Dit is dinsdag via RTL-nieuws bekend geworden.De basisbeurs staat in 2008 voor bijna een miljard euro op de begroting. Dat is vrijwel het bedrag dat de commissie Rinnooy Kan nodig acht om de lerarensalarissen te verhogen en lesgeven weer aantrekkelijk te maken. Minister Plasterk is ongelukkig met de berichtgeving, laat hij via zijn woordvoerder weten. "In onze zoektocht naar geld voor de leraren houden we alles tegen het licht. Er zijn wel honderd scenario's."

Toch lijkt het idee voor een sociaal leenstelsel hoge ogen te gooien bij de PvdA. Partijleider Wouter Bos pleitte al eerder voor afschaffing van de basisbeurs. "De slager op de hoek betaalt nu mee aan de opleiding van een advocaat", zei hij vorig jaar. Dat noemde hij "perverse solidariteit". De huidige fractieleider Jacques Tichelaar, destijds onderwijswoordvoerder, dacht er toen precies hetzelfde over. In de Volkskrant pleitten dinsdag de economen Wim Groot en Henriette Maasen van den Brink ook voor een leenstelsel.

Het CDA, tegenwoordig coalitiepartner van de sociaaldemocraten, heeft nog steeds fundamentele bezwaren tegen een sociaal leenstelsel, verzekert kamerlid Jan Jacob van Dijk. Hij heeft geen zin om te reageren op "allerlei scenario's waarmee de minister van onderwijs werkt" en wil wachten tot Plasterk met een plan komt. ISO-voorzitter Bastiaan Verweij zegt geschokt te zijn over het nieuws. "Je pakt gewoon even het basisinkomen van studenten af. De student draait als het zo doorgaat op voor het lerarentekort." Oppositiepartijen SP en GroenLinks kondigden woensdag een aanvraag voor een spoeddebat aan.

Overigens gaan de studenten er op de korte termijn een klein beetje op vooruit, zo werd deze week bekend. Uitwonende studenten krijgen er paar maand 2,91 euro bij, thuiswonende 1,04 euro. Dat levert een basisbeurs op van 255,64 euro voor kamerbewoners en 91,81 euro voor thuiswonenden.

HOP

Geen moeilijke vragen?

Kijkt u ook met een scheef oog naar de slagingspercentages, Albert Heck, hoogleraar biomoleculaire massaspectrometrie?

"Als ik eerlijk ben, laat ik moeilijke vragen die ik vroeger wel stelde, tegenwoordig inderdaad soms weg. Vooral dingetjes laten uitrekenen doe ik minder, want dan loop je het risico dat driekwart de toets niet haalt. Daar heb je niet alleen de studenten mee, maar ook jezelf omdat je de toets voor al die studenten nog een keer moet nakijken. Bovendien krijg je bij te lage slagingspercentages ook het onderwijsbureau nog eens op je dak. Een voorname reden voor dat lagere niveau is de enorme nadruk die tegenwoordig in het onderwijs op vaardigheden ligt. Gelukkig begint men dat nu ook op centraal niveau in te zien, want ik bespeur de laatste tijd een wending ten goede. We mogen weer iets meer basale kennis van studenten eisen. En heel belangrijk, die lijken dat ook te waarderen."

Bent u ook zo terughoudend, André van der Velden, docent Theater-, Film- en Televisiewetenschap?

"Nee hoor, wij vermijden in onze tentamens geen moeilijke vragen omdat we bang zijn voor een te laag slagingspercentage. Maar feit is natuurlijk wel dat het kennisniveau van de studenten in de loop der jaren is gedaald. Dat drukt op den duur ook het niveau van je onderwijs, inclusief het niveau van tentamens en examens. Voor mijn gevoel was de invoering van de bachelor-masterstructuur daar mede debet aan. De laatste tijd stellen we gelukkig weer hogere eisen aan studenten en organiseren we onze cursussen strakker. Dat heeft duidelijk een positieve invloed op het niveau."

Hoe staat het met het niveau bij wiskunde, hoogleraar Jan Hogendijk?

"De beheersing van wiskundige vaardigheden is bij onze aankomende eerstejaars minder dan vroeger. Dat is een rechtstreeks gevolg van de verruïnering van het middelbare schoolonderwijs in de wiskunde. Maar onze studenten hebben gelukkig nog wel talent. Daardoor en door hun enthousiasme lopen ze eventuele achterstanden hier snel in. Het kost ons ook weinig moeite om ze de regelmaat en de discipline bij te brengen die voor een studie wiskunde nodig zijn. Er is hier dus geen enkele reden om bang te zijn voor lage slagingspercentages."

