Tijdens de ruim twee uur durende - overigens door opvallend weinig biologen bijgewoonde - vergadering uitten de raadsleden met name hun zorgen over het bacheloronderwijs. Volgens het reorganisatieplan zal ook in het nieuwe curriculum sprake zijn van een breed onderwijsaanbod, maar de raad mist in het plan informatie over de manier waarop het bestuur deze intentie denkt te verwezenlijken.

Hoewel Bliek erkende dat hij de raadsleden op dit punt geen garanties kon geven, beklemtoonde hij dat het bestuur er alles aan zal doen om de breedte van de Utrechtse opleiding te handhaven, onder meer door docenten van buiten het departement Biologie in te huren. Op de tegenwerping dat zowel studenten als docenten tijdens een vorige week gehouden hearing hun twijfel hadden uitgesproken over de realiteitswaarde van deze toezegging, antwoordde Bliek dat de benodigde expertise in Utrecht wel degelijk aanwezig is. “Maar of ze ook beschikbaar is, is inderdaad nog onduidelijk.”

Tijdens die hearing hadden zowel studenten als docenten hun zorgen geuit over de consequenties van de reorganisatie voor het onderwijs. Veel studenten kiezen voor Utrecht vanwege de aanwezigheid van dierkundig onderwijs in het curriculum, aldus een docent. De vraag is wat zij gaan doen als de expertise op dat gebied uit Utrecht verdwijnt. De in groten getale opgekomen studenten uitten ook hun onvrede over het feit dat zij door het bestuur totaal niet waren geïnformeerd over de plannen. Om aan die kritiek tegemoet te komen is donderdagmiddag om vijf in het Wentgebouw een speciale informatiebijeenkomst voor studenten belegd.

EH

Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het expertisecentrum Handicap + Studie. In het hbo stijgt de waardering voor de voorlichting richting de zes, terwijl die twee jaar geleden maar net boven de vijf uitstak. Universiteiten kregen vorig jaar al een zes, maar zakken nu iets terug.

Voor wat betreft de universiteiten klinkt het meeste applaus voor die van Wageningen en Twente, die een 6,8 op het eindrapport krijgen. Geen enkele universiteit krijgt een onvoldoende, hoewel de Erasmus Universiteit Rotterdam met de hakken over de sloot gaat: 5,5.

De Universiteit Utrecht zit met een 6.4 ruim boven het gemiddelde. Alleen op het punt van de voorlichting krijgt Utrecht een onvoldoende, maar op alle andere onderzochte parameters (bv. hulpmiddelen, begrip docenten, aanpassingen) scoort de UU voldoende.

Uit eerder onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut bleek dat ongeveer veertien procent van alle studenten een handicap heeft. Zeven procent ondervindt daadwerkelijk hinder bij het volgen van onderwijs. Tweevijfde van die groep heeft last van dyslexie (moeizaam lezen) of dyscalculie (moeizaam rekenen). Bewegingsbeperking komt maar bij zes procent van de gehandicapte studenten voor.

Gehandicapte studenten staken hun studie ruim twee keer zo vaak als studenten zonder functiebeperking, becijferde het ministerie van OCW vijf jaar geleden. Het zou jaarlijks om ongeveer tweeduizend studenten gaan.

HOP

Pals was sinds 2002 verantwoordelijk voor de programmering van Culturele Zondagen, het grote culturele evenement dat tien keer per jaar plaatsvindt in Utrecht.

Vorige maand werd Culturele Zondagen nog onderscheiden. Van minister Plasterk kreeg Pals de Koplopersprijs 2008 uitgereikt, een erkenning voor de culturele diverse programmering. In 2005 werd het project genomineerd als leukste stadsevenement van Nederland.

In de afgelopen jaren zijn onder leiding van Pals meer dan 90 Culturele Zondagen georganiseerd, waaraan ruim 500 organisaties deelnamen. Daaronder onder meer de Universiteit Utrecht en de Hogeschool voor de Kunsten.

De belangstelling voor het evenement is in de loop der jaren fors gestegen. Kwamen er in 2002 55.000 bezoekers af op op de (veelal gratis) voorstellingen en muziekoptredens, in 2007 waren dat er 240.000.

De Culturele Zondagen zijn een initiatief van de gemeente Utrecht en vallen onder de gemeentelijke diensten Muziekcentrum Vredenburg en de Stadsschouwburg.

