Gispen kreeg de onderscheiding - een draagspeld - van HU-collegevoorzitter Geri Bonhof tijdens de Jaaropening van de hogeschool. Gispen was uitgenodigd om daar te komen speechen. Het is voor het eerst dat het ereteken werd uitgereikt.

Gispen, die in oktober afscheid neemt van de universiteit, heeft belangrijk bijgedragen aan de samenwerking van universiteit en hogeschool. Hij maakte in zijn rede gewag van de goede verstandhouding tussen de beide Utrechtse instellingen. "Het is daarom niet nodig om een fusie aan te gaan. \Wij hebben in Utrecht laten zien dat het ook anders kan", aldus de rector.

AH

De Partij van de Dieren wil dat Wageningen Universiteit alle documenten beschikbaar stelt die betrekking hebben op de morele
afwegingen rond dierproeven. Momenteel is wel bekend welke proeven gedaan worden, maar niet hoe de afweging in de beoordelingscommissies is verlopen.

Wageningen weigerde het verzoek aanvankelijk. De universiteit piekerde er zelfs niet over. De wet openbaarheid van bestuur (WOB) zou namelijk niet van toepassing zijn op interne documenten van de ethische commissies. Die hadden volgens Wageningen geen betrekking op
bestuurlijke aangelegenheden van de universiteit.

Dit argument heeft de rechter naar de prullenbak verwezen. De WOB is wel degelijk van toepassing, want de term 'bestuurlijke aangelegenheden' moet ruim worden opgevat. De universiteit dient daarom het verzoek van de Partij van de Dieren opnieuw in behandeling te nemen en alle proceskosten te betalen.

Daarmee is niet gezegd dat Wageningen de stukken daadwerkelijk openbaar moet maken. De universiteit zou opnieuw kunnen besluiten dat de stukken geheim zijn. Dan moet de PvdD andermaal naar de rechter.

Wageningen bestudeert de uitspraak en overweegt in hoger beroep te gaan. Als de stukken uiteindelijk openbaar worden, zal dat leiden tot extra administratieve rompslomp, meent een woordvoerder, "want dan moeten we de stukken publicabel maken en standaardiseren."

HOP

De Telegraaf meldt vandaag dat "enkele tienduizenden eerstejaars" worden gedupeerd door de vroege start van hun opleiding. Of dat klopt, weten ze bij de IB-Groep niet. "We hebben geen overzicht van opleidingen die deze week al met colleges zijn begonnen", zegt een woordvoerder. "De indruk die wij hebben is dat het vooral om hbo-opleidingen gaat. Die studenten zijn inderdaad extra reisgeld kwijt."

Het ministerie van OCW zegt desgevraagd hooguit twee klachten per jaar te krijgen over de te vroege start van hogescholen en universiteiten. Toch mogen studenten daar niet de dupe van worden, zegt een woordvoerder van minister Plasterk. "Instellingen moeten een volledig programma aanbieden vanaf de officiële start van het collegejaar: 1 september. Eerstejaars die vanwege hoge reiskosten niet naar college kunnen in augustus, moeten een vervangende opdracht krijgen."

Een alternatief is volgens LSVb-bestuurslid Lisa Westerveld dat instellingen de reiskosten van eerstejaars vergoeden. "Zeker als studenten al aan vakken moeten beginnen, is dat wel zo netjes." Maar het liefst zou ze zien dat de ov-kaart voortaan al op 16 augustus ingaat. "Veel eerstejaars verkijken zich op de reiskosten die ze in augustus maken. Ze moeten hun rooster ophalen, boeken kopen en doen mee aan de introductieweek. Bovendien geldt voor ouderejaars dat ze alleen tussen half juli en half augustus niet vrij mogen reizen met hun kaart. Waarom zou half augustus dan niet ook voor eerstejaars kunnen gelden?"

Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De ov-kaart is namelijk gekoppeld aan de studiefinanciering en eerstejaars krijgen hun beurs officieel pas op 1 september. "Als we die datum zouden verschuiven naar augustus, moeten we daarvoor de hele wet aanpassen", zegt de woordvoerder van Plasterk. "En daarvoor is het probleem te klein." De SP heeft inmiddels kamervragen gesteld.

HOP,

De organist fietste eind juni op het Janskerkhof tijdens een forse regenbui. ”Het was spekglad en ineens maakte ik een behoorlijke val. Een dubbele enkelbreuk was het gevolg”, vertelt Oost. “Ik ben nu langzaam aan het revalideren. Inmiddels heb ik alweer drie concerten gespeeld in de Dom en in de aula van het Academiegebouw.”

Moeilijke pedaalpartijen vermijdt hij voorlopig nog wel. Eerst zou hij de Symphonie Romane van Widor spelen, maar daar zit teveel voetenwerk bij. “Nu speel ik het eerste gedeelte een stuk uit mijn Spaans-Portugese programma dat ik op 18 augustus in de Dom speelde. Daarna speel ik de toccata uit de Suite Gotique van Léon Boëllman.”