U was hier vorig jaar docent geschiedenis, Thomas von der Dunk. Heeft u in uw omgeving gemerkt dat bij de beoordeling rekening wordt gehouden met slagingspercentages?

"Zo letterlijk heb ik dat nooit gehoord. Maar ik heb indertijd in Leiden wel gemerkt dat je meteen de bureaucraten op je dak krijgt als je erg veel studenten laat zakken. Overigens denk ik dat het meestal niet zo ver komt. Als docent ga je er onbewust van uit dat een slagingspercentage van rond de 75 procent redelijk is. Daar pas je je criteria aan aan."

Waarom zou je dat doen?

"Simpel. Als iedereen bij je slaagt, sta je te boek als docent met een pretpakket; als er te veel studenten zakken, is dat ook niet goed voor je reputatie. Mijn eerste tentamen had vorig jaar een ware slachting onder de studenten aangericht. Dat moest ik dan ook meteen aan de leiding komen uitleggen. Toen voor mijn tweede tentamen driekwart van de studenten slaagde, kreeg ik daarentegen waarderende reacties: men vond het een heel redelijk en verdedigbaar resultaat."

EH

"Onze firewall stond niet open", zegt Ineke Lam, voorzitter van het universitaire WebCT Kernteam. "Daardoor hadden de nieuwe servers van Blackboard geen toegang tot onze inlogserver." Het probleem werd uiteindelijk ontdekt door de UU en door Cap Gemini waar de inlogserver staat. Lam: "Blackboard had ons moeten melden dat we onze firewall moesten aanpassen."

Sinds het begin van dit academisch jaar was er veel gemopper op WebCT. Veel faculteiten werken met dit programma waarmee docenten hun onderwijs ondersteunen en waarmee studenten bijvoorbeeld samen aan opdrachten kunnen werken. Toen docenten en studenten geen toegang meer tot het systeem konden krijgen, was WebCT niet langer betrouwbaar.

Samen met de nieuwe beheerder van het systeem, het Blackboard Hosting Centrum in Amsterdam, werd al weken naar de oorzaak gezocht, zelfs het management kwam eind september vanuit Amerika over om te helpen. Twee weken geleden was WebCT weer bereikbaar. "Gelukkig", zo zegt Lam, "behoren de problemen nu tot het verleden. Ik wil nog wel even een slag om de arm houden, maar vooralsnog lijkt alles het weer te doen."

GK

De commissie heeft UCU op 22 punten beoordeeld en in alle gevallen was het oordeel minimaal voldoende. Op internationaal gebied ziet de commissie goede groeiperspectieven voor UCU. In korte tijd heeft UCU, waar momenteel 650 studenten studeren uit meer dan 50 landen, een internationale reputatie opgebouwd als Liberal Arts & Science-opleiding.

De visitatie is nodig omdat UCU over twee jaar volledig internationaal geaccrediteerd wil zijn. Die accreditatie is nodig om voor overheidsfinanciering in aanmerking te komen en om erkende diploma’s te mogen afgeven. Door een Amerikaanse delegatie aan de commissie toe te voegen, maakt UCU er eerder kans op ook internationaal geaccrediteerd te worden — waarmee het in Utrecht behaalde bachelor-diploma ook in het buitenland erkend wordt.

AH

De man zegt zelf in AD/UN onschuldig te zijn en dat het zou gaan om een vroegere relatie die 'kennelijk in onvrede is geëindigd' maar waarover hij nog met de ombudsman van het ziekenhuis heeft gesproken. Volgens RTV Utrecht echter gaat het om minimaal twee aangiftes.

Politie en Openbaar Ministerie willen niet zeggen of er aangifte is gedaan danwel een onderzoek naar de hoogleraar loopt, omdat eventuele informatie in dit geval herleidbaar zou kunnen zijn tot één persoon.

GK

Tijdens een huisfeest van drie huurders begin deze maand werden diverse goederen zoals deurmatten, glazen, flesjes en zelfs een schemerlamp vanaf de dertiende verdieping naar beneden gegooid. “Dat gooien levert levensgevaarlijke situaties op”, stelt SSH Utrecht in een verklaring. Het strenge beleid van SSH om het gooien een halt toe te roepen heeft onvoldoende opgeleverd. SSH wil nu dat via de rechter het huurcontract van de betrokken bewoners — de drie huurders die het feest gaven — wordt ontbonden.