AD/UN

De beleidsterreinen van ontwikkelingshulp en hoger onderwijs overlappen elkaar, vindt het Tweede Kamerlid Ed Anker van de ChristenUnie. Daarom zouden de ministers beter met elkaar moeten samenwerken, zei hij gisteren tijdens een overleg in de Tweede Kamer.

Zijn partij vindt het bijvoorbeeld jammer dat Nederland wel een fonds voor topstudenten heeft (het Huygens Scholarship Programme), maar geen speciaal fonds voor studenten uit ontwikkelingslanden. “Het zou echt bij ons passen om ook studenten hierheen te halen die het hard nodig hebben, uit landen die het hard nodig hebben.”

Hij vroeg minister Plasterk het voortouw te nemen en samen met zijn collega’s van het kabinet zo’n fonds op te richten. Want het huidige systeem van kennisbeurzen is “niet van de grond gekomen” en studenten uit arme landen kunnen het hoge collegegeldtarief voor niet-EER-studenten niet betalen.

Minister Plasterk noemde het voorstel sympathiek, maar zag er toch weinig in. Bijdragen aan het onderwijs in ontwikkelingslanden “is de primaire verantwoordelijkheid van de minister van Ontwikkelingssamenwerking en het moet ook met zijn budget gebeuren.”

Maar zo’n fonds draagt ook bij aan de internationalisering van het hoger onderwijs, probeerde de ChristenUnie. En niemand kan toch tegen internationalisering zijn? Dat moest Plasterk erkennen, “maar ik wil wel staande houden dat je het met enige moeite kunt onderscheiden van ontwikkelingssamenwerking”.

HOP

Tijdens een overleg met de Tweede Kamer verdedigde de VVD dat een deel van de basisbekostiging – “enkele honderden miljoenen” – op grond van prestaties verdeeld kan worden. Eerder hadden de liberalen al een voorstel voor leerrechtenbekostiging gedaan, dat Plasterk bij zijn aantreden direct van tafel veegde. Ook deze keer werden ze het niet eens. Volgens de bewindsman zou zulke prestatiebekostiging “een ongelooflijke hoop red tape” genereren. “Juist de partij die een kleinere overheid wil, zou dit niet moeten willen.”

Hij verwees naar de commissie-Sorgdrager, die het idee ook al naar de prullenbak zou hebben verwezen. De commissie stelde als alternatief voor om twintig miljoen te reserveren voor ‘excellentie’, maar daar ziet Plasterk van af. Hij geeft het bedrag liever uit aan prijzen voor ‘best practices’ in het bacheloronderwijs. Dan profiteren niet alleen topopleidingen, maar het hele hoger onderwijs.

Een nadere uitwerking van zijn plannen zegde hij voor maart toe. Onder druk van zijn partijgenoot Besselink (PvdA), die de hoop op een sterkere prestatieprikkel nog niet heeft verloren, beloofde Plasterk “een groter voorstel” als het experiment met de beloning van ‘best practices’ succesvol is.

HOP

In totaal kunnen in 2009 zo’n duizend opnames worden gemaakt voor opleidingen die hier gebruik van willen maken. Het CIM (Centrum voor Informatisering en Mediagebruik) draagt zorg voor de coördinatie van deze dienstverlening. Als opleidingen een weblecture laten maken, moeten ze daar 150 euro per opname voor neertellen. Er is gezamenlijk geïnvesteerd in deze voorziening door Geesteswetenschappen, Sociale Wetenschappen, het universitaire ICT budget en het gehandicaptenbudget.

De verantwoordelijkheid voor de kwaliteitsbewaking ligt bij de directie ICT, die hiertoe ook een commissie zal inrichten. Eind 2009 wordt bekeken of LectureNet in de toekomst ook wordt ingezet.

MV

In een woordenwisseling over studerende moeders – onderdeel van een urenlang debat over hoger onderwijs en onderzoek – zei minister Plasterk gisteren: “Ik krijg geen signalen dat studerende moeders hierdoor in de problemen komen.”

Een oplossing is hoe dan ook te duur, vindt hij. Die zou op termijn jaarlijks twee miljoen euro kosten. De minister ontraadde een motie van de Socialistische Partij die de overheid opriep om de eenoudertoeslag niet langer bij de studieschuld op te tellen.