MV

Het aantal volledige arbeidsplaatsen in de wetenschap steeg tussen 1998 en 2006 met ruim vijfhonderd. Volgens koepelorganisatie VSNU moeten veel jonge onderzoekers het echter doen met een tijdelijk contract omdat onderzoeksgeld steeds vaker wordt verdeeld via de tweede en derde geldstroom. Die middelen zijn vaak eindig, waardoor instellingen terughoudend moeten zijn met hun vaste aanstellingen.

Toch proberen de universiteiten jonge wetenschappers uitzicht te geven op een vaste baan. Dat gaat vaak via een duidelijk carrièrepad of ‘tenure track’: wetenschappers weten dankzij vaste evaluatiemomenten hoe hun carrièreperspectieven aan een instelling zijn.

Vorige week nog stuurde de VSNU minister Plasterk van OCW een ‘brandbrief’, omdat deze volgens de vereniging van plan is nog eens honderd miljoen euro uit het vrije onderzoeksbudget van universiteiten over te hevelen naar het budget van wetenschapsfinancier NWO. Dat zou 1100 jonge onderzoekers met tijdelijke aanstellingen hun baan kunnen kosten, omdat NWO een financiële tegenvaller zou moeten compenseren. Plasterk ontkent dat: hij is er van overtuigd dat de wetenschap er onder zijn bewind op vooruit zal gaan.

HOP

Leraren van middelbare scholen doen het vaker, laat dagblad Trouw deze week zien. Maar ook in het hoger onderwijs staan hier en daar cijferlijsten online die de pricacy van studenten schenden.

Zo zakte 'Monique' in 2003 voor een tentamen van Arend-Jan Boekestijn, docent aan de Universiteit Utrecht en parlementariër voor de VVD. Ze staat met achternaam en al in een excel-bestand, net als haar jaargenoten.

Boekestijn: "Ik heb veel met internet gewerkt. Daardoor wisten studenten al binnen acht uur of ze hun tentamen hadden gehaald. Je moet geen koudwatervrees hebben voor zulke toepassingen, alleen horen de cijfers direct na de blokperiode verwijderd te worden. Ik dacht dat ik alles eraf had gehaald, maar er is kennelijk iets misgegaan."

De cijferlijst valt niet via Boekestijns website vinden, maar wie toevallig de naam van zijn studenten intikt op Google, stuit er vanzelf op. Voor de site van zijn collega Rudolf Rasch geldt hetzelfde.

Ook de uitslag van een Leids tentamen fysica uit 2006 staat nog altijd online. De lijst is niet volledig, schrijft professor Joost Frenken erbij, omdat studenten bezwaar konden maken tegen publicatie op internet. Maar mochten ze niet aannemen dat de lijst na verloop van tijd weer zou worden verwijderd?

Ad Verschuren, mediaondernemer, heeft een hele waslijst van internetadressen waarop je cijferlijsten kunt vinden. Daar zitten veel middelbare scholen tussen, maar ook universiteiten en hogescholen. De meeste gebruiken studentnummers om te anonimiseren, maar naam en achternaam zijn niet ongebruikelijk.

"Dit is niet de bedoeling", zegt een woordvoerder van de HBO-raad. Ook universiteitenvereniging VSNU vindt dat tentamenuitslagen altijd geanonimiseerd moeten worden en gaat de kwestie intern bespreken.

Op www.puntenlijst.eu biedt Verschuren een gratis dienst aan waarmee docenten makkelijk en anoniem cijfers online kunnen zetten. Handig als ze geen Blackboard hebben.

HOP

Dat staat te lezen in een brief die vandaag is gepubliceerd in het Financieele Dagblad. De schrijvers - bestuursvoorzitter Gerard Kleisterlee van Philips, SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan, wis- en natuurkundige Robbert Dijkgraaf en emeritus hoogleraar klinische biochemie Piet Borst - noemen de uitvoering van de in 2006 opgestelde agenda van het Innovatieplatform essentieel om Nederland terug te krijgen aan de top. Jaarlijks zouden de investeringen in hoger onderwijs en onderzoek moeten worden opgeschroefd tot er vanaf 2016 jaarlijks zes miljard euro extra wordt uitgegeven.

Het extra geld moet onder meer worden gestoken in vrij universitair onderzoek en in de 'tweede geldstroom' die door wetenschapsfinancier NWO wordt verdeeld onder goed presterende onderzoeksteams. Instellingen zouden daaraan geen eigen bijdrage meer hoeven leveren.

Dit najaar bekijkt het Innovatieplatform wat er in het eerste jaar is terechtgekomen van de voorstellen uit de agenda. "Misschien wordt het dan al tijd voor gele of rode kaarten", schrijven de vier platformleden dreigend.

