UMC Utrecht onderzoek naar de manier waarop algemene hersencellen zich na de geboorte ontwikkelen tot cellen met specifieke functies. Hij is in het bijzonder geïnteresseerd in hersencellen die met elkaar communiceren via de boodschapperstof dopamine. Deze hersencellen sterven af bij de ziekte van Parkinson. In zijn onderzoek wil hij de moleculaire code doorgronden die verklaart hoe hersencellen zich specialiseren. Met die kennis zouden deze specifieke cellen in de toekomst mogelijk in het laboratorium kunnen worden gemaakt om zo Parkinson te bestrijden.

In totaal kende NWO dit jaar op 162 aanvragen dertig Vici’s toe. Grootverdieners zijn de universiteiten van Amsterdam en Leiden met vijf respectievelijk vier honoreringen. Opvallend is dat slechts vijf subsidies naar vrouwen gaan. Het is overigens de laatste keer dat de winnaars 1,25 miljoen euro krijgen. Volgend jaar wordt het bedrag verhoogd tot maximaal 1,5 miljoen.

EH

Opmerkelijk genoeg gaan alle drie Utrechtse beurzen naar onderzoekers in de sfeer van de biologie en het milieu. Zo vertrekt gedragsbiologe Sharon Gobes voor twee jaar naar Harvard om daar te onderzoeken hoe vogels de herinnering aan de zang van hun vader tijdens hun slaap omzetten in een eigen liedje.

Milieukundige Sonia Kéfi gaat in Darmstadt onderzoek doen naar het effect van menselijk handelen op ecosystemen. Zij kijkt met name naar de manier waarop ecosystemen reageren op toenemende stress en de gunstige invloed daarop van positieve interacties tussen organismen, bijvoorbeeld vegetatie die de lokale omgeving verbetert door toename van voedingsstoffen en water.

Ecoloog Peter Vermeulen tenslotte gaat aan de Macquarie Universiteit in Sydney kijken naar concurrentie tussen planten. Hij beschouwt concurrentie als een spel: zolang de prestatie van anderen laag gehouden kan worden, hoeft de winnaar geen hoge score te behalen. Dit onderzoek gaat na hoe in zo'n situatie meer dan één soort kan winnen.

In totaal dienden 82 jonge onderzoekers een voorstel in. Opvallend is dat de vrouwen dit jaar erg goed presteren. Van de 42 vrouwen die een aanvraag indienden, krijgen er 17 een subsidie. Van de 40 mannelijke aanvragers ontvangen er 13 een Rubicon. Hierdoor ligt het honoreringspercentage voor vrouwen (40%) duidelijk hoger dan dat voor mannen (33%).

EH

Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Eén op de vier jongeren van 21 jaar volgt tegenwoordig een hbo-opleiding. Dat was in 1995 nog niet één op de vijf. Aan de universiteit studeerde destijds minder dan één op de tien jongeren, terwijl dat nu één op de acht is.

Dit is overigens nog lang niet voldoende. Het kabinet zou graag zien dat de helft van alle werkenden in 2020 hoogopgeleid is.

HOP

Alleen het bedrag verandert; de eisen en procedures blijven dezelfde, meldt onderzoeksfinancier NWO. Volgens scheidend voorzitter Peter Nijkamp moest de premie wel omhoog, omdat ook de veni-, vidi- en vici-beurzen voor talentvolle onderzoekers omhoog gaan. Bovendien dreigt de Europese Unie Spinoza te overvleugelen met beurzen die soms oplopen tot 3,5 miljoen euro.

De prijs is vijftien jaar geleden voor het eerst uitgereikt. Bij de allereerste lichting winnaars zaten Gerard ’t Hooft (die later de Nobelprijs kreeg) en neerlandicus Frits van Oostrom. Latere laureaten zijn onder meer Peter Nijkamp zelf, minister Ronald Plasterk en natuurkundige Robbert Dijkgraaf.

HOP

De studentgeleding van de universiteitsraad nam onlangs het initiatief tot een petitie op internet. Deze werd inmiddels door zo’n drieduizend studenten ondertekend.

Daarnaast verzamelden studenten Sociale Wetenschappen en Bètawetenschappen tijdens colleges nog eens zo’n tweeduizend handtekeningen.

Volgens een recent besluit van het college mogen tentamens voortaan op weekdagen tussen acht uur ’s ochtends en tien uur ’s avonds en op zaterdag tussen half negen en vier uur worden gehouden.

Reden voor dit besluit is het feit dat in de universitaire tentamenzalen in topweken te weinig ruimte is. Gevolg is dat zalen in de Jaarbeurs en op de Vechtsebanen moeten worden gehuurd.

Met een uitbreiding van de tentamentijden kunnen de universitaire ruimtes beter worden benut en de kosten van inhuur worden teruggedrongen, stelt het college.

XB

Zie voor de internetpetitie en opmerkingen studenten:
http://www.petitiononline.com/mod_perl/signed.cgi?uiro8952&101

Op dit moment geven visitatiepanels opleidingen in de accreditatieprocedure een ‘onvoldoende’, een ‘voldoende’ of een ‘goed’ per onderdeel. Het oordeel ‘excellent’ kan alleen worden verleend als een opleiding daar tevoren een aanvraag voor heeft ingediend. Die eis vervalt in een wetsvoorstel dat het kabinet voor advies naar de Raad van State heeft gestuurd.

Het huidige accreditatiestelsel heeft iets weg van de apk voor auto’s: een keuring op basiskwaliteit. Het oude ‘visitatiestelsel’, dat in 2004 werd vervangen, kende veel meer smaken: daarin werden opleidingen soms zelfs langs een tienpuntsschaal gelegd.

De Keuzegids Hoger Onderwijs, die de accreditatieoordelen dit jaar voor het eerst weer laat meewegen in zijn rankings, is blij met de uitbreiding naar de vierpuntsschaal. “Met de extra gegevens over sterke en zwakke punten van opleidingen kunnen we de studiekeuzevoorlichting aan aankomende studenten verbeteren”, zegt hoofdredacteur Frank Steenkamp. “We zullen er graag gebruik van maken.”

In lijn met afspraken die in de Tweede Kamer gemaakt zijn, laat minister Plasterk verder weten dat opleidingen binnen één instelling straks niet meer afzonderlijk hoeven te worden getoetst voor zaken als het algemene personeelsbeleid of de studentenvoorzieningen. De verminderde bureaucratische lasten voor universiteiten en hogescholen zouden op termijn een besparing van zeven miljoen euro per jaar opleveren.

HOP