Maar waarom zou de overheid van studiestakers met kinderen meer geld terugvorderen dan van andere studiestakers, vraagt de SP zich af. De eenoudertoeslag is tenslotte voor het kind bedoeld, niet voor de student zelf.

Over rechtvaardigheid sprak Plasterk niet. Wel vindt hij het belangrijk om belemmeringen voor studenten met kinderen weg te nemen. Vorige week heeft hij het Steunpunt Studerende Moeders een eenmalige subsidie van 20 duizend euro toegezegd. “Ik vind dat het goed werk doet.”

HOP

Minister Plasterk zei gisteren in de Tweede Kamer dat Bosma “een mooie kwestie” aansneed. “Ik ben het met hem eens dat het soms een vorm van stoer doen lijkt, zo van: kijk ons eens internationaal zijn. Moet het allemaal zo nodig in het Engels? Daar kun je je vraagtekens bij zetten. Daar staat tegenover dat veel mensen graag willen oefenen.”

De taal van het hoger onderwijs heeft een belangrijke symboolwaarde, stelde Bosma. “Twee voorbeelden zijn de vervlaamsing van de universiteit van Leuven in de jaren zestig, wat toch als een belangrijk moment geldt in de Vlaamse beweging, en de strijd om het Hebreeuws aan Haifa Technion, in de jaren twintig. Het Hebreeuws werd pas als serieuze taal gezien toen er ook wetenschappelijk onderwijs in genoten kon worden.”

Zijn opmerkingen over het steenkolenengels (“How do we underbuild this?”) lokte een grap van D66 uit: “Ik ben blij dat de heer Bosma zich tegen steenkolenengels keert. Dat is zijn eerste milieuvriendelijke bijdrage in de Tweede Kamer.”

Maar Plasterk en Bosma namen de kwestie serieuzer. “Het Engels hoeft wat mij betreft niet verbannen te worden uit de academische wereld”, betoogde Bosma, “maar ik vind dat er wel ergens piketpaaltjes moeten worden geslagen. Anders is straks ons hele hoger onderwijs Engelstalig. Tegen de minister van Cultuur, die hier ook aanwezig is, zeg ik dat dit een ernstige erosie van onze cultuur is.”

Plasterk deelde de zorg, maar gaf ook een afschrikwekkend voorbeeld van een Franse wetenschapper die zijn talen niet sprak: “Luc Montagnier, de ontdekker van het aidsvirus, had bijna de Nobelprijs gemist omdat hij zijn vondst niet in fatsoenlijk Engels kon uitleggen op een internationaal wetenschappelijk congres.”

HOP

Dat bleek gisteren tijdens een debat in de Tweede Kamer. Met name de fracties van D66 en GroenLinks braken een lans voor de student-bestuurders. Die hebben geen tijd om onderwijs te volgen en toch betalen ze collegegeld. Dat is niet eerlijk, meenden Boris van der Ham (D66) en Tofik Dibi (GroenLinks).

Plasterk erkende dat veel bestuurders nauwelijks aan studeren toekomen. “Maar de een heeft een spanwijdte van meer uren dan de ander. Er zijn ook mensen die naast hun bestuur nog iets aan hun studie willen doen.”

Maar hij sloeg de deur niet dicht. “Op de vraag of ik hierover in overleg wil treden, kan ik moeilijk nee zeggen. Want overleggen doen wij altijd met alle plezier. Ik ben alleen niet op voorhand overtuigd.”

D66 en GroenLinks dienden alvast een motie in, maar die ontraadde Plasterk. “Het gaat al gauw om honderden mensen per jaar. Neem even tijd om te bekijken wat het precies inhoudt, zo zeg ik de Kamer. Dan kunnen wij er altijd nog op terugkomen.”

Zelf was Plasterk ooit penningmeester van de Leidse studentenvereniging Augustinus. “Sommige leden van ons bestuur liepen studievertraging op, andere niet.” Hij wil het liever niet ‘verambtelijken’.

HOP

Midden in de Sinterklaasweek onder barre weersomstandigheden trokken de studenten de deuren langs.

"Dit is al weer het zesde jaar", aldus pro-rector van het Corps, Jeroen Sneep. "Als Utrechtse studentenvereniging laten we zien dat we meer doen dan alleen studeren en feestvieren."

De opbrengst gaat naar vakantieprojecten voor gehandicapte en chronisch zieke jongeren.

AH