HOP

Nieuws is nieuws, redeneert het college van bestuur. Dus kan dat maar beter door een pr-afdeling worden verzorgd in plaats van door een onafhankelijke redactie. Die pr-afdeling stuurt nu al wekelijks een digitale nieuwsbrief rond. "Je moet geen dingen dubbel doen", aldus rector Van der Heijden gisteren in de universiteitsraad. Mare zou meer een discussieforum en studentenblad moeten worden. Dan hoeft het ook niet meer wekelijks te verschijnen, want dan doet de actualiteit er minder toe.

De universiteitsraad kon zijn oren niet geloven. De fracties stelden de ene na de andere vraag, maar die vielen in dorre aarde. De bestuurders wapperden met een lezersonderzoek via de mail, waar een respons van acht procent op was gekomen en waaruit bovendien geen serieuze bezwaren tegen Mare rezen. "Wat is precies het probleem?", wilde Studentengroepering Leiden daarom weten. Als het om de kosten draaide, kon misschien de oplage of omvang van Mare worden bekeken. Of paste het blad niet in de communicatiestrategie van de universiteit?

"Het probleem! Dat is de kernvraag", beaamde Van der Heijden - om deze vervolgens te omzeilen. Het gerucht dat er bezuinigd moest worden, noemde hij "ketelmuziek", maar hij wilde wel "efficiënt met de middelen omgaan". Geen woord over een communicatiestrategie. Wel bleek hij een fanatiek gelovige in het digitale tijdperk. Informatie haalde 'iedereen' tegenwoordig van internet, meende hij. Op de vraag of het Leidse nieuws niet beter door onafhankelijke journalisten kon worden geschreven, ging hij niet in.

Zo bleef de discussie vruchteloos. Voor de vorm beloofde de rector te kijken of het terugschroeven van de oplage een alternatief kon zijn voor een lagere verschijningsfrequentie. Hij wacht ook het advies van de raad af. Maar het besluit lijkt al vast te staan.

Intussen houdt hoofdredacteur Frank Provoost hoop: "Zulke plannen zijn er bijna elk jaar. Tot nu toe zijn ze niet doorgegaan. Maar meestal werden de boze plannen in de onderhandelingen minder boos; nu zijn ze in een eindfase beland. Het is treurig dat een wetenschappelijke instelling zijn beleid wil baseren op zo'n broddelwerkje als dat lezersonderzoek. Bovendien stond daarin dat er niets mis was met de verschijningsfrequentie van Mare."

Het weekblad brengt overigens heel ander nieuws dan de nieuwsbrief, zegt Provoost. Verhalen over reorganisaties bij faculteiten staan alleen in Mare. "In de nieuwsbrief kun je bijvoorbeeld lezen dat de financiële afdeling een nieuw hoofd heeft. En dan volgt het cv."

HOP

Met Alfred Bliek krijgt de Universiteit Utrecht na Hans Stoof (Geneeskunde) en Adriaan Dorresteijn (Rebo) opnieuw een decaan van buiten Utrecht. Bliek studeerde chemische technologie in Twente en trad na zijn promotie in 1984 in dienst bij Philips Electronics. In 1991 keerde hij terug naar de academische wereld om aan de Universiteit van Amsterdam hoogleraar chemische procestechnologie te worden.

In 1995 nam Bliek in Amsterdam het initiatief tot de oprichting van het Instituut voor Experimentele Natuurkunde, waarvan hij tot 2003 directeur was. In dat jaar keerde hij terug naar Twente om decaan te worden van de faculteit Technische Natuurkunde. Ook is hij bestuurslid van het Institute for Science and Technology van de UT. In die hoedanigheid was hij een van de architecten van de nauwe samenwerking op onderzoeksgebied die de drie technische universiteiten vorig jaar onder de noemer 3-TU federatie zijn aangegaan.

Bliek treedt als nieuwe decaan in Utrecht aan op 1 november aanstaande. Omdat Gerard van Koten in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd op 1 oktober terugtreedt, wordt het decanaat van Bètawetenschappen in de maand oktober waargenomen door vice-decaan Jan van Leeuwen. Ter gelegenheid van zijn emeritaat geeft Van Koten op donderdag 6 september een afscheidscollege in de Domkerk.

EH

De twee SCHC-hockeyers Weusthof en Derikx hadden geen basisplaats in het team van coach Oltmans. Beiden kwamen als wissel in actie in de met 3-2 gewonnen finale tegen Spanje. Oranje werd voor het eerst sinds twintig jaar weer Europees Kampioen.

Geneeskundestudente Welten en B&O-studente Dijkstra, beiden van hockeyclub Laren, verloren teleurstellend de damesfinale van Duitsland. Uitslag 2-0. Dijkstra stond in de basis. Welten was net als UU-alumna Eefke Mulder wissel.

XB