In zijn vorig jaar gepubliceerde boek laat de Utrechtse hoogleraar wetenschapsgeschiedenis zien hoe de moderne natuurwetenschap is ontstaan en waarom dat niet in China of in de Arabische wereld maar in West-Europa is gebeurd. In een interview in het Ublad zei hij vorige week: ‘Ik hoop iets duurzaams te hebben toegevoegd aan het debat over die kwestie.’ Cohen ontvangt een beeldje en een bedrag van 7500 euro.

De uitverkiezing van het boek van Cohen werd maandag 26 mei bekend gemaakt tijdens Bessensap, de jaarlijkse ontmoetingsdag van wetenschappers en journalisten. Andere genomineerden voor de prijs waren 'Ararat' van Frank Westerman, 'Gevaarlijke Kennis' van Luuc Kooijmans, 'Het slimme onbewuste' van Ap Dijksterhuis en 'Opgelost' van Bennie Mols. De jury onder voorzitterschap van SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan reikte nog drie Eurekaprijzen uit, waaronder een voor het televisieprogramma 'Andere Tijden' van de NPS.

EH

Zie voor het interview met Cohen in het Ublad van 22 mei: http://www.ublad.uu.nl/WebObjects/UOL.woa/2/wa/Ublad/archief?id=1032867

Sinds 2005 slaan diverse studentenorganisaties de handen ineen om hun maatschappelijke betrokkenheid te tonen. Met zeer uiteenlopende activiteiten hopen zij samen zoveel mogelijk geld in te zamelen voor goede doelen. Ragweek 2008 zal het bijeengebrachte geld dit keer doneren aan UAF, een stichting voor vluchtelingstudenten, en aan MYSA, een sportgenootschap voor Keniaanse jongeren.

Dit jaar lopen de activiteiten uiteen van spetterende feesten in de binnenstad tot het wassen van vieze fietsen naast de UB. Ook kunnen studenten het opnemen tegen Keniaanse voetballers tijdens een voetbaltoernooi op Klein Galgenwaard, naast Kampong.

Het bestuur van de Ragweek hoopt het recordbedrag van vorig jaar (10.000 euro) te overtreffen.
Alles over wat, waar en wanneer is terug te vinden op de website http://utrecht.ragweek.nl/

RvV

Het dictee werd georganiseerd door de Utrechtse studentenvakbond USF, nadat er in februari niemand was komen opdagen op een training spelling. “We wilden wel eens zien of studenten echt zo goed zijn als zij zelf denken”, vertelt voorzitter Femke Hovinga van USF.

De winnares maakte 29 fouten in het zes alinea’s tellende dictee. “We zijn wel geschrokken dat iemand met zoveel fouten heeft gewonnen”, reageert Hovinga. “Maar het was ook wel heel pittig, hoor. Zelf had ik 35 fouten, terwijl ik dacht aardig goed te kunnen spellen. De uitslag viel dus wel tegen.”

Toch denkt Hovinga dat deze uitslag niet bewijst dat studenten niet kunnen spellen. “Er zaten hele moeilijke woorden in en minder woorden waarbij het draait om de d’s en t’s. Terwijl dat juist de woorden zijn waar de meeste studenten moeite mee hebben.”

De vraag is of niet-studenten betere resulaten zouden hebben gehaald, want in de dicteezin 'Recentelijk mocht ik een gargantueske groep aartslelijke alzheimerpatiënten met
hardnekkige hexakosioihexekontahexafobie aan mijn abyssale koninkrijk toevoegen, de requiems van de kanunnikenkoren nog na-echoënd in hun onoorbare oren' zitten genoeg woorden om over te struikelen.

Wil je het hele dictiee lezen? Kijk dan op www.usfstudentenbelangen.nl

Dat zijn enkele van de bevindingen uit een onderzoek van de Stichting OER naar de onderwijstrajecten die afgestudeerde hogeschoolstudenten moeten voorbereiden op een universitaire master. Uit de resultaten blijkt dat de studenten die zo’n traject volgen, door de bank genomen dik tevreden zijn.

De inhoud is boeiend, de organisatie is in orde en de stof sluit goed aan bij de vooropleiding, aldus de geënquêteerden, waaronder veel sociaal-wetenschappers. Wel wordt door veel van hen gevraagd om een cursus wetenschappelijk schrijven aan het begin van het traject, omdat dat wél van de deelnemers wordt verwacht, terwijl zij het nooit geleerd hebben.

Ondanks de positieve waardering van studenten blijken lang niet alle faculteitsdecanen voorstander van een voortzetting van de huidige aanpak. Tegenover positieve geluiden uit de faculteiten Geneeskunde, Bèta en REBO staat een meer kritische houding bij Geo-, Geestes- en Sociale Wetenschappen. Voor die laatste faculteit, die relatief veel pre-masterstudenten opvangt, spelen de hoge kosten een belangrijke rol.

Ook rector-magnificus Stoof is door de OER-redactie ondervraagd. Hij vindt dat er meer bekendheid aan de trajecten moet worden gegeven, omdat hij het belangrijk vindt dat gemotiveerde hogeschoolstudenten de kans krijgen een universitaire master te volgen. Net als sommige decanen ziet de rector vooral toekomst in afspraken met de hogeschool over duale paden, zodat studenten zich al tijdens hun hogeschoolstudie op een universitair vervolg kunnen voorbereiden.

EH

Het onderzoek over het pre-mastertraject zal samen met een nog te verschijnen onderzoek over diversiteitsbeleid op dinsdag 27 mei worden gepresenteerd tijdens een discussieavond in de Universiteitsbibliotheek in De Uithof. Aanvang: 19.30 uur.

Het bestuur van het Delftse studentencorps hoopt met de cursus de traditionele ontgroening weer terug te brengen. Volgens senaatspresident Eline van der Veen is dit nodig, omdat de kennismakingstijd (KMT) de laatste jaren te ver is afgeraakt van de oorspronkelijke doelen zoals het leren kennen van de vereniging, de gebruiken en de leden.

"Er was de laatste jaren meer aandacht voor het elkaar het leven zuur maken, dan voor de dingen waar het om zou moeten gaan. Leden moeten zich nieuwsgieriger opstellen en meer aandacht hebben voor de kandidaat-leden", verduidelijkt Van der Veen in het Delftse universiteitsblad TU Delta.

De leden van het Utrechtsch Studenten Corps krijgen geen ontgroeningsles. "In de algemene ledenvergadering krijgen onze leden te horen wat zij wel en niet moeten doen”, vertelt rector Daan Slotema. “Evenals het DSC hebben wij de kennismakingstijd dit jaar uitgebreid heroverwogen, waarbij ook onze eigen leden zijn betrokken. Kennis maken met de vereniging, gebruiken, leden, stad en studie staan gedurende de gehele KMT centraal."

Slotema denkt dat deze doelen voldoende aandacht krijgen tijdens de kennismakingstijd (KMT). "Natuurlijk wordt het de aankomende leden wel eens moeilijk gemaakt, maar daar draait het echt niet alleen om. Het is vooral de bedoeling dat de nieuwe leden zich snel thuisvoelen."

MA

"In Sichuan staan verschillende universiteiten en wij willen graag iets voor hen doen", zegt Tom Zwart die wel vaker na een ramp een hulpactie op touw zet. "De actie zit nog in het beginstadium, maar we hebben inmiddels contact gehad met twee universiteiten."

"De ene is de Agricultural University, een soort Universiteit van Wageningen. Die universiteit is heel zwaar getroffen. Ik heb net een fax gekregen van de president en hij schrijft dat de universiteit met de grond gelijk is gemaakt. Er zijn heel veel doden gevallen en er worden nog heel veel mensen vermist. Er is daar grote nood. Ze hebben bijvoorbeeld geen tenten om hun mensen onderdak te bieden.

"Ook met de Sichuan University is contact. De universiteit heeft een heel goede reputatie en is ook zwaar getroffen. Wij willen het project ondersteunen van hun Law School, want ze willen geen steun voor zichzelf. De Law School is begonnen met een Legal Aid Clinic. Zij geven gratis juridisch advies aan slachtoffers van de ramp die bijvoorbeeld in de clinch liggen met hun verzekeringsmaatschappij. Met de derde universiteit zijn we nu contact aan het leggen, maar onder de huidige omstandigheden gaat dat natuurlijk niet even gemakkelijk."

Zwart heeft al veel ruchtbaarheid gegeven aan zijn initiatief en probeert op alle fronten mensen mee te krijgen, zoals zusterinstituten in het buitenland. Ook heeft hij al aangeklopt bij het bestuur van het departement Rechten en bij het college van bestuur van de universiteit via de China-deskundige. "Hoe meer mensen meedoen, hoe meer we kunnen betekenen voor China. Ik vind het belangrijk om de Chinezen te laten weten dat we ondanks onze kritiek op de mensenrechten, er wel voor hen zijn in tijden van nood. En natuurlijk met name voor onze collega's."

Behalve met kennis, hoopt Zwart de Chinezen in Sichuan te helpen met geld en hulpgoederen. "Dat kan van alles zijn. Wij kunnen als universiteit bijvoorbeeld ook gratis studieplaatsen aanbieden aan studenten die nu zonder universiteit zitten. Ze zouden bijvoorbeeld hier kunnen komen studeren totdat hun universiteit weer is opgebouwd."

Wie Tom Zwart en Yanqing Hong wil helpen met de actie of hulp of goederen wil aanbieden, kan contact met hem opnemen op 06 2705 2580 of via mail T.Zwart@law.uu.nl.

GK

Universiteit en club sloten afgelopen weekend een overeenkomst. Het plan was voorgekookt door VU-collegevoorzitter René Smit en John Jaakke, VU-alumnus en tot voor kort voorzitter van Ajax. De club treft momenteel voorbereidingen om op sportcomplex De Toekomst een voetbalkennisinstituut op poten zetten, en kan de inbreng van de bewegingswetenschappers goed gebruiken.

Het is niet de eerste samenwerking tussen Ajax en de Vrije Universiteit: het VU Medisch Centrum verzorgt sinds een aantal jaren de blessurebehandeling van spelers uit het eerste elftal.

Ajax is naarstig op zoek naar kwaliteitsimpulsen: de recordkampioen heeft al vier jaar het nakijken in de landelijke competitie en speelt een bijrol in Europa. Afgelopen weekend liep de club een ticket voor de voorronde van de Champions League mis, door over twee wedstrijden klop te krijgen van FC Twente.

HOP

Het is van veel groter belang dan vroeger “dat wij in brede kringen vrienden maken”, aldus neerlandicus Van Oostrom in zijn laatste jaarrede. De basisbudgetten van de Nederlandse universiteiten dalen en relatief gezien geeft de overheid sinds 1990 steeds minder uit aan wetenschap. Van Oostrom zou willen dat de KNAW in de samenleving meer steun creëerde voor de wetenschap.

Daarbij moet de KNAW blijven proberen om jongeren voor de wetenschap te winnen, want hun interesse in een wetenschappelijke loopbaan daalt. Dat ligt niet aan het lagere salaris van wetenschappers, meent Van Oostrom. “Een veel gevaarlijker bedreiging acht ik het monsterverbond van onbekendheid met de wetenschap plus het imago dat men hiermee zou opteren voor een suf bestaan als nerd. Niet te ontkennen valt dat goede wetenschap, net zoals kunst en sport, het moet hebben van een zekere focus die aan obsessie grenst – maar wat de jeugd te weinig ziet, is dat juist achter die ogenschijnlijke beperking een wereld vol avontuur, vrijheid, kansen en professioneel geluk te winnen valt.”

In deze lijn past ook een verdere professionalisering van de adviesfunctie van de KNAW. “Op een kwetterende KNAW zit niemand te wachten”, aldus Van Oostrom, maar hij wil wel dat de standpunten van de akademie “sneller en fermer” weerklank vinden. Het advies over opdrachtonderzoek zette bijvoorbeeld pas zoden aan de dijk toen de Volkskrant de kwestie op zijn voorpagina zette, constateert hij. Daar moet de KNAW van leren.

De nieuwe president, natuurkundige Robbert Dijkgraaf, stak de loftrompet over zijn voorganger. Dankzij Van Oostrom “leven ambtelijke notities op door onverwachte kwinkslagen en literaire verwijzingen, en bevat zelfs het eenvoudigste kattebelletje nog een spitsvondigheid”. Volgens Dijkgraaf heeft Van Oostrom de KNAW “een schatkamer aan ideeën geschonken” en haar “in de publieke perceptie met een lauwerkrans getooid”.

HOP

Tot die conclusie komt Christina Jeppesen de Boer in het proefschrift 'Joint parental authority', waarop zij vrijdag 23 mei promoveert. In dat boek constateert zij dat de wetgever in 1998 misschien goede bedoelingen had met het invoeren van het automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag, maar dat de wet in de praktijk tot nogal wat problemen leidt. Vooral kinderen uit sociaal kwetsbare gezinnen dreigen de dupe te worden van de huidige regeling, omdat die voorbij gaat aan hun behoefte aan een veilige omgeving zonder conflicten. Jeppesen de Boer: "Voor 1998 was het aan de ouders om samen het gezag aan te vragen en zelf een invulling te geven over bijvoorbeeld de verblijfplaats van het kind, de schoolkeuze en medische behandelingen. Als de ouders het niet eens waren werd het ouderlijk gezag aan één ouder toegewezen."

Sinds 1998 loopt het ouderlijk gezag automatisch door na scheiding en kan de rechter alleen in uitzonderlijke gevallen het eenhoofdig gezag toewijzen. Tien jaar na invoering van de nieuwe regeling klinken er steeds meer stemmen die vinden dat rechters de belangen van de kinderen zwaarder moeten laten wegen. Een probleem daarbij is volgens Jeppesen de Boer echter dat rechters dat alleen kunnen doen als er concreet bewijs is dat de kinderen door het gezamenlijk ouderlijk gezag serieuze risico's lopen. En dat bewijs is er meestal niet of is pas vast te stellen als het kind al in de knel zitten. Zij pleit daarom voor een terugkeer naar de situatie van voor 1998. "Dat is juridisch gezien een veel haalbaarder weg."

EH

Microscoop

Water

Deze week opent in Utrecht een interdisciplinair centrum voor onderzoek naar duurzaam gebruik van bodem, water en kustgebieden zijn deuren. In het Center for Soil, Water en Coastal Resources (SOWACOR) gaan onderzoeksinstituten, bedrijven en universiteiten gezamenlijk nieuwe methoden ontwikkelen om schadelijke chemicaliën te verwijderen uit drinkwater en afvalwater, en om bodemvervuiling te voorspellen en aan te pakken. "Het centrum wordt een platform van waaruit problemen op het gebied van bodem, water en kustgebieden aangepakt kunnen worden", aldus de Utrechtse hoogleraar Geochemie Van Cappellen. Een van de partners in SOWACOR is de King Abdullah University of Science and Technology (KAUST), die in 2009 in Saoedi-Arabië van start gaat. In het kader van een zogeheten Global Research Partnership financiert steekt die universiteit de komende drie jaar 4,5 miljoen dollar in het onderzoekscentrum.