Dat concludeert Madeleine de Boer uit een onderzoek onder 1049 Vmbo-scholieren. Aanleiding voor de studie, waarop zij vorige week in Utrecht promoveerde, was het feit dat relatief veel misdrijven in Nederland worden gepleegd door daders uit de vier genoemde etnische groepen. Volgens sommige commentatoren zou dat mogelijk samenhangen met het feit dat in die groeperingen minder negatief over diefstal en geweld wordt gedacht dan onder autochtone Nederlanders, maar uit het onderzoek van De Boer blijkt daar niets van.

Jongeren uit alle vijf de groepen wijzen diefstal en geweld af, ontdekte zij, maar de argumenten lopen sterk uiteen. Waar Nederlandse jongeren de nadruk leggen op de noodzaak om de wet te respecteren, wijzen Surinamers op het belang van orde en discipline, noemen Marokkanen de regels van de Islam, en zijn Turkse jongeren vooral bang voor de goede naam van de familie. Vandaar ook hun minder strenge visie op eerwraak. Waar Nederlandse, Antilliaanse en Surinaamse jongeren de moordenaar van een weggelopen meisje een gevangenisstraf van achttien jaar zouden geven, vinden Marokkanen veertien en Turken 12,5 jaar voldoende.

Over de strafmaat lopen de meningen sowieso meer uiteen. Vooral Nederlandse jongeren zijn ontevreden over de lichte straffen in Nederland. Toch verbazen ook de andere groepen zich. zegt een Antilliaanse meisje in het uiterst leesbare proefschrift. ‘Je hebt hier PlayStation op je kamer! Dat is toch geen straf?’ Een Marokkaanse jongen wijst op het nut van het ‘vernederen’ van daders. ‘Je moet ze de straat laten vegen. Dat is een grote straf, want er zijn best wel veel mensen die je kennen en die je zien. Je gaat voor hen voor schut.’

De markt is geopend vanaf 11 uur. De toegang is gratis en voor elke koper is er een gratis boek.

Matthijs Raaben (28), viroloog

De speurtocht kost aardig wat tijd: “Om te beginnen testen we cellen door er honderden verschillende stofjes bij te doen. Vervolgens infecteren we die cellen met een virus, en kijken hoe dat zich vermenigvuldigt.” Lijkt een stof een virus goed af te remmen, dan is het zaak om achter de werking er van te komen.

Vervolgens wordt deze stof getest op muizen. De beestjes worden geïnfecteerd met het muizen hepatitis virus (MHV). “MHV is een goed model voor andere coronavirussen. Als blijkt dat een bepaalde stof werkzaam is tegen MHV, dan heb je een goede kans dat dat ook tegen andere coronavirussen werkt en bij andere dieren.”

Het mooie van testen met MHV, zegt Raaben die in september 2009 hoopt te promoveren, is dat MHV licht geeft wanneer het zich vermenigvuldigt in de muis. “Dat licht kunnen we met een zeer gevoelige camera meten. We maken een afbeelding van de muis, waarbij we de intensiteit van het licht kunnen meten, dat op een bepaald punt ontvangen is. Hoe roder de muis op die afbeelding, hoe meer virussen het in het lijf heeft. Er zit wel eens een muis bij met een niet werkend immuunsysteem, dan kleurt hij op de afbeelding dus helemaal rood!”

Volgens minister Rouvoet van Jeugd & Gezin hebben studerende moeders vaak moeite met het combineren van zorg en studie. Om hen tegemoet te komen moet er een cultuuromslag plaatsvinden, maar hoe die moet worden vormgegeven zegt hij niet.

In zijn Nota Gezinsbeleid 2008 hoopt hij dat “rolmodellen, good practices en voorlichting” studerende ouders kan helpen. Financieel gezien vormen ze geen aparte doelgroep. Voor een zwangerschaps- en bevallingsverlof moeten deze studenten een beroep kunnen doen op het ‘profileringsfonds’ van hun instelling, zegt hij. Waarmee hij de moeders veroordeeld tot de goede wil van universiteiten en hogescholen.

Annemiek de Jong van het Steunpunt Studerende Moeders had wat meer van de minister verwacht. “In zijn nota worden gezinsvriendelijke werkgevers gestimuleerd om de combinatie van arbeid en gezin te vergemakkelijken. Waarom betrekt hij daar het onderwijs niet bij?” Volgens De Jong wordt de doelgroep in Den Haag verwaarloosd. “Wie een moeder schoolt, schoolt een heel gezin. Hij lijkt het studeren niet helemaal serieus te nemen. Alsof studeren en colleges volgen minder tijd kost dan werken.”