Het afgelopen jaar waren er regelmatig soortgelijke incidenten met knikkers, deurmatten en bierflesjes aan de hand, waarbij de SSH duidelijk heeft aangegeven wat de consequentie van dit gedrag zou zijn: het uitzetten van de betrokken huurders. Nu de SSH door de politie is ingelicht over de overlast die het huisfeestje bezorgd heeft en er getuigen zijn die hebben gezien dat er spullen naar beneden zijn gegooid, waagt de studentenhuisvester de stap naar de rechter.

AH

Dit is gisteren via RTL-nieuws bekend geworden. De basisbeurs staat in 2008 voor bijna een miljard euro op de begroting. Dat is vrijwel het bedrag dat de commissie Rinnooy Kan nodig acht om de lerarensalarissen te verhogen en lesgeven weer aantrekkelijk te maken.

Minister Plasterk is ongelukkig met de berichtgeving, laat hij via zijn woordvoerder weten. “In onze zoektocht naar geld voor de leraren houden we alles tegen het licht. Er zijn wel honderd scenario’s. Uiteraard houden we ook de studiefinanciering kritisch tegen het licht. Maar we zijn er nog lang niet uit.”

Toch lijkt het idee voor een sociaal leenstelsel hoge ogen te gooien bij de PvdA. Partijleider Wouter Bos pleitte al eerder voor afschaffing van de basisbeurs. "De slager op de hoek betaalt nu mee aan de opleiding van een advocaat", zei hij vorig jaar. Dat noemde hij “perverse solidariteit”. "Er stroomt in Nederland te veel geld van arm naar rijk in plaats van andersom."
De huidige fractieleider Jacques Tichelaar, destijds onderwijswoordvoerder, dacht er toen precies hetzelfde over. “Alleen krijgen we het er vanuit de oppositie niet door.”

Het CDA, tegenwoordig coalitiepartner van de sociaaldemocraten, heeft nog steeds fundamentele bezwaren tegen een sociaal leenstelsel, verzekert kamerlid Jan Jacob van Dijk. Hij heeft geen zin om te reageren op “allerlei scenario’s waarmee de minister van onderwijs werkt” en wil wachten tot Plasterk met een plan komt.

ISO-voorzitter Bastiaan Verweij zegt geschokt te zijn over het nieuws. “Afschaffing van de basisbeurs zou wel heel erg ver gaan. Je pakt gewoon even het basisinkomen van studenten af. Als je straks niet wilt lenen, moet je wel erg veel pizza’s bezorgen om je opleiding te betalen.
De student draait als het zo doorgaat op voor het lerarentekort, ook als de collegegelden worden verhoogd of de voorstellen worden ingetrokken om de kwaliteit van het hoger onderwijs te versterken.”

Oppositiepartijen SP en GroenLinks willen niet wachten op de officiële plannen van Plasterk en vragen vanmiddag een spoeddebat aan. SP-kamerlid Renske Leijten: “Ik wil duidelijkheid over de scenario’s waarmee Plasterk werkt. We horen van alles. Van afschaffen van de basisbeurs tot vergroting van de klassen in het voortgezet onderwijs: het komt er in alle gevallen op neer dat er een probleem wordt opgelost door er elders een te creëren. Wat mij betreft gaat Plasterk maar met één boodschap terug naar minister Bos: er moet geld worden gezocht buiten de OCW-begroting. Want dit kan zo niet.”

Door de aanvraag van de twee partijen moet Plasterk uiterlijk morgen naar de Tweede Kamer om zijn voorstellen te verdedigen.

HOP

Dat levert een basisbeurs op van 255,64 euro per maand als je op kamers woont en 91,81 euro als je thuis bent gebleven. Studenten van arme ouders krijgen er maximaal 227,76 euro bij als ze op eigen benen staan. Wie nog thuis woont, mag 208,63 extra aanvragen.

Ook de leningen stijgen. Dit jaar is 279,69 euro per maand de hoogste lening: 3,18 euro meer dan vorig jaar. Daar kun je nog een maandelijkse lening van 128,17 euro bovenop gooien om je wettelijke collegegeld van 1538 euro mee te betalen. Wie een hoger collegegeld moet betalen, bijvoorbeeld in het buitenland, mag daarvoor hoogstens vijf keer 1538 euro per jaar lenen.

