Nieuws

Wiskundige Brouwer op postzegel

Luitzen Brouwer (1881-1966) geldt als een van Nederlands meest vooraanstaande wiskundigen. Hij was de grondlegger van het intuïtionisme en was hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. De uitgifte van de zegel is mede te danken aan de Utrechtse emeritus-hoogleraar logica Dirk van Dalen, die in 2001 een biografie van Brouwer publiceerde.

Van Dalen noemt de aan Brouwer gewijde zegel een ‘novum’, omdat het nog maar weinig is voorgekomen dat 'een zuivere wetenschapper, zonder toepassingsgericht onderzoek, en zelfs met een flinke component filosofie in zijn werk' op deze manier wordt geëerd.

EH

Feestende studenten gewond na instorting galerij

Bij het ongeval in Arnhem vielen tien tot twintig studenten bijna drie meter naar beneden. Er vielen zes gewonden, die werden behandeld voor botbreuken, kneuzingen en snijwonden. De brandweer moest enkele andere studenten met een ladderwagen uit hun kamer helpen: de galerij was immers verdwenen.

Directeur Remco de Maaijer van Kences, de brancheorganisatie van studentenhuisvesters, is niet in paniek. Hij noemt het voorval een déjà vu. “In het voorjaar van 2005 zakte in Lent – bij Nijmegen – ook al een stuk of twintig studenten door de galerij van zo’n duplexwoning. De bouwinspectie constateerde toen verschillende constructiefouten.”

De bij Kences aangesloten verhuurders* ondernamen onmiddellijk actie, aldus De Maaijer. “De duplexwoningen horen bij het bestand noodwoningen waarmee we met hulp van het ministerie van VROM de kamernood te lijf zijn gegaan. Alle galerijen zijn nagelopen en er is meer dan 200 duizend euro geïnvesteerd in de versteviging van de panden.” De Kences-leden hebben ongeveer vijfhonderd van deze ‘woonunits’ in beheer. Er wonen volgens De Maaijer enkele duizenden studenten.

Het pand in Arnhem is in het bezit van Nederwoon BV, een makelaar die niet is aangesloten bij Kences. Of die het rapport van de bouwinspectie heeft gekregen en het pand aan het Arnhemse Marsdiep heeft gecontroleerd op constructiefouten is nog niet duidelijk.

HOP

*De verhuurders die zijn aangesloten bij Kences: Acasa (Nijmegen), Duwo (Delft, Leiden, Amsterdam, Haarlem, Den Haag), Idealis (Wageningen), In (Groningen), SSHN (Nijmegen), SSHU (Utrecht), Vestide (Eindhoven) en Wonenbreburg (Tilburg).

Nederlandse ‘survival rate’ goed

In Nederland haalt uiteindelijk 76 procent van de studenten de eindstreep, al kan het soms tien jaar duren. Daarmee staat Nederland op de zesde plaats in een lijst van OESO-landen. In Groot-Brittannië sleept 78 procent het diploma in de wacht. Maar in Duitsland (73 procent) en België (74 procent) slagen ze minder vaak. Ook het gemiddelde rendement van de 19 aangesloten EU-landen is lager (71 procent). Amerika staat samen met Nieuw-Zeeland onderaan: die landen hebben een ‘survival rate’ van 54 procent.

De Japanners steken overal bovenuit. Maar liefst 91 procent van de studenten maakt daar uiteindelijk zijn studie af. Ook Ieren en Koreanen doen het goed, met een rendement van 83 procent.

De vergelijkbaarheid van deze internationale data, die tot 2005 lopen, laat te wensen over. De definitie van ‘hoger onderwijs’ verschilt per land, net als de moeilijkheidsgraad van de opleidingen.

HOP

Eén avondje stappen inleveren

Dat heeft het Nibud, dat de inkomensontwikkeling van diverse bevolkingsgroepen in Nederland meet, deze week bekendgemaakt. Bij de berekening is uitgegaan van een uitwonende student met een bijbaantje dat vijfduizend euro per jaar oplevert en een gelijkblijvende ouderbijdrage.

De koopkracht loopt terug omdat prijzen van levensmiddelen volgend jaar stijgen, net als de accijnzen op tabak, alcohol en benzine. Daarnaast wordt de zorgverzekering aangepast: de no-claimkorting verdwijnt in 2008 en daarvoor in de plaats komt een verplicht eigen risico van 150 euro. Het kabinet hoopt daarmee de zorgverzekering betaalbaar te houden.