Vroeger

Die zin had ik geschreven in mijn aantekeningboekje (ik heb een aantekeningboekje, waar ik op allerhande ongepaste momenten dingen in opschrijf. Ik ben nogal een eikel) met als idee er een column mee te beginnen. Mooi, actueel, en sociaal wenselijk. En toen bedacht ik; wtf dude, ga je nu net doen alsof je helemaal sentimenteel geëngageerd bent? Op 4 november was ik door een half dozijn mensen gevraagd of ik zin had om mee te gaan naar Tivoli, de Melkweg of andere verkiezingsbijeenkomst, en ik was thuis gebleven omdat ik moe was en net mijn bed had verschoond, wat toch altijd tien keer lekkerder slapen betekent.

Ik weet nog dat Bill Clinton in 1992 president werd en ik ’s ochtends opstond en het journaal constant dezelfde beelden herhaalde, iets met dat het vijfhonderd jaar geleden was sinds Colombus het continent ontdekte. In 1992 was ik negen.

Zouden er al eerstejaars rondlopen die in 1992 geboren zijn? Misschien is het wat vroeg, maar er is altijd wel een hele jonge eerstejaars bij. Zo eentje die een paar klassen heeft overgeslagen en nog geen OV-kaart mag hebben. Zondag sprak ik mijn moeder en ze vertelde dat jongeren steeds meer narcistisch worden. Had ze ergens gelezen. Ik verdedigde de jongeren, totdat zij er op wees dat de bestudeerde groep tussen de 12 en 24 was. Ik viel dus niet meer in de categorie jongeren. Ik ben 25. Christus.

Opeens begin ik mezelf erop te betrappen dat ik steeds vaker nostalgisch word. Aan het begin van het jaar had ik nog een gezonde ouderejaarsafkeer van al die nieuwe groener-dan-gras nog amper uitgepuberde eerstejaars, nu benijd ik ze. Ik zat laatst langs de masterwebsites van mijn faculteit te surfen en betrapte me erop dat ik verzuchtte ‘hadden ze die in mijn tijd maar.’ Mijn tijd, alsof die al voorbij was. Laatst zei ik tegen een vriendin: ‘Als ik opnieuw zou kunnen beginnen zou ik iets anders gaan studeren, kunstgeschiedenis of zo.’ Laatst legde ik aan een eerstejaars uit waar de ‘nieuwe UB’ in De Uithof was, waarop dat kalf vroeg of er ook een oude is dan. Diezelfde eerstejaars sprak me met U aan!

Oké, dat laatste is gelogen. Helemaal niemand spreekt me met U aan, wat weer een obsessie op zich is, maar sinds ik mijn OV-kaart heb moeten inleveren krijg ik steeds meer het gevoel dat mijn studietijd me ontglipt, einde oefening, dat ik een paar laatste maanden plichtmatig vol moet maken en iets nieuws moet gaan verzinnen. Een beetje zoals George W. Bush zich nu moet voelen.

Heb jij de beste scriptie van 2008 geschreven? Het Universiteitsfonds nodigt (oud-)studenten in de Bèta Natural Sciences (dus geen Levenswetenschappen) uit om hun scriptie in te sturen voor de . Als je je afstudeerscriptie in 2008 hebt ingeleverd en er een acht of hoger voor hebt gekregen, aarzel dan niet en stuur hem in. De winnaar wordt beloond met 1000 euro. De deadline voor inzending is 19 januari 2009.

Op de website van het Universiteitsfonds vind je het reglement met alle voorwaarden: www.ufonds.uu.nl/scriptieprijs.

Vragen? Bel of stuur een e-mail naar Joost Gunther, 030-2539624, j.gunther@uu.nl.

Hoewel Nederlanders de Sint al vanaf babydom kennen, kunnen buitenlandse studenten weer altijd heel verbaasd zijn over de Goedheiligman en zijn geschminkte Pieten.

Vandaar dat het Erasmus Student Network als studentenvereniging voor internationale studenten afgelopen maandag een college Sinterklaas verzorgde.