Wie geen recht meer heeft op een prestatiebeurs leent volgend kalenderjaar ten hoogste 819,24 euro per maand. Zie voor partnertoeslag of eenoudertoeslag de website van de IB-groep.
http://www.ib-groep.nl/
particulier/Informatie/Studiefinanciering/Hoger_onderwijs/Bedragen_2008.asp

HOP

Alle universiteiten met exacte of technische opleidingen doen aan het project mee. Het mes snijdt aan twee kanten, hopen ze. Scholieren kiezen sneller voor een bètastudie als ze les krijgen van jonge wetenschappers, terwijl junioronderzoekers wellicht voor de klas willen staan als ze eenmaal ervaren hoe leuk dat is.

“Uiteindelijk hopen we dat scholen en universiteiten op een andere manier gaan samenwerken”, zegt Beatrice Boots van het Platform Bèta Techniek. Dubbele aanstellingen zouden in de toekomst normaal moeten worden.

Voor dit project verdeelt het platform een overheidssubsidie van tien miljoen euro, wat ongeveer eenderde van de kosten dekt. De universiteit betalen ook eenderde, de middelbare scholen financieren samen de rest. In totaal is er meer dan een ton per leraar-onderzoeker beschikbaar.

In Nijmegen kost het project bijvoorbeeld 3,9 miljoen euro voor vijfentwintig promovendi en enkele postdocs. Daarvoor krijgen ze didactische begeleiding en mogen ze zeven maanden langer over hun promotie doen. Ook de coördinatie wordt ermee betaald. Bovendien denkt de universiteit mee over de vernieuwing van het bètaonderwijs.

Intussen trekt de opleiding tot eerstegraads leraar, die les mag geven in de bovenbouw van havo en vwo, bepaald geen volle zalen. Aan de Universiteit van Amsterdam haalden in studiejaar 2005-2006 zes biologen, vijf scheikundigen, vier wiskundigen en twee natuurkundigen hun lesbevoegdheid. Bij de overige acht universitaire lerarenopleidingen zijn de getallen niet veel hoger.

Ook in het hbo kloppen weinig studenten aan voor een opleiding tot eerstegraads docent in exacte vakken. De hogescholen reikten in 2005 een diploma uit aan achtentwintig wiskunde-, vijf natuurkunde- en zeven scheikundedocenten.

HOP

Het Platform Bèta Techniek geeft het volgende tijdschema:

Nu van start:
Radboud
UvA
VU

In januari:
RUG
TU Delft
U Twente

De rest volgt later, waaronder:
Leiden
UU
TU/e

Al twee jaar lang kunnen hogescholen en universiteiten hun niet-EU-studenten een hoog collegegeld vragen, wat vaak neerkomt op een veelvoud van het standaardtarief. Nu ze dit jaar voor het eerst ook geen subsidie meer krijgen voor deze studenten, zijn alle instellingen daartoe overgegaan: collegegelden variëren in hoogte van ruim tweeduizend euro aan de Hogeschool van Amsterdam tot 32 duizend euro voor sommige masterprogramma’s van de Rijksuniversiteit Groningen.

Aanvankelijk trof die verhoging ook Surinamers, maar de kamerfracties van SP en PvdA hadden minister Plasterk al in mei gevraagd de studenten uit de voormalige Nederlandse kolonie een speciale status te geven.

Uit een brief van de bewindsman blijkt dat Surinaamse studenten bij de eerstvolgende aanpassing van de Wet op het hoger onderwijs worden gelijkgesteld aan studenten uit de EU, waardoor ook voor hen het wettelijk collegegeld als maximum geldt. Ter compensatie mogen hogescholen en universiteiten studenten uit deze groep meetellen voor de bekostiging van OCW. Of de Surinaamse studenten gebruik kunnen maken van regelingen die Europese studenten in staat stelt om bijvoorbeeld tegen een laag tarief geld te lenen, is nog onduidelijk.

Om te voorkomen dat de groep van ongeveer achthonderd studenten een instellingscollegegeld moeten betalen totdat de wet is gewijzigd, heeft minister Plasterk individuele instellingen gevraagd de Surinamers te ontzien. “Diverse instellingen, waaronder de Universiteit van Amsterdam, de Vrije Universiteit en de Radboud Universiteit Nijmegen hebben mij aangegeven dit verzoek ter harte te nemen”, schrijft de minister.

HOP