De inflatiecorrectie op de basisbeurs – die op dit moment 252,73 euro per maand bedraagt – zal dit alles onvoldoende compenseren, verwacht het Nibud. Op ouderen en gezinnen op bijstandsniveau na, gaan vooralsnog alle Nederlanders er in koopkracht op achteruit. De Tweede Kamer moet nog instemmen met de kabinetsplannen.

HOP

Bachelorstudent nog altijd honkvast

Dat blijkt uit een landelijke steekproef van adviesbureau Newcom, waaraan 4800 studenten meededen. Wie wil verkassen, doet dat in zeventig procent van de gevallen om de unieke inhoud van een masteropleiding elders. Toch geeft nieuwsgierigheid naar een studie aan een andere universiteit bijna even vaak de doorslag. De overige 85 procent van de bachelorstudenten gaat ‘gewoon’ voor een masteropleiding aan de eigen universiteit.

Het onderzoek wijst verder uit dat de gemiddelde student zijn mastertraject kiest aan het eind van zijn tweede studiejaar. Toch oriënteren veel studenten zich al ruim voor die tijd op een vervolgopleiding. Maar liefst 45 procent was er al mee bezig voor ze aan hun bachelor begonnen.

Newcom voerde het onderzoek uit in opdracht van vijf universiteiten: de TU Delft, de Vrije Universiteit, de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het bureau wil niet bekendmaken hoe groot het percentage potentiële overstappers van de afzonderlijke instellingen is. “De verschillen waren in elk geval behoorlijk”, vertelt een medewerker. “Bij één universiteit overweegt slechts acht procent van de studenten over te stappen, maar er was er ook een waar twintig procent wil switchen. De andere drie scoorden gemiddeld.”

Hoeveel ondervraagde studenten daadwerkelijk zullen overstappen staat te bezien. In het studiejaar 2005-2006 was volgens universiteitenvereniging VSNU 11,4 procent van de masterstudenten afkomstig van een andere instelling.

HOP

wetenschap

Moeie meisjes

Bodemverontreiniging

De ontdekking van bodemverontreiniging in een woonwijk heeft op termijn minder nadelige effect op de woningprijzen dan vaak wordt verondersteld. Dat stelt Bas van de Griendt in het proefschrift Grond voor zorg, waarop hij volgende week promoveert. Van de Griendt, in het dagelijks leven milieumanager van een grote projectontwikkelaar, ontwerpt in zijn proefschrift op basis van een aantal case-studies een 'theorie voor vervuild vastgoed'. Hij constateert dat de ontdekking van bodemverontreiniging aanvankelijk weliswaar grote invloed heeft op de woningmarkt, maar dat dat effect beperkt blijft als de overheid adequaat optreedt. Als de bodem eenmaal gesaneerd is, zijn de problemen snel voorbij en bereikt de woningprijs weer zijn oorspronkelijke niveau. Van een blijvend stigma blijkt zelfs in gebieden als Lekkerkerk-West, waar in 1980 sprake was van een enorm gifschandaal, geen sprake. Integendeel, de gemeente adverteert daar nu met "Kom wonen op de schoonste grond van Nederland'.

Emoticons werken

Emoticons kunnen gezichtsuitdrukkingen vrij goed vervangen. Ze uiten emoties en zetten uitspraken kracht bij. Dat blijkt uit het proefschrift 'Exploring the missing wink' van psycholoog Daantje Derks, waarop zij vrijdag promoveert aan de Open Universiteit. Emoticons werken best goed, concludeert ze. Toch begrijpen ontvangers van emoticons de gele gezichtjes soms verkeerd. Zo denken ze vaak dat de emoticons bedoeld zijn om boodschappen 'in het juiste perspectief te zetten'. Die reden hebben de verzenders zelden. Smily's kunnen echte gezichten niet vervangen, stelt Derks. "Als iemand iets vrolijks vertelt met een droevig gezicht, dan geloven mensen de boodschap meteen niet meer. Dan vragen ze bijvoorbeeld: ben je wel echt zo gelukkig? Als iemand schrijft dat hij gelukkig is en dan :( erachter zet, dan weet dat poppetje toch niet de hele boodschap te ondergraven." (HOP)