Maar voordat de powerpointpresentatie kon beginnen werd de zaal opgeschrikt door twee donkere figuren die huppelend en uitgelaten snoep gooiden naar het buitenlandse publiek. Sommigen doken verschrikt weg, anderen bekochten hun onoplettendheid met een pepernoot tegen het hoofd. ESN legde de verbouwereerde studenten uit wat hier gebeurde:“These are the Black Petes, they give you some candy.” Na

‘The story of Sinterklaas & Zwarte Piet’ mochten de studenten hun schoen zetten. Onder luid gelach vlogen de schoenen naar voren; gooien kan niet alleen met snoepgoed, moeten ze hebben gedacht. Achter in de collegezaal werden de verzamelde schoenen op een rijtje gezet en terwijl iedereen onderuit zakte om te genieten van een ondertitelde versie van Alles is liefde, vulden de Zwarte Pieten de schoenen met chocolademuntjes. “Lekker huiselijk Hollands”, aldus ESN-PR-Piet Merlijn.

”Ik heb heel lang een vriendje gehad. Van mijn zestiende tot mijn negentiende. Toen het uitging was dat niet leuk, maar ook wel weer goed. Ik was aan een nieuw leven begonnen aan de universiteit. En eigenlijk wilde ik ook vrij zijn. Ik heb me wel eens afgevraagd hoe ik op mijn leven zou terugkijken als ik met die jongen zou zijn getrouwd. Misschien dat ik op mijn vijftigste toch had gedacht dat ik iets gemist had.

“Ik verwachtte in eerste instantie dat ik me alleen zou voelen. Ik was erg gewend aan een relatie. In het begin bekeek ik alle jongens als potentieel vriendjesmateriaal. Maar dat werd steeds minder. Ik ben niet meer zo gericht op een relatie. Ik voel me helemaal niet alleen. Ik doe leuke dingen met vriendinnen en ik vermaak me wel.

Ik ben wel een beetje aan het daten. Misschien ben ik veeleisend, maar tot nu toe was het toch niet helemaal wat ik zocht. En dan ga ik ook niet met iemand mee voor een avondje. Zo ben ik niet.

“Ik beschouw liefde als iets moois tussen twee mensen. En ik geloof ook dat er een grote liefde komt waar ik oud mee wil worden.”

Waar moet die man aan voldoen? “Het moet iemand zijn waar ik leuke dingen mee kan doen. Iemand die ik kan vertrouwen en die het beste in me naar boven haalt. Trouw vind ik erg belangrijk. Uiterlijk ook. Als ik met hem op straat loop, wil ik trots kunnen denken: ‘die hoort bij mij’.

“Goede omgangsvormen vind ik minstens zo belangrijk. Stel ik ga voor het eerst met iemand uit eten en de rekening komt. Dan pak ik mijn tas om aan te geven dat ik bereid ben om te betalen. Maar ik verwacht van die jongen dat hij zegt: ‘nee, nee, ik betaal’. Begrijp me goed, het gaat me er niet om dat hij betaalt. Het gaat me erom dat hij serieus de intentie heeft om te betalen. Dat vind ik belangrijk. Als hij geen gentleman is dan houdt het op.”

In hun brief refereren de medewerkers aan de verklaring die departementshoofd Voesenek eerder had gegeven voor de financiële problemen van Biologie. Hij stelde toen dat het tekort waarmee de biologen kampen, het gevolg is van een aantal tegenvallers, waarbij hij met name de overheveling door minister Plasterk van universitair geld naar NWO en de in de CAO afgesproken loonstijging noemde. Op grond van die uitleg vroegen verschillende medewerkers zich af of afzien van de salarisverhoging mogelijk soelaas kon bieden.

In een reactie verwezen beleidsmedewerkers van VAWO en Abvakabo de uitleg van Voesenek vorige week krachtig naar de prullenmand. Zij stelden dat de universiteiten de CAO niet zouden hebben ondertekend als de financiële ruimte voor de afgesproken loonstijging er niet was geweest, en constateren dat dit argument dan ook in geen enkel ander universitair reorganisatieplan wordt genoemd. ‘De presentatie alsof de CAO-afspraken (lees: de bonden) debet zouden zijn aan de noodzaak te reorganiseren, verdoezelt o.i. ten onrechte de omstandigheid dat het departement wellicht al een tijd op te grote voet heeft geleefd. Alle salarissen zijn bij de universiteiten gestegen, maar niet overal gaat gereorganiseerd worden. De werkelijke oorzaak ligt ergens anders.’

“De conclusie is duidelijk”, zegt een van de briefschrijvers, docent-onderzoeker Paul van Bergen en Henegouwen, “De leiding van Biologie heeft niet goed op de centjes gepast en heeft de CAO als excuus gebruikt.” Ter ondersteuning van zijn departementsbestuur wil Van Bergen en Henegouwen overigens wel kwijt dat het verdeelmodel van de Bètafaculteit mede debet is aan de problemen. “Volgens het Strategieplan van onze faculteit is vergroting van de studenteninstroom van groot belang. Bij Biologie is daarom de laatste jaren veel energie in het onderwijs gestoken. Maar in plaats van dat te honoreren, rekent het verdeelmodel ons vooral af op ons onderzoek. Dan klopt er toch iets niet?”

Ook in de faculteitsraad van Bètawetenschappen kwam de reorganisatie van Biologie deze week ter sprake. Directeur Eugène Bernard maakte onomwonden duidelijk het afzien van de overeengekomen loonsverhoging geen serieuze optie te achten. “De CAO is algemeen verbindend, daar kan niet zo maar van worden afgeweken.” Op een vraag uit de raad deelde Bernard mee dat het structurele tekort van Biologie rond 2,2 miljoen euro bedraagt. Eind deze week verschijnt het reorganisatierapport, waaruit moet blijken hoe de leiding van het departement het financiële gat denkt te dichten.

Rode superreus

Behalve in de buurt van Genève worden ook in het heelal deeltjes tot onwaarschijnlijk hoge energieën versneld. Verantwoordelijk daarvoor zijn de supernova explosies waarin zware sterren, vaak in de vorm van rode superreuzen, aan hun einde komen. De naar buiten gerichte schokgolf van zo’n explosie zorgt voor een enorme versnelling van de deeltjes die onderweg worden ‘opgeveegd’ en die ook de aarde ‘bombarderen’. In het Amerikaanse tijdschrift The Astrophysical Journal publiceert de Utrechtse promovenda Eveline Helder deze week haar ontdekking dat ook de naar binnen gerichte schokgolf van een dergelijke supernova explosie als een deeltjesversneller fungeert. Zij leidt dit af uit röntgenopnames van de supernovarest Cassiopeia A uit ons eigen Melkwegstelsel. De deeltjes die door deze schokgolf worden versneld, bestaan volgens Helder niet uit opgeveegde materie rondom de ster, maar uit materiaal van de ster zelf.

Advanced Grant

Met vijf van de negentien Nederlandse toewijzingen is de Universiteit Utrecht zeer succesvol geweest in de eerste ronde van het nieuwe Europese subsidieprogramma voor toponderzoekers. Eerder dit jaar al wonnen klimaatwetenschapper Jaap Sinninghe Damsté en de ontwikkelingsbiologen Hans Clevers en Ben Scheres een Advanced Investigator Grant ter waarde van ruim twee miljoen euro. Vorige week ontvingen ook chemicus Piet Gros en socioloog Marco van Leeuwen dit goede nieuws. In totaal reikte de Europese Research Council 275 Advanced Grants uit met een waarde van 542 miljoen euro. Zelfs gepensioneerde onderzoekers hoeven niet te wanhopen, zo blijkt uit de uitslag. De jongste winnaar is 36, de oudste 76. Eerder dit jaar werden een kleine driehonderd Starting Independent Researcher Grants van ongeveer anderhalf miljoen euro uitgereikt. Daarvan gingen er drie naar Utrechtse onderzoekers.

Sport en drank

Al weer 35 jaar geleden joeg Jan Blokker Nederlandse sociologen en masse in de gordijnen met zijn typering: ‘Een socioloog is iemand die bewijst dat het donker wordt als de lamp uitgaat.’ Soms doen onderzoekers met verbazingwekkende hardnekkigheid hun best om het gelijk van de voormalige Volkskrantcolumnist te onderstrepen. Neem de ontdekking waarmee psycholoog Kerry O’Brien van de Universiteit van Manchester de lezers van het decembernummer van het tijdschrift Addiction verrast. Uit onderzoek onder 1300 sporters concludeert hij dat leden van verenigingen met een alcoholfirma als sponsor meer drinken dan collega-sporters, nog opzienbarender is zijn bevinding dat het drankgebruik aanzienlijk toeneemt als sporters dankzij de sponsor gratis of tegen gereduceerd tarief kunnen drinken. Kerry geeft toe dat het door hem gevonden verband common sense lijkt, maar zegt hij, de relatie tussen sponsoring en drank was nog nooit goed onderzocht.