Steeds vaker wordt (jeugd)criminaliteit in de nieuwsberichtgeving in verband gebracht met de etnische afkomst van de dader en diens cultuurspecifieke opvattingen over criminaliteit. Die oopvattingen over misdaad en straf zouden mede verantwoordelijk zijn voor het verhoudingsgewijs grote aandeel van allochtonen in de criminaliteit.

Dat is een misvatting, ontdekte De Boer tijdens haar onderzoek, waarvoor ze duizend vmbo-leerlingen in de Randstad ondervroeg. De opvattingen van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse of Antilliaanse jongeren wijken niet veel af van de ideeën die de Nederlandse jeugd erop nahoudt. Die opvattingen kunnen een oververtegenwoordiging van allochtonen in de criminaliteit dus niet verklaren.

De enige uitzondering die de criminologe van het Willem Pompe-Instituut kon ontdekken waren de ideeën over eer-gerelateerd geweld en de bestraffing daarvan onder Turkse jongeren.

AH

“Ik vind dat de minister niet staat voor het Nederlandse onderwijs en de Nederlandse diploma's”, zegt rector magnificus Gerard Mols van de Universiteit Maastricht in unversiteitsblad Observant. Hij roept gedupeerde studenten op om zich bij hem te melden. Met een verwijzing naar minister Plasterk: “Als hij het niet doet, doen wij het.”

Voordat een Nederlands diploma in België geldig kan worden verklaard, moet het eerst worden beoordeeld door tenminste twee Vlaamse universiteiten. Deze procedure neemt meestal drie maanden in beslag. Deze week berichtte minister Plasterk aan de Tweede Kamer dat dit in de toekomst zo blijft. Hij neemt aan dat de Belgische werkwijze niet in strijd is met Europese regelgeving.

Gerard Mols vermoedt dat België wel degelijk de wet overtreedt. Bovendien vindt hij een wachttijd van drie maanden te lang. Hij heeft naar verluidt een Belgische advocaat benaderd en laat nu inventariseren wat de mogelijkheden zijn voor een juridische procedure.

Nederland heeft eind vorig jaar met tien Europese landen, waaronder Vlaanderen, het voornemen uitgesproken om elkaars accreditatiebesluiten te erkennen. Volgens Mols betekent dit ook wederzijdse erkenning van diploma's. Minister Plasterk vreest dat het minder eenvoudig is: België kent veel beroepen waarvan de ingangseisen door de overheid worden vastgesteld. Dit betekent dat er aanvullende eisen kunnen worden gesteld aan buitenlandse diploma's en dat staat automatische erkenning in de weg.

HOP

Het CBS, opgericht door de UU-hoogleraar fythopathologie Johanna Westerdijk (1883 - 1961) , wil met deze actie het belang van biodiversiteit van schimmels en het onderzoek daarnaar benadrukken. Schimmels spelen een belangrijke rol in bijvoorbeeld industrie, gezondheid en landbouw.

Westerdijk was de eerste Nederlandse vrouwelijke hoogleraar, maar geen feministe. Ze rookte sigaren, noemde zich Hans en haalde op school alleen onvoldoendes voor handwerken. Ze werd in 1917 benoemd op de Utrechtse leerstoel Plantenziektekunde en deed met name onderzoek naar de invloed van schimmels op de Iepenziekte. Uit haar fythopathologisch laboratorium in Baarn is het CBS ontstaan.

Reden ook voor het CBS om een Johanna Westerdijkprijs in het leven te roepen, die het bureau in december uitreikt aan dr. Emory Simmons (88) uit de VS. Hij heeft in zijn jonge jaren Westerdijk nog ontmoet en tijdens zijn werkzame leven een buitengewone bijdrage geleverd aan het onderzoek naar schimmelcultures.

AH

“Je gaat de deur uit en neemt mee... je mobiele telefoon en bril, je pen of potlood, een banaan voor onderweg en deo, voor het geval dat... Het zijn gewone voorwerpen die je in je tas doet. Toch is bij elk artikel een verhaal over wetenschap te vertellen”, aldus het museum.

De tentoonstelling ‘Boeiende Bagage’ gaat op zoek naar die verhalen. Hoe werkt zweet als angstindicator? Kan een banaan de veroudering van menselijke cellen tegengaan? Onderwerpen zoals een mobiele telefoon, agenda of een condoom worden belicht vanuit verschillende onderzoeksgebieden.

Boeiende Bagage werd ontwikkeld in samenwerking met medewerkers van alle faculteiten van de Universiteit Utrecht. Rector Hans Stoof opent op 24 november de expositie.

AH

Deze week maakte de bewindsman bekend dat tot 2014 negentien miljoen euro extra beschikbaar komt voor internationalisering, bovenop de al eerder toegezegde 150 miljoen euro. Maar negentien miljoen erbij is “bij lange na niet voldoende”, melden de lobbyverenigingen in een gezamenlijke reactie. Bovendien vinden ze internationalisering een zaak voor het gehele kabinet, niet slechts voor één minister.

Plasterk wil bereiken dat in 2014 een op de vier Nederlandse studenten in het buitenland gaat studeren. Daarnaast moet ook het hoger onderwijs in Nederland internationaler worden. Het ‘veld’ steunt deze voornemens en is blij met de aangekondigde maatregelen, zoals beurzen voor buitenlandse studenten en medewerkers die naar Nederland komen, ondersteuning van internationale stages en meer geld voor Nederlandse studenten die buiten Europa gaan studeren.

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) grijpt de internationaliseringsnota aan om nogmaals te fulmineren tegen de “harde knip” tussen bachelor en master. Door de invoering van de “harde knip” zullen studenten vaker afzien van een verblijf over de grens omdat ze bang zijn voor studievertraging, denkt de LSVb. Nu al ligt het aantal studenten dat naar het buitenland gaat, drie keer lager dan het aantal buitenlandse studenten dat in Nederland komt studeren.

HOP

Met het MEERVOUD (Meer Vrouwelijke Onderzoekers als Universitair Docent) programma wil de sectie Aard- en Levenswetenschappen van NWO de doorstroom van vrouwelijke post-docs naar hogere wetenschappelijke posities bevorderen. Aan de verkregen subsidie zit behalve de tijdelijke benoeming tot universitair docent ook de garantie vast dat de betrokkene daarna een vaste aanstelling krijgt.

Ildiko van Rhijn doet in groot vee onderzoek naar onconventionele T-cellen uit het immuunsysteem. Het meeste onderzoek op dit gebied gebeurt bij muizen, maar volgens Van Rhijn geniet onderzoek bij vee de voorkeur omdat de T-cellen van groot vee identiek zijn aan die van mensen. Door dit onderzoek kan dus beter inzicht worden verkegen in de werking van het menselijk afweersysteem.

Ecologe Merel Soons hoopt met de MEERVOUD-subsidie meer inzicht te krijgen in biodiversiteit. Zij onderzoekt de invloed van zaadverspreiding van planten op lokale en regionale biodiversiteit. Zij maakt voor dit onderzoek niet alleen gebruik van data uit het veld, maar zet ook experimenten op en maakt mechanistische modellen om zo de ontwikkeling van biodiversiteit in kaart te kunnen brengen. Van de dertien aanvragen voor een MEERVOUD-subsidie werden er dit jaar vier gehonoreerd.

EH

Twee schilderijtjes met daarop de heiligen Andreas en Hiëronymus (zie afbeelding), die in de veilingcatalogus werden vermeld als ‘Zwitsers’, zijn vrijwel zeker van de hand van de Hollandse meester.

Aldus promovenda Meuwissen, die als kenner te boek staat van het werk van Van Oostsanen (ca. 1472-1533). Zij concludeerde dit toen ze de werken op verzoek van Sotheby's onderzocht. Bovendien heeft ze de werken geïdentificeerd als zijpanelen van een drieluik, waarvan het middenstuk zich in een privécollectie in België bevindt.

De eigenaar van het middenpaneel, waarop de Kroning van Maria is voorgesteld, heeft nu ook de zijpanelen gekocht. Na vele jaren zijn de drie stukken dus herenigd.

Al tijdens zijn leven waren de schilderijen en houtsneden van Jacob Cornelisz. van Oostsanen zeer gewild. Kunsthistorici beschouwen hem als een van de grote Hollandse meesters uit de eerste helft van de zestiende eeuw.

AH

Een Maastrichtenaar vond de munten met een metaaldetector. Universiteitskrant Ad Valvas van de VU meldt vandaag dat het gaat om negenendertig goudstukken en zeventig ‘regenboogschoteltjes’, munten die gemaakt zijn uit een legering van zilver en andere metalen.

De gouden munten zijn afkomstig van de Eburonen, een volk dat leefde in de regio Maastricht – Tongeren tot het door de Romeinen — Julius Caesar — werd uitgeroeid. De collectie munten is vermoedelijk begraven ten tijde van dat conflict, volgens VU-archeoloog Nico Roymans, een heuse genocide.

De munten zijn zaterdag en zondag onder zware bewaking te bekijken in Centre Ceramique in Maastricht.

HOP / AH

Veel Rotterdamse studenten hebben de nieuwe ov-chipkaart al, maar een student uit Groningen die een dag naar Rotterdam komt niet, erkent een woordvoerder van RET desgevraagd. “Hij kan wel een dagpas krijgen bij één van de servicepunten: als zijn studentenkaart vrij reizen toestaat, is dat daar te regelen. En anders krijgt hij korting.”

Maar de LSVb vindt dat omslachtig. “Even los van de algemene bezwaren die we hebben tegen invoering van de ov-chipkaart lijkt het me vervelend om iedere dag in de rij te staan bij een RET-servicepunt omdat je toevallig een tijdje stage loopt in Rotterdam”, zegt Lisa Westerveld. “Zolang niet iedere student een chipkaart heeft, willen we dat er bij de RET wordt nagedacht over dit soort dingen.”

Het Rotterdamse vervoersbedrijf gaat binnenkort met de LSVb in overleg. “We stemmen onze voorlichting graag af op commentaar van studenten”, aldus een woordvoerder. “Verder hopen we natuurlijk dat de chipkaart snel landelijk wordt ingevoerd, want dan zijn de problemen opgelost.”

De studentenbond, die in september met een aantal andere belangenclubs uit het overleg over invoering van de chipkaart stapte, heeft daar weinig vertrouwen in. “Studenten hebben hun pasfoto en gegevens voor de kaart al twee jaar terug afgegeven”, zegt LSVb-voorzitter Lisa Westerveld. “Maar staatssecretaris Huizinga (verkeer en waterstaat) zwijgt als we vragen hoe het zit.”

HOP

De resultaten van het onderzoek, waaraan epidemiologen van het UMCU en het RIVM meewerkten, zijn beschreven in het tijdschrift New England Journal of Medicine van.

Vrouwen met een body mass index van 24,3 en mannen met een BMI van 25,3 blijken het laagste overlijdensrisico te hebben. Een lager of hoger gewicht verhoogt de kans op overlijden. Maar onafhankelijk van de BMI verhoogt een grote tailleomvang altijd de kans op overlijden. Dat geldt dus ook als iemand een normaal gewicht heeft. Bij dunnere mensen is dit effect sterker dan bij dikkere mensen.

Met andere woorden: niet alleen overgewicht maar ook de vetverdeling over het lichaam heeft invloed op de gezondheid. Buikvet is schadelijker dan ander vet omdat het stoffen produceert die bijdragen aan het ontstaan van ziekten. De onderzoekers pleiten voor het standaard meten van de buikomvang naast de BMI-berekening als methode om de mate van overgewicht te bepalen.

“We wisten al dat buikvet slecht was”, verklaart epidemioloog prof.dr. Petra Peeters van het UMCU. “Maar voornamelijk bij dikke mensen. Dik zijn en een grote tailleomvang hangen nauw samen. Daarom hadden we dit grote onderzoek nodig om te bewijzen dat tailleomvang, ook los van dik zijn slecht is. Bovendien laat het onderzoek zien dat een grotere tailleomvang ook bij dunne mensen en mensen met een normaal gewicht een rol speelt.”

AH