Paniek bij ontruiming

Bij eenrampenoefening van de Hogeschool Utrecht dinsdagmiddag in De Uithof is paniekontstaan. Alarmnummer 112 raakte bijna overbelast, zodat de politie de oefeningafblies.<ParaStyle:bod>De ontploffing van een nepbom, compleet met loeiendesirenes, vuurwerk, rook en simulatiegewonden in de faculteiten Economie & Managementen Journalistiek & Communicatie kwam zo realistisch over dat bewoners van deCambridgeflat en andere studenten en medewerkers massaal het alarmnummerbelden.Overigens verliep de ontruiming tot tevredenheid: in tien minuten zouden detwee faculteitsgebouwen leeg moeten zijn; uiteindelijk waren in twaalf minuten allevijfduizend studenten en medewerkers uit de gebouwen. De oefening was om 14.00 uur;een half uurtje later was het gewone leven weer hervat.Het bedrijf Van MaurikBedrijfsveiligheid dat de oefening uitvoerde, ontdekte dat bij de ontruiming veelmensen zonder uit te kijken de busbaan overstaken, om ze ver mogelijk weg te komenvan de gebouwen. Het bedrijf neemt dit gegeven mee in zijn evaluatie van deoefening. "Die nepgewonden zagen er best echt uit", meldt student Janneke op hetforum van de website van de Cambridgeflat. "Alleen ze stonden zeer rap weer op toener gemeld werd dat de oefening voorbij was." Zij beklaagt zich erover dat ze zonderjas naar buiten werd gestuurd terwijl het stervenskoud was: "Waarom doen ze datsoort dingen niet gewoon in de zomer?"

AH

hoe kan dat nou?

Practica op grote hoogteAls het Wentgebouw in 2009 wordt gesloten, moeten een deel van de zogeheten 'natte' practicaverhuizen. Onlangs besloot het bestuur van de faculteit Bètawetenschappen dezepractica te concentreren op de achtste verdieping van het Kruytgebouw. Tijdens devergadering van de faculteitsraad stelde raadslid Mies van Steenbergen hier vragenover.<ParaStyle:bod>Wat wilde u weten, meneer VanSteenbergen?"Ik vroeg me af of het wel veilig is om die practica, waarvaak grote groepen studenten mee bezig zijn, op de achtste verdieping te plannen.Het is de bovenste verdieping van het gebouw en bij een calamiteit zou dat betekenendat een hele stroom studenten van heel hoog naar beneden moet komen. Dat kost veeltijd. Bovendien kennen studenten zo'n gebouw minder goed dan de medewerkers, die erelke dag moeten zijn. Dat zou het extra gevaarlijk kunnenmaken."Wie zouden er dan wel op de bovenste verdieping moetenkomen volgens u?"Medewerkers bijvoorbeeld. Die zijn beter op de hoogtevan vluchtroutes en krijgen ook vaker veiligheidstrainingen. Ook zouden er dan veelminder mensen op de achtste verdieping gehuisvestzijn."Marianne van Leeuwen, coördinator arbo, milieu enveiligheid van Bètawetenschappen, hoe denkt u over de veiligheid in hetKruytgebouw?"Ik ken geen precieze details. De veiligheid tijdens eenpracticum hangt bijvoorbeeld ook af van de precieze hoeveelheid studenten. Verderkom je dit probleem bij alle gebouwen met veel verdiepingen tegen. Er is natuurlijkeen verschil tussen medewerkers en studenten, maar met wat extra instructies enbegeleiding voor studenten zie ik in dit geval niet in waarom het onveilig zou zijn.Er zijn in het Kruytgebouw vier vleugels en ook vier noodtrappenhuizen, zolang ergeen tweehonderd studenten per vleugel komen te zitten, zijn de noodvoorzieningenvoldoende om mensen in veiligheid te brengen."Ellen Burgman,derdejaars student Biologie, wat vind jij van de plannen?"Eigenlijk hebik hier niet echt een mening over. Natuurlijk vind ik veiligheid wel belangrijk,maar ik weet hier niet genoeg over om echt een goede mening tevormen."Heeft de veiligheid een rol gespeeld bij debesluitvorming, interim-decaan Jan van Leeuwen?"Zeer zeker. Er is heellang over de indeling van het gebouw gepraat en daarbij hebben we, in overleg met dearbo-co?rdinatoren, uiteraard ook heel goed naar alle denkbare veiligheidsaspectengekeken. Ik waardeer het zeer dat de vraag is gesteld, maar er is wat mij betreftgeen enkele aanleiding om aan de veiligheid van de door ons gekozen oplossing tetwijfelen."

EH/IK

Utrechtse studenten op oorlogspad

Zoveel mogelijk deelnemers killen met eenwaterpistool of supersoaker. Dat is het doel van het spel HEBBES III dat deUtrechtse studentenwereld momenteel in z'n greep houdt. Het spel is een variant opGotcha! dat in de jaren tachtig door Amerikaansestudenten is bedacht.De tachtig deelnemers, veelal studenten, zijn herkenbaar aaneen groen polsbandje. Zij hebben allen deze maand een kaartje gekregen met de naamvan degene die ze moeten raken, hun zogenaamdetarget. Het is de kunst om via via te achterhalenwie deze persoon is, en belangrijker, waar je hem of haar het beste kuntovermeesteren met je waterpistool. Inmiddels zijn er al zeventien 'slachtoffers'gevallen. Als deelnemers worden geraakt moeten ze hun eigen targetkaartje inleverenbij de schutter. Degene die op 30 september de meeste kaartjes heeft veroverd ofvoor de einddatum als enige overblijft, wint het spel en krijgt een cultureelverwenpakket.Volgens Thomas Reedijk van de organiserende website Sapsite.nl zijn dedeelnemers heel fanatiek. "Soms moeten wij als organisatie dan ook streng zijn. Alsje je target killt met een brandslang dan telt dat bijvoorbeeld niet."Dat HEBBESeen serieuze zaak is blijkt ook uit het verslag van deelneemster Gouke: De deur zit al vijf dagen op slot. Boodschappen doen? Wehebben nog crackers, we hebben nog kaas. De Senseo staat binnen handbereik, niet inde keuken maar op het bureau. We piesen in een colafles. En als het dan toch moet,naar buiten, dan via de kelder en nooit zonder blonde pruik. Onder de synthetischelokken zijn wij veilig voor de vijand. Het heeft niet mogen baten. Afgelopen maandagom 18.30 uur ben ik op de Biltstraat overvallen met een waterpistool en dramatischgestorven op het fietspad."

Overtrainde paarden zijn hormonaal ontregeld

ASCII-MAC>

Een verstoorde regulatie van stresshormonen in de hersenen zou een goede voorspeller van overtraindheid en mogelijk ook van andere stress-gerelateerde aandoeningen zoals burn-out kunnen zijn. Dat stelt promovenda Ellen de Graaf-Roelfsema op basis van onderzoek naar de gevolgen van stress bij sportpaarden.

In het proefschrift, waarop zij op 20 september

promoveert, doet De Graaf verslag van een experiment, waarbij tien dravers gedurende 32 weken werden onderworpen aan een trainingsprogramma op een lopende band. Na een gewenningsperiode van vier weken en een trainingsperiode van achttien weken, kreeg de helft van de dieren zes weken lang een zeer intensieve training, de controlegroep bleef normaal doortrainen. Een inspanningstest aan het einde van de periode van intensieve training maakte duidelijk dat de dravers uit de eerste groep overtraind waren. Zij presteerden duidelijk minder dan de paarden uit de controlegroep enbleven ook na een herstelperiode van vier weken slomer. Zij waren minder geïnteresseerd in hun omgeving en meer in zichzelf gekeerd dan decontrolepaarden. Parallel aan deze veranderingen in gedrag was er bij de overtrainde paarden sprake van een veranderde afgifte van groeihormoon. Ook bleek de normale samenhang tussen het glucoseverbruik en de daartoe benodigde hoeveelheid insuline bij deze paarden te zijn verdwenen. Kennelijk was er sprake van een verstoorde hormonale regulatie, aldus de promovenda. Behalve om vroegtijdig te kunnen vaststellen of paarden overtraind zijn, kan dit onderzoek ook nuttig zijn voor het voorspellen van overtraindheid en andere stress-gerelateerde aandoeningen bij mensen, stelt De Graaf. Op dit moment wordt voor dat doel gewerkt met vragenlijsten, maar de resultaten daarvan zijn minder betrouwbaar. Toekomstig onderzoek naar mogelijke voorspellers zou zich dan ook moeten richten op het nader in kaart brengen van de begeleidende hormonale veranderingen. Dat onderzoek zou volgens De Graafprima bij paarden kunnen gebeuren.

EH