De Cock: "Het besluit om de versneller af te bestellen wordt door het bestuur onder meer gemotiveerd met het argument dat dat de faculteit een besparing van 5,5 miljoen euro oplevert, omdat het Robert van de Graafflaboratorium dan niet verbouwd hoeft te worden. Maar sinds wanneer moet een faculteit of departement opdraaien voor de huisvestingslasten? Dat hoeven andere faculteiten toch ook niet? Toen onderzoeksorganisatie NWO in 2004 bijna vijf miljoen euro voor de versneller beschikbaar stelde, heeft het college van bestuur bovendien een zogeheten inbeddingsgarantie gegeven. Daar zou men zich als goed bestuur toch aan moeten houden?

"Als die 5,5 miljoen niet aan de kostenkant wordt opgevoerd, ontstaat opeens een heel ander beeld. Want het afbestellen van de inmiddels al gebouwde versneller gaat de faculteit veel geld kosten, terwijl zo'n laat besluit ook onze reputatie als researchuniversiteit geen goed doet. Er zijn wat ons betreft dus eigenlijk alleen maar redenen om de versneller wel naar Utrecht te laten komen. Met het geld dat zo wordt uitgespaard, kan Natuur- & Sterrenkunde bovendien de tekorten dekken die het departement de komende jaren nog boven het hoofd hangen, totdat men de zaak in 2010 financieel weer op de rails heeft.

"Een probleem in dat verband is dat het college van bestuur de fysici vorig jaar heeft verboden om voor het oplossen van hun problemen hun financiële reserve aan te spreken. Vreemd, want van collegelid Kardux heeft men daar een paar jaar geleden juist expliciet toestemming voor gekregen en het lijkt me behoorlijk bestuur als het huidige college die toezegging gestand zou doen. Al met al vinden wij dat er aan de zaak zoveel vreemde kanten zitten, dat wij er als raad eerst nog eens goed met het faculteitsbestuur over willen praten. Gezien de rol van het college lijkt me dit trouwens ook een kwestie, waarover de Universiteitsraad zich zou moeten buigen."

EH

Een website waar je alles kunt vinden over bijvoorbeeld de plannen van Plasterk en acties van studentenbonden, of waar je kunt discussiëren met medestudenten. Dat is www.studentenpolitiek.nl, een initiatief van enkele studentenorganisaties.

Marjolein Speelziek (22), tweedejaars Bestuurs- en Organisatiewetenschap en bestuurslid USF Studentenbelangen: "Voor een bestuurslid van de USF is het natuurlijk belangrijk om op de hoogte zijn van wat studenten denken en zouden willen. Verder ben ik zeer geïnteresseerd in de Europese Unie, en wat die voor mij als student kan betekenen."

Marie-Louise Schonewille (24), alumnus en oud-Uraadslid: "Ik zou vooral informatie willen over medezeggenschap, en daar ook over willen discussiëren. Mezelf kennende ga ik zeker het een en ander op het forum roepen. De Haagse regelgeving vind ik ook heel interessant."

Joanneke Krämer (23), aankomend masterstudent Onderwijskunde en bestuurslid LSVb

"Binnen de LSVb ben ik vooral bezig met geldkwesties, dus ik hoop op deze site heel veel meningen te lezen van studenten over bijvoorbeeld studiefinanciering. Zelf ga ik nooit naar internetfora, maar ik denk dat dat nu gaat veranderen."

MV

De kans is niet denkbeeldig dat de atmosfeer sneller zal opwarmen dan nu wordt voorspeld. In Nature beschrijven Utrechtse onderzoekers deze week de kettingreactie die 55 miljoen jaar geleden een wereldwijde broeikasramp veroorzaakte. Een dergelijke reactie kan ook nu weer optreden.

In hun artikel doen paleo-ecoloog Appy Sluijs en vier collega-onderzoekers van de UU en het Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek op Texel verslag van hun onderzoek aan 55 miljoen jaar oude gesteenten die in de buurt van New York zijn opgeboord. Eerder hadden de auteurs al aangetoond dat in die periode zelfs op de Noordpool tropische temperaturen heersten en dat de temperatuur van het zeewater er toen 24 graden bedroeg. Als oorzaak wezen zij op het vrijkomen van het broeikasgas methaan. Onduidelijk was echter waarom er plotseling zoveel methaan vrijkwam.

Uit de studie van delen van de zeebodem uit die tijd blijkt nu dat er sprake is geweest van een kettingreactie die in gang werd gezet door een toename van CO2 in de atmosfeer. De oorzaak daarvan was vulkanisme. Toen de temperatuur ging stijgen, smolten in de zeebodem stukjes ijs met daarin veel methaan. Dat gas steeg op en kwam in de atmosfeer terecht, waardoor het al aanwezige broeikaseffect werd versterkt en er meer methaan vrijkwam. Door deze kettingreactie steeg de temperatuur op aarde in kort bestek zo'n zes graden.

Nog onbekend is hoe snel die forse temperatuurstijging zijn beslag heeft gekregen, maar volgens Gert-Jan Reichart, een van de auteurs van het artikel, was het waarschijnlijk aanzienlijk sneller dan de twintigduizend jaar waarvan tot nu toe werd uitgegaan. Hoewel hij zich onthoudt van voorspellingen, sluit Reichart de mogelijkheid niet uit dat de huidige opwarming van de atmosfeer een vergelijkbare kettingreactie in gang zal zetten.

EH

Na een grondige evaluatie en overleg met het college van bestuur, bleek het volgens Meijers echter wenselijk om een zwaardere eis van 37,5 punten aan een positief advies te stellen. "Daarmee laat een eerstejaars student zien, dat hij of zij ook een niveau-2-vak kan halen. In het eerste semester kun je maximaal 30 punten halen. Dat zijn bij ons vier niveau-1-vakken. In het tweede semester beginnen studenten aan niveau-2-vakken. Als je daar minimaal één vak met een voldoende afrondt, weten we dat je het zwaardere niveau aankunt." Met de strengere norm hoopt Rechten bovendien studenten af te schrikken die naar Utrecht willen overstappen nadat ze een negatief advies hebben gekregen bij een andere universiteit.

Als tweede maatregel wil de opleiding eisen dat studenten al hun eerstejaarsvakken voor het einde van het tweede jaar gehaald hebben. "Als je binnen twee jaar 60 punten hebt, dan krijg je een definitief positief advies." Volgens Meijers betreft het hier overigens een herinvoering van een oude regeling. "In de jaren tachtig en negentig moest je je propedeuse in twee jaar halen." Bovendien stelt Meijers "doen Leiden en Maastricht het ook zo."

GK

De Pas is een initiatief van de UU, de HU, HKU en de culturele instellingen van Utrecht, met als doel studenten kennis te laten maken met het cultuuraanbod van Utrecht. De kaart werd sinds 2005 uitgedeeld aan eerstejaars studenten in Utrecht.

Het komende jaar gaan de betrokken partijen nadenken over een beter werkbare variant van de Pas. De werkgroep Pas in Utrecht streeft ernaar om in september 2008 een nieuw systeem te bedenken, zodat daar bij de start van het nieuwe collegejaar gebruik van gemaakt kan worden.

IK

Voorheen keken de kwaliteitsbewakers van het hoger onderwijs alleen of opleidingen aan de minimumeisen voldeden. Maar sinds de zomer van 2006 kan de NVAO ook ‘bijzondere kwaliteit’ onderscheiden, als de opleiding daar een aanvraag voor indient. Zo kreeg de opleiding fysiotherapie van de Hogeschool Zuyd in oktober erkenning voor haar uitmuntende docenten.

Voor het eerst is nu het afstudeerniveau van bacheloropleidingen door de accreditatieorganisatie in het zonnetje gezet. Het gerealiseerde niveau “stijgt ver uit boven de gangbare praktijk bij andere ‘gewone’ bacheloropleidingen”, aldus de commissie. Het Utrechtse college heeft bovendien een bijzonder hoog rendement en ook dat krijgt een speciaal stempel van de NVAO.

HOP

Een reorganisatie van het departement is volgens het faculteitsbestuur nodig om een structureel tekort van anderhalf miljoen euro weg te werken. Uit het in november gepresenteerde reorganisatieplan bleek dat er vooral klappen zullen vallen in de groep ‘Interfaces, Surfaces and Devices’ van het Debye Instituut en bij Fysica van de Mens. In totaal zal de reorganisatie bijna twintig voltijdse banen gaan kosten. Gedwongen ontslagen worden niet uitgesloten.

Omdat in dat plan naar zijn mening te veel onduidelijkheden zaten, voorzag de raad het vorige week vrijdag van een negatief advies. De raadsleden wilden eerst meer inzicht krijgen in de totale kosten van de reorganisatie en in de financiële consequenties van het afbestellen van de versneller. Ook op andere plaatsen werd het bestuur gevraagd om een nadere uitwerking en onderbouwing van de voorstellen.

Hoewel het bestuur de raad maandag al tegemoet kwam met een herschreven plan, blijft ook in deze nieuwe versie naar de mening van de raadsleden te veel onduidelijk. Zij willen met name meer weten over de besluitvorming over de versneller en over de exacte kosten die zijn gemoeid met het niet plaatsen ervan. Ook vindt de raad dat het opheffen van bij het onderzoek met de versneller betrokken groepen indruist tegen de criteria die het bestuur voor de reorganisatie heeft gesteld.

Nog onduidelijk is wat de gevolgen van het negatieve raadsadvies zullen zijn. Omdat het college van bestuur de besluitvorming over de reorganisatie nog voor het einde van het jaar wilde afronden, staat voor woensdag 19 december een vergadering van het Lokaal Overleg over de sociale gevolgen gepland. Nog onduidelijk is of die bijeenkomst doorgaat. Decaan Bliek van Bètawetenschappen deelde desgevraagd mee pas woensdagochtend met een bestuursstandpunt te kunnen komen.

EH

Dat is dan ook het doel van Casimir: de mobiliteit van onderzoekers te vergroten door uitwisseling tot stand te brengen tussen bedrijven en kennisinstellingen. De belangstelling voor de subsidie was dit jaar ongeveer even groot als in 2006. In totaal dienden 31 onderzoekers een aanvraag in. Vijftien daarvan werden geselecteerd, waaronder vijf vrouwen. Twee uitverkorenen komen vanuit een bedrijf bij de UU werken, eentje gaat vanuit het academisch ziekenhuis UMCU werken bij Philips Medical Systems.

Het betreft dr. H. Adams van het bedrijf BAC, die bij microbiologie onderzoek gaat doen naar de bestrijding van bacteriële infecties. Drs. W. Immerzeel van het bedrijf Future Water komt bij de UU onderzoek doen naar de sneeuwbedekking in het Tibetaanse gebergte, en de effecten daarvan op waterafvoer en klimaat. Ir. A.J.E. Raaijmakers van het UMCU tenslotte gaat bij Philips onderzoek doen naar oncologische toepassingen van bepaalde MRI-technologie. Philips sleepte dit jaar trouwens vier keer een Casimir in de wacht.

Net als vorig jaar was er ook deze keer weinig animo bij onderzoekers voor het Casimir-programma. Van de dertig beschikbare subsidies is maar de helft uitgereikt. Daardoor is nu drie miljoen euro over. Wat met dat geld gaat gebeuren, is nog onduidelijk. NWO hoopt op een vierde subsidieronde. Het Casimir-programma liep eigenlijk tot en met 2007.

AH